UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zakrzątać się

częściej zakrzątnąć się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zakrzątam się	zakrzątamy się
2 os.	zakrzątasz się	zakrzątacie się
3 os.	zakrząta się	zakrzątają się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakrzątałem się +(e)m się zakrzątał	zakrzątałam się +(e)m się zakrzątała	zakrzątałom się +(e)m się zakrzątało	zakrzątaliśmy się +(e)śmy się zakrzątali	zakrzątałyśmy się +(e)śmy się zakrzątały
2 os.	zakrzątałeś się +(e)ś się zakrzątał	zakrzątałaś się +(e)ś się zakrzątała	zakrzątałoś się +(e)ś się zakrzątało	zakrzątaliście się +(e)ście się zakrzątali	zakrzątałyście się +(e)ście się zakrzątały
3 os.	zakrzątał się	zakrzątała się	zakrzątało się	zakrzątali się	zakrzątały się

bezosobnik: zakrzątano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zakrzątajmy się
2 os.	zakrzątaj się	zakrzątajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakrzątałbym się bym się zakrzątał	zakrzątałabym się bym się zakrzątała	zakrzątałobym się bym się zakrzątało	zakrzątalibyśmy się byśmy się zakrzątali	zakrzątałybyśmy się byśmy się zakrzątały
2 os.	zakrzątałbyś się byś się zakrzątał	zakrzątałabyś się byś się zakrzątała	zakrzątałobyś się byś się zakrzątało	zakrzątalibyście się byście się zakrzątali	zakrzątałybyście się byście się zakrzątały
3 os.	zakrzątałby się by się zakrzątał	zakrzątałaby się by się zakrzątała	zakrzątałoby się by się zakrzątało	zakrzątaliby się by się zakrzątali	zakrzątałyby się by się zakrzątały

bezosobnik: zakrzątano by się

bezokolicznik: zakrzątać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zakrzątawszy się

gerundium: zakrzątanie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zakrzątanie się	zakrzątania się
D.	zakrzątania się	zakrzątań się
C.	zakrzątaniu się	zakrzątaniom się
B.	zakrzątanie się	zakrzątania się
N.	zakrzątaniem się	zakrzątaniami się
Ms.	zakrzątaniu się	zakrzątaniach się
W.	zakrzątanie się	zakrzątania się

Pochodzenie

Zob. krzątać się

1. w kuchni

Definicja

będąc w ciągłym ruchu, wykonać kilka jakichś drobnych prac fizycznych

Warianty

częściej zakrzątnąć się

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

synonimy:

uwinąć się

Cytaty

	Mijka zakrzątała się przy usuwaniu śladów ich bytności, a ja bezmyślnie przełączałem telewizyjne kanały. źródło: NKJP: Maciej Dęboróg-Bylczyński: Kolej na los, 2009
	Zakrzątała się przy stole, nakładając na talerz bliny, polewając je śmietaną i posypując cukrem. źródło: Internet: parafia.sidcom.pl
	Po seansie Hana zakrzątała się w kuchni, a w tle grał sobie telewizor. źródło: Internet: notatkinamarginesie.blox.pl
	Rozwinąć całe żagle! - krzyknąłem, przejąwszy ster z rąk Arnaka [...]. Natychmiast zakrzątali się Manauri, Wagura i Murzyn Miguel i dopadli żagli, pociągając innych za sobą. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Orinoko, 1957

Składnia

	+	zakrzątać się	+	(przy CZYM)
	+	zakrzątać się	+	(GDZIE)

2. koło dzieci

Definicja

otoczyć kogoś opieką lub gościnnością

Warianty

częściej zakrzątnąć się

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

zająć się

Cytaty

Nemera zsiadła z konia i zakrzątała się koło księżniczki.

źródło: Internet: mlppolska.pl

Wybrałam się znowu w gości do Kukułczego Bagna. Na stuk otworzył natychmiast, zakrzątał się, ucieszył się, rzucił się herbatką częstować.

źródło: Internet: parafia.sidcom.pl

Składnia

zakrzątać się

(koło KOGO)

3. koło sprawy

Definicja

podjąć starania o coś

Warianty

częściej zakrzątnąć się

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	postarać się
	hiperonimy:	zająć się

Cytaty

Rodzice młodych zakrzątali się koło tego, by na wesele zapewnić dobrą aprowizację. Nie pozwalały na to zasoby własnego gospodarstwa.

źródło: Internet: limanowa.com.pl

Zakrzątał się wokół urządzenia w zakładzie życia religijnego.

źródło: Wacław Jezusek: Udział ks. Adama Pęskiego w organizowaniu i rozwoju zgromadzenia sióstr pasjonistek, Prawo Kanoniczne: kwartalnik prawno-historyczny, nr 15/1-2, 1972

Składnia

	+	zakrzątać się	+	(koło CZEGO)
	+	zakrzątać się	+	(wokół CZEGO)

Data ostatniej modyfikacji: 24.06.2016