UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

koszary

Chronologizacja

1808, SL

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: p3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. koszary
D. koszar
C. koszarom
B. koszary
N. koszarami
Ms. koszarach
W. koszary

Pochodzenie

niem. Kasarne 'koszary'

Wyraz został zaadaptowany jako koszary przez skojarzenie z istniejącym wcześniej regionalizmem koszar / koszara 'przenośna zagroda dla owiec lub bydła', należącym do karpackiego słownictwa pasterskiego (ostatecznie pochodzenia południowosłowiańskiego).

1. wojskowe

Definicja

budynek lub zespół budynków przeznaczony na potrzeby żołnierzy pełniących służbę wojskową

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kasarnia

Połączenia

  • niemieckie, rosyjskie; byłe, dawne koszary
  • koszary i obozy; koszary i więzienie
  • budynek koszar
  • życie w koszarach
  • zaatakować/atakować, zająć/zajmować koszary
  • zamienić coś na koszary
  • mieszkać, siedzieć w koszarach

Cytaty

Dawne koszary pruskiej armii, które po wojnie zamieniono w więzienie, nie dość, że są naprawdę potężne, to jeszcze stoją na wzniesieniu.

źródło: NKJP: Mariusz Cieślik: Śmieszni kochankowie, 2004

Gdy przejechali pod wiaduktem zlikwidowanej linii kolejowej, Irek przypatrywał się nowej dzielnicy, zbudowanej na łąkach za koszarami szkoły oficerskiej.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Bóg zapłacz!, 2000

W epoce napoleońskiej wojska francuskie spustoszyły polski kościół i przyległe budynki, zamieniając wszystko na koszary.

źródło: NKJP: Marek Borucki: Polacy w Rzymie: od czasów Mieszka I do Jana Pawła II, 1995

Przed miesiącem w Albanii wybuchły zamieszki, podczas których mieszkańcy masowo zabierali broń z wojskowych koszar.

źródło: NKJP: (X): Do Albanii ruszą transporty żywności i środków medycznych, Gazeta Wyborcza, 1997-04-16

Szefem tej grupy jest były oficer WOP, któremu znudziło się życie w koszarach i na poligonach.

źródło: NKJP: Michał Bielecki: Dziewczyna z Banku Prowincjonalnego S. A., 1997

Składnia

bez ograniczeń + koszary +
(CZEGO)

2. górnicze

Definicja

budynek lub zespół budynków znajdujący się na terenie jakiegoś zakładu pracy i przeznaczony na potrzeby jego pracowników

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł miejsca i czynności związane z przemysłem

Cytaty

I traf zdarzył, że gdy szedłem do tego domu partii, mijałem o jakieś sto czy sto pięćdziesiąt metrów koszary policji. Akurat wrota były otwarte, a na podwórzu - to było w biały dzień - ćwiczenia gimnastyczne policjantów.

źródło: NKJP: Aleksander Wat: Mój wiek: pamiętnik mówiony, 1967

We wschodniej dzielnicy Reden, założonej w latach 1816-1824 przez S. Staszica jako zaczątek dużej osady przemysłowej, znajduje się stara oberża i koszary górnicze z tego okresu.

źródło: NKJP: Krystyna Malik, Maria Raciborska (red.): Przewodnik po Polsce, 1996

Składnia

bez ograniczeń + koszary +
(CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 17.07.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj