UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wezgłowie

węzgłowie

Chronologizacja

XV w., SStp

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wezgłowie
wezgłowia
D. wezgłowia
wezgłowi
C. wezgłowiu
wezgłowiom
B. wezgłowie
wezgłowia
N. wezgłowiem
wezgłowiami
Ms. wezgłowiu
wezgłowiach
W. wezgłowie
wezgłowia

1. łóżka

Definicja

poprzeczna ściana łóżka, o którą opiera się poduszkę

Warianty

  • węzgłowie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka meble i wystrój wnętrz

Połączenia

  • wysokie; drewniane wezgłowie
  • wezgłowie łóżka

Cytaty

Na tle wybielonych ścian odcięły się ostro kontury drewnianych listew, umieszczonych w wezgłowiach łóżek [...].

źródło: NKJP: Wacław Gąsiorowski: Pigularz, 2000

[...] na całą długość ściany rozciągało się wielkie, podłużne łóżko zestawione z dwóch tapczanów zetkniętych wezgłowiami.

źródło: NKJP: Maciej Pinkwart: Dziewczyna z Ipanemy, 2003

Na wprost wejścia stało duże jesionowe łóżko z wezgłowiem zwieńczonym rzeźbą.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008

Inspirację kulturą Meksyku widać w sypialni, gdzie wezgłowie łóżka zostało tak pomalowane bejcą, że robi wrażenie zachodzącego słońca.

źródło: NKJP: Meksyk w sypialni, Dziennik Polski, 2006-01-06

Wezgłowie przymocowane jest do szyny, a z drugiej strony przykręcone są kółka, dzięki czemu jedno łóżko można łatwo wsunąć pod drugie.

źródło: NKJP: Dla maluchów, Dziennik Bałtycki, 2000-10-24

2. trumny

Definicja

książk. 
miejsce na łóżku lub obiekcie o podobnej funkcji lub budowie, gdzie spoczywa głowa leżącego człowieka

Warianty

  • węzgłowie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka meble i wystrój wnętrz

Połączenia

  • wezgłowie kanapy, łóżka, tapczanu, trumny
  • stanąć/stać u wezgłowia
  • opaść/opadać na wezgłowie

Cytaty

Hamak ozdobiła strusimi jajami - w siatkach z czerwonych wstążeczek - a u wezgłowia umieściła duży wachlarz z kolorowych piór egzotycznych ptaków.

źródło: NKJP: Bogna Wernichowska: Kardy i kokardy. Opowieść o hrabinach Potockich,2009

W okresie baroku malowane na blasze portrety umieszczano u wezgłowia trumny wystawionej w kościele na katafalku.

źródło: NKJP: Aleksander W. Mikołajczak: Maski i twarze, Gazeta Poznańska, 2003-11-22

Stawiają nosze. Starzec unosi się na łokciu. Z trudem wyciąga drugą rękę i grozi Przybyszowi pięścią. Potem bezsilnie opada na wezgłowie.

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: szczęśliwe wydarzeni, 1971

[...] na nocnym stoliku u wezgłowia tapczanu czekał list – niewielka zmięta kartka – ćwiartka arkusza papieru technicznego pokryta koślawymi literami.

źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004

Lampki przy wezgłowiach rodziców były zapalone [...]

źródło: NKJP: Jerzy Pilch: Moje pierwsze samobójstwo i dziewięć innych opowieści, 2006

3. mostu

Definicja

bud. 
element konstrukcji mostu służący do podpierania łęków

Warianty

  • węzgłowie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo części budowli

Połączenia

  • wezgłowie mostu

Cytaty

Z poziomu pomostu, maszyny z każdej strony skuwały i wykruszały beton w wezgłowiach żelbetowych dźwigarów łukowych.

źródło: Andrzej Seruga: Rekonstrukcja mostu na rzece Dunajec, Przegląd Budowlany, 2013 (scholar.google.com)

Początkowo istniejące elementy u wezgłowi łuków zabetonowano po dokonaniu zwarcia obu połówek łuków w kluczu.

źródło: Andrzej Niemierko: Mosty w Chinach, 2013 (scholar.google.com)

4. sklepienia

Definicja

bud. 
element konstrukcji sklepienia służący do podpierania żeber - łuków

Warianty

  • węzgłowie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo części budowli

Połączenia

  • wezgłowie sklepienia

Cytaty

Zastosowane zostały sztywne rozpory w poziomie głowic filarów, bezpośrednio pod wezgłowiem sklepień, ograniczające ich poziome przemieszczenia.

źródło: Leszek Słowik: Doświadczenia z eksploatacji górniczej pod obiektem Kościoła pw Św. Krzyża w Bytomiu-Miechowicach, 2015 (scholar.google.pl)

Ta jedno lub dwuczęściowa kawerna nakryta była stropem belkowym albo sklepieniem ceglanym odcinkowym wzmocnionym bednarką, opartym na mocnych wezgłowiach.

źródło: Piotr Patoczka: Stara i nowa drewniana zagroda w Rzeszowie, 2015 (scholar.google.pl)

Siły skośne z wezgłowia sklepień nawy głównej przekazywane są na masywne przypory umieszczone przy ścianach nawy głównej.

źródło: Internet: wikipedia.pl

Data ostatniej modyfikacji: 05.06.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj