UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nakrętka

Chronologizacja

1904, SJPWar

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nakrętka
nakrętki
D. nakrętki
nakrętek
C. nakrętce
nakrętkom
B. nakrętkę
nakrętki
N. nakrętką
nakrętkami
Ms. nakrętce
nakrętkach
W. nakrętko
nakrętki

Pochodzenie

Zob. kręcić

1. na śrubkę

Definicja

metalowy przedmiot z gwintem wewnątrz nakręcany na śrubę

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca materiały i narzędzia pracy

Połączenia

  • aluminiowa; metalowa nakrętka
  • śruby z nakrętkami
  • dokręcić, odkręcać, zakładać nakrętkę

Cytaty

[...] Powinniśmy przy każdorazowym montażu gaźnika starannie dokręcić nakrętki, po kolei, stopniowo, aby równomiernie obciążać całą stykającą się powierzchnię, a przez to zapewnić prawidłowe ułożenie się uszczelek.

źródło: NKJP: Ryszard Cydejko: Cztery kółka, Relaks i Kolekcjoner Polski, 1988

Na trasie kolejowej między Kościanem a Gostyniem policjanci zatrzymali mężczyznę, który prawdopodobnie rozkręcał i sprzedawał na złom szyny. Znaleziono przy nim m.in.: kilkaset śrub, podkładek i nakrętek.

źródło: NKJP: MI, RD, MWE, RAD, BA, MAZ: Wielkopolska w skrócie, Gazeta Poznańska, 2004-01-14

Ramę miał lśniącą czerwonym lakierem, składaną w połowie i skręconą śrubą z motylkową nakrętką.

źródło: NKJP: Leon Pawlik: Ankara, 1998

2. z butelki

Definicja

okrągła pokrywka z gwintem wewnątrz, którą nakłada się na pojemnik i kręci w jedną stronę, by w ten sposób go zamknąć

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka sprzęty domowe i przedmioty codziennego użytku

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zakrętka
hiperonimy:  pokrywka

Połączenia

  • plastikowe nakrętki
  • nakrętki do butelek
  • zbiórka nakrętek
  • butelka bez nakrętki
  • zdjąć nakrętkę; zbierać nakrętki

Cytaty

Jego miejsce zajęła francuska flaszeczka z ozdobnym napisem: Thé vert. Łucja zdjęła nakrętkę, skropiła nadgarstek i siedziała tak dłuższą chwilę, chłonąc zapach i przyglądając się uważnie swojej twarzy [...].

źródło: NKJP: Katarzyna Sowula: Fototerapia, 2004

[...] Policjanci zabezpieczyli etykiety, naklejki różnych nazw alkoholi, kody kreskowe, nakrętki do butelek i sprzęt do rozlewania, między innymi lejki, gumowe wężyki, przyrządy do klejenia itd.

źródło: NKJP: (mg): JÓZEFÓW. Ukrainka i warszawianin rozprowadzali nielegalny alkohol, Mazowieckie To i Owo, 2005-07-05

Michał potrząsnął głową, zdjął nakrętkę termosu i nalał do filiżanek świeżej kawy.

źródło: NKJP: Eugeniusz Dębski: Aksamitny Anschluss, 2001

Ale przecież tutaj są dwa połamane krzesła ogrodowe i popielniczka z nakrętki od słoika z dżemem.

źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Domofon, 2005

Data ostatniej modyfikacji: 27.06.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj