Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *pěnędzь z *pěnęgъ
z st.-w.-niem. pfenni(n)g 'pieniądz'
1. w budżecie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse waluta
Połączenia
- mocny, silny, stabilny; europejski, polski pieniądz; pieniądz kredytowy, rezerwowy, zastępczy
- cena, wartość; aprecjacja, dewaluacja; podaż pieniądza
- psuć pieniądz; umacnianie pieniądza
Cytaty
|
Narodowy Bank Polski i Rada Polityki Pieniężnej wypełniają swoje zadania statutowe, skoro skutecznie troszczą się o wartość polskiego pieniądza i o niski poziom inflacji. źródło: NKJP: Dziennik Polski, 2002-06-14 |
|
|
Zbyt mocny pieniądz krajowy to dla eksportera zjawisko zawsze niekorzystne. Im złoty mocniejszy wobec dolara czy marki, tym mniej złotych dostaje się za zarobione za granicą dewizy. źródło: NKJP: Jacek Pawlicki: Handel zagraniczny, Gazeta Wyborcza, 1996-06-11 |
|
|
Historycznie polscy królowie psuli pieniądz na potęgę. Denar Mieszka I ważył 1,5 g, Bolesława II Śmiałego już 0,75 g, Bolesława IV - 0,4 g, a Mieszka III - zaledwie 0,2 g. źródło: NKJP: Piotr Stasiak: Kup monetę, Polityka, 2008-03-22 |
|
|
Suche liczby nie dają wyobrażenia o rozmiarach klęski społecznej, jaką była dewaluacja pieniądza. źródło: NKJP: Franciszek Ryszka: Noc i mgła: Niemcy w okresie hitlerowskim, 1997 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pieniądz |
pieniądze |
|
| D. | pieniądza |
pieniędzy |
|
| C. | pieniądzowi |
pieniądzom |
|
| B. | pieniądz |
pieniądze |
|
| N. | pieniądzem |
pieniędzmi |
|
| Ms. | pieniądzu |
pieniądzach |
|
| W. | pieniądzu |
pieniądze |
Inne uwagi
Zwykle lp
2. w portmonetce
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse waluta
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | forsa |
Połączenia
- papierowy; miedziany, srebrny, złoty; żywy pieniądz; drobne; fałszywe pieniądze
- pieniądze i biżuteria, pieniądze i broń, pieniądze i dokumenty, pieniądze i dowód osobisty, pieniądze i karta, pieniądze i papierosy, pieniądze i telefon komórkowy, pieniądze i zegarek
- emisja, wymiana pieniędzy
- kasetka, miejsce, puszka na pieniądze
- aktówka, kasetka, koperta, neseser, plecak, portfel, puszka, sakiewka, saszetka, skarbonka, teczka, torba, torebka, walizka, worek; furgonetka, konwój z pieniędzmi
- szukać pieniędzy
- zgubić; schować, zostawić pieniądze gdzieś
Cytaty
|
W domu miał tyle srebrnych pieniędzy, że razem z jego dziećmi bawiliśmy się nimi. źródło: NKJP: Aleksander Gąciarz: Choć symboliczna mogiła, Dziennik Polski, 2008-05-25 |
|
|
Matka kładzie warstwę gazet na desce do prasowania, wyjmuje z portfela papierowe pieniądze: aż się kleją z brudu, człowiek dotknie i gotów zarazić się jakąś chorobą, mówi. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Złodziejka pamięci, 1998 |
|
|
[...] wyskoczę z auta, żeby w twoim imieniu i na intencję twego powodzenia wrzucić pieniądz do puszki kościelnej... w Warszawie jest dużo kościołów. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Miazga, 1981 |
|
|
Wejdźmy do środka - zapraszał widząc, że miss Ward otwiera torebkę i szuka pieniędzy - po co wszyscy mają nas oglądać. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1994 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pieniądz |
pieniądze |
|
| D. | pieniądza |
pieniędzy |
|
| C. | pieniądzowi |
pieniądzom |
|
| B. | pieniądz |
pieniądze |
|
| N. | pieniądzem |
pieniędzmi |
|
| Ms. | pieniądzu |
pieniądzach |
|
| W. | pieniądzu |
pieniądze |