Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. gotować
1. strzykawkę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | odkazić |
Połączenia
- wygotować bieliznę, płótna, pościel, szmaty, tkaninę; igłę, narzędzia, strzykawkę
- wygotować w kotle; w wodzie
- wygotować dobrze, porządnie, solidnie
- nie da się, nie można, trzeba wygotować
- wygotować i wyprasować; wyczyścić i wygotować, wypłukać i wygotować, wyprać i wygotować
Cytaty
|
W przypadku owsicy leczenie powinno obejmować całą rodzinę [..]. W przeciwnym razie będzie dochodziło do stałego, wzajemnego zarażania się. Trzeba też wygotować pościel i bieliznę osobistą i wyprasować ją gorącym żelazkiem. źródło: NKJP: Dr med. Piotr Braszkiewicz, dr med. Katarzyna Wróbel, Listy do lekarza, 1999, prasa |
|
|
- No, Karolciu - mówi mama - mam teraz chwileczkę czasu, zanim wygotuję narzędzia. Widzisz, inne panie poszły już do chorych, więc teraz powiedz mi szybko, o co chodzi. źródło: NKJP: Maria Krüger: Witaj Karolciu, 1970 |
|
|
Uklękłem więc w nogach łóżka, miałem przed sobą woskowe stopy Huberta obciągnięte nieżywą skórą, kościste, żylaste, jakby wygotowane w formalinie. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Mała apokalipsa, 1979 |
|
|
Nie mają kanalizacji. Nie mają szans na podłączenie pralki, wygotowanie bielizny. źródło: NKJP: Żyć obok siebie, Dziennik Polski - Nowy Sącz, 2003-10-27 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
wygotuję |
wygotujemy |
|||
| 2 os. |
wygotujesz |
wygotujecie |
|||
| 3 os. |
wygotuje |
wygotują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wygotowałem +(e)m wygotował |
wygotowałam +(e)m wygotowała |
wygotowałom +(e)m wygotowało |
wygotowaliśmy +(e)śmy wygotowali |
wygotowałyśmy +(e)śmy wygotowały |
| 2 os. |
wygotowałeś +(e)ś wygotował |
wygotowałaś +(e)ś wygotowała |
wygotowałoś +(e)ś wygotowało |
wygotowaliście +(e)ście wygotowali |
wygotowałyście +(e)ście wygotowały |
| 3 os. |
wygotował |
wygotowała |
wygotowało |
wygotowali |
wygotowały |
bezosobnik: wygotowano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
wygotujmy |
|
| 2 os. |
wygotuj |
wygotujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wygotowałbym bym wygotował |
wygotowałabym bym wygotowała |
wygotowałobym bym wygotowało |
wygotowalibyśmy byśmy wygotowali |
wygotowałybyśmy byśmy wygotowały |
| 2 os. |
wygotowałbyś byś wygotował |
wygotowałabyś byś wygotowała |
wygotowałobyś byś wygotowało |
wygotowalibyście byście wygotowali |
wygotowałybyście byście wygotowały |
| 3 os. |
wygotowałby by wygotował |
wygotowałaby by wygotowała |
wygotowałoby by wygotowało |
wygotowaliby by wygotowali |
wygotowałyby by wygotowały |
bezosobnik: wygotowano by
bezokolicznik: wygotować
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wygotowawszy
gerundium: wygotowanie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | wygotowanie |
wygotowania |
| D. | wygotowania |
wygotowań |
| C. | wygotowaniu |
wygotowaniom |
| B. | wygotowanie |
wygotowania |
| N. | wygotowaniem |
wygotowaniami |
| Ms. | wygotowaniu |
wygotowaniach |
| W. | wygotowanie |
wygotowania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wygotowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | wygotowany |
wygotowany |
wygotowany |
wygotowane |
wygotowana |
| D. | wygotowanego |
wygotowanego |
wygotowanego |
wygotowanego |
wygotowanej |
| C. | wygotowanemu |
wygotowanemu |
wygotowanemu |
wygotowanemu |
wygotowanej |
| B. | wygotowanego |
wygotowanego |
wygotowany |
wygotowane |
wygotowaną |
| N. | wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowaną |
| Ms. | wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | wygotowani |
wygotowani |
wygotowane |
wygotowane |
| D. | wygotowanych |
wygotowanych |
wygotowanych |
wygotowanych |
| C. | wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowanym |
| B. | wygotowanych |
wygotowanych |
wygotowanych |
wygotowane |
| N. | wygotowanymi |
wygotowanymi |
wygotowanymi |
wygotowanymi |
| Ms. | wygotowanych |
wygotowanych |
wygotowanych |
wygotowanych |
odpowiedniki aspektowe: wygotowywać , gotować
Składnia
| Rzosobowy | + | wygotować | + |
CO +
(w CZYM)
|
2. smak
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia
Połączenia
- wygotować smak
- wygotować coś z drobiu, z ryb, z włoszczyzny
Cytaty
|
Oczyszczone i posolone na godzinę przed gotowaniem karasie zalać smakiem zimnym wygotowanym z włoszczyzny. źródło: NKJP: Smakosz: Karaski i szczuki, Dziennik Polski - Pejzaż, 2001-03-03 |
|
|
Sztuka mięsa uchodzi za ciężko strawną; niesłusznie! Zarzuca się jej, że jest zawsze za bardzo wygotowana. źródło: NKJP: Mięso na sznurku, Dziennik Polski - Magazyn, 2000-04-29 |
|
|
W królestwie doktora Lasariusa panowała cisza przerywana jedynie zgrzytem wózków wiozących ciała i zalegała woń podobna do woni wygotowanej marchwi. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Widma w mieście Breslau, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
wygotuję |
wygotujemy |
|||
| 2 os. |
wygotujesz |
wygotujecie |
|||
| 3 os. |
wygotuje |
wygotują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wygotowałem +(e)m wygotował |
wygotowałam +(e)m wygotowała |
wygotowałom +(e)m wygotowało |
wygotowaliśmy +(e)śmy wygotowali |
wygotowałyśmy +(e)śmy wygotowały |
| 2 os. |
wygotowałeś +(e)ś wygotował |
wygotowałaś +(e)ś wygotowała |
wygotowałoś +(e)ś wygotowało |
wygotowaliście +(e)ście wygotowali |
wygotowałyście +(e)ście wygotowały |
| 3 os. |
wygotował |
wygotowała |
wygotowało |
wygotowali |
wygotowały |
bezosobnik: wygotowano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
wygotujmy |
|
| 2 os. |
wygotuj |
wygotujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wygotowałbym bym wygotował |
wygotowałabym bym wygotowała |
wygotowałobym bym wygotowało |
wygotowalibyśmy byśmy wygotowali |
wygotowałybyśmy byśmy wygotowały |
| 2 os. |
wygotowałbyś byś wygotował |
wygotowałabyś byś wygotowała |
wygotowałobyś byś wygotowało |
wygotowalibyście byście wygotowali |
wygotowałybyście byście wygotowały |
| 3 os. |
wygotowałby by wygotował |
wygotowałaby by wygotowała |
wygotowałoby by wygotowało |
wygotowaliby by wygotowali |
wygotowałyby by wygotowały |
bezosobnik: wygotowano by
bezokolicznik: wygotować
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wygotowawszy
gerundium: wygotowanie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | wygotowanie |
wygotowania |
| D. | wygotowania |
wygotowań |
| C. | wygotowaniu |
wygotowaniom |
| B. | wygotowanie |
wygotowania |
| N. | wygotowaniem |
wygotowaniami |
| Ms. | wygotowaniu |
wygotowaniach |
| W. | wygotowanie |
wygotowania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wygotowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | wygotowany |
wygotowany |
wygotowany |
wygotowane |
wygotowana |
| D. | wygotowanego |
wygotowanego |
wygotowanego |
wygotowanego |
wygotowanej |
| C. | wygotowanemu |
wygotowanemu |
wygotowanemu |
wygotowanemu |
wygotowanej |
| B. | wygotowanego |
wygotowanego |
wygotowany |
wygotowane |
wygotowaną |
| N. | wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowaną |
| Ms. | wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | wygotowani |
wygotowani |
wygotowane |
wygotowane |
| D. | wygotowanych |
wygotowanych |
wygotowanych |
wygotowanych |
| C. | wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowanym |
| B. | wygotowanych |
wygotowanych |
wygotowanych |
wygotowane |
| N. | wygotowanymi |
wygotowanymi |
wygotowanymi |
wygotowanymi |
| Ms. | wygotowanych |
wygotowanych |
wygotowanych |
wygotowanych |
odpowiednik aspektowy: wygotowywać
Inne uwagi
Zwykle imb
Składnia
| Rzosobowy | + | wygotować | + |
CO +
(z CZEGO)
|
3. wodę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | usunąć |
Połączenia
- wygotować wodę
Cytaty
|
Do zlewki pojemności 250 ml odmierzyć cylindrem miarowym 100 ml wody wodociągowej, zlewkę umieścić na maszynce elektrycznej i wygotować wodę do objętości około 50 ml. źródło: NKJP: Witold Ciesielski, Robert Zakrzewski, Sławomira Skrzypek: Laboratorium analizy instrumentalnej, 2002 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
wygotuję |
wygotujemy |
|||
| 2 os. |
wygotujesz |
wygotujecie |
|||
| 3 os. |
wygotuje |
wygotują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wygotowałem +(e)m wygotował |
wygotowałam +(e)m wygotowała |
wygotowałom +(e)m wygotowało |
wygotowaliśmy +(e)śmy wygotowali |
wygotowałyśmy +(e)śmy wygotowały |
| 2 os. |
wygotowałeś +(e)ś wygotował |
wygotowałaś +(e)ś wygotowała |
wygotowałoś +(e)ś wygotowało |
wygotowaliście +(e)ście wygotowali |
wygotowałyście +(e)ście wygotowały |
| 3 os. |
wygotował |
wygotowała |
wygotowało |
wygotowali |
wygotowały |
bezosobnik: wygotowano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
wygotujmy |
|
| 2 os. |
wygotuj |
wygotujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wygotowałbym bym wygotował |
wygotowałabym bym wygotowała |
wygotowałobym bym wygotowało |
wygotowalibyśmy byśmy wygotowali |
wygotowałybyśmy byśmy wygotowały |
| 2 os. |
wygotowałbyś byś wygotował |
wygotowałabyś byś wygotowała |
wygotowałobyś byś wygotowało |
wygotowalibyście byście wygotowali |
wygotowałybyście byście wygotowały |
| 3 os. |
wygotowałby by wygotował |
wygotowałaby by wygotowała |
wygotowałoby by wygotowało |
wygotowaliby by wygotowali |
wygotowałyby by wygotowały |
bezosobnik: wygotowano by
bezokolicznik: wygotować
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wygotowawszy
gerundium: wygotowanie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | wygotowanie |
wygotowania |
| D. | wygotowania |
wygotowań |
| C. | wygotowaniu |
wygotowaniom |
| B. | wygotowanie |
wygotowania |
| N. | wygotowaniem |
wygotowaniami |
| Ms. | wygotowaniu |
wygotowaniach |
| W. | wygotowanie |
wygotowania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wygotowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | wygotowany |
wygotowany |
wygotowany |
wygotowane |
wygotowana |
| D. | wygotowanego |
wygotowanego |
wygotowanego |
wygotowanego |
wygotowanej |
| C. | wygotowanemu |
wygotowanemu |
wygotowanemu |
wygotowanemu |
wygotowanej |
| B. | wygotowanego |
wygotowanego |
wygotowany |
wygotowane |
wygotowaną |
| N. | wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowaną |
| Ms. | wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | wygotowani |
wygotowani |
wygotowane |
wygotowane |
| D. | wygotowanych |
wygotowanych |
wygotowanych |
wygotowanych |
| C. | wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowanym |
wygotowanym |
| B. | wygotowanych |
wygotowanych |
wygotowanych |
wygotowane |
| N. | wygotowanymi |
wygotowanymi |
wygotowanymi |
wygotowanymi |
| Ms. | wygotowanych |
wygotowanych |
wygotowanych |
wygotowanych |
odpowiednik aspektowy: wygotowywać
Składnia
| Rzosobowy | + | wygotować | + |
CO
|