Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | służalczy |
służalczy |
służalczy |
służalcze |
służalcza |
D. | służalczego |
służalczego |
służalczego |
służalczego |
służalczej |
C. | służalczemu |
służalczemu |
służalczemu |
służalczemu |
służalczej |
B. | służalczego |
służalczego |
służalczy |
służalcze |
służalczą |
N. | służalczym |
służalczym |
służalczym |
służalczym |
służalczą |
Ms. | służalczym |
służalczym |
służalczym |
służalczym |
służalczej |
W. | służalczy |
służalczy |
służalczy |
służalcze |
służalcza |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | służalczy |
służalczy |
służalcze |
służalcze |
D. | służalczych |
służalczych |
służalczych |
służalczych |
C. | służalczym |
służalczym |
służalczym |
służalczym |
B. | służalczych |
służalczych |
służalczych |
służalcze |
N. | służalczymi |
służalczymi |
służalczymi |
służalczymi |
Ms. | służalczych |
służalczych |
służalczych |
służalczych |
W. | służalczy |
służalczy |
służalcze |
służalcze |
Pochodzenie
Od: służalec (por.); zob. służyć
1.a człowiek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | serwilistyczny |
Cytaty
Po 1989 zgłoszono postulat oczyszczenia środowiska sędziowskiego z ludzi, którzy byli wyjątkowo służalczy wobec władz. źródło: NKJP: Piotr Wierzbicki: Kim są polscy sędziowie, Gazeta Polska, nr 2, 1998 |
|
Wódz, najwyraźniej zadowolony z wrażenia, jakie wywarł na widzach, rozdawał na prawo i lewo władcze, pozornie łaskawe, choć w istocie przerażające uśmiechy, jak wschodni satrapa znudzony wiwatami nazbyt służalczego tłumu [...]. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Czerwony byk, 2007 |
|
[...] Bywają ludzie, którzy są jak psy bez właściwości. Skundlone, przydrożne i służalcze. Ich myśl i styl wypowiedzi pachną smyczą pana. źródło: NKJP: Paweł Głowacki: Dola pilnego psa, Dziennik Polski, 2005-05-20 |
Składnia
![]() |
+ | służalczy | + |
(wobec KOGO/CZEGO)
|
szyk: neutralny |
1.b ukłon
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | kamerdynerski, serwilistyczny |
Cytaty
Spojrzał na mnie od progu, zarzucając okulary aż na łysinę, z uwagą, która przemieniła się natychmiast w służalczy uśmiech. źródło: NKJP: Stanisław Lem: Pamiętnik znaleziony w wannie, 1961 |
|
Służalcza postawa, jaką X [...] przyjął wobec okupanta, zniechęcała do niego nie tylko jego współpracowników, lecz nawet wielbicieli. źródło: NKJP: Krzysztof Bilica: Wokół Chopina i Polski: siedem szkiców, 2005 |
|
W pochlebczej i służalczej nadgorliwości komunistyczne władze PRL rozpętały antysemicką nagonkę. źródło: NKJP: Ludwik Stomma: Nie jestem Palestyńczykiem, Polityka, 2002-04-13 |