UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozwarcie

Chronologizacja

Zob. rozewrzeć

Pochodzenie

Zob. rozewrzeć 1

1. drzwi

Definicja

przestrzeń znajdująca się między elementami czegoś, co jest otwarte

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Cytaty

[...] w rozwarciu drzwi, nie szerszym niż na szerokość dłoni, ujrzałem na tle zielonkawego światła [...] zarys, fragment zarysu jakiejś kobiecej postaci, przywołującej mnie zachęcającym gestem wyciągniętej ręki.

źródło: Jan P. Grabowski: Ukryte spojrzenie, 1980 (grabovius.com)

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rozwarcie
rozwarcia
D. rozwarcia
rozwarć
C. rozwarciu
rozwarciom
B. rozwarcie
rozwarcia
N. rozwarciem
rozwarciami
Ms. rozwarciu
rozwarciach
W. rozwarcie
rozwarcia

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + rozwarcie +
(CZEGO)

2. cen

Definicja

książk. 
różnica między jakimiś wartościami lub zjawiskami

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozziew
hiperonimy:  różnica

Cytaty

- Istnieje [...] na naszym terenie rozwarcie pomiędzy oczekiwaniami pracodawców a kwalifikacjami bezrobotnych [...].

źródło: NKJP: (M.J.): Ubezpieczenie zamiast pracy, Dziennik Bałtycki, 1999-02-18

Problem rozwarcia między wielkością obciążeń na ZUS a przyszłym świadczeniem bierze się z faktu, że tylko połowa tych pieniędzy odkładana jest na naszą starość.

źródło: NKJP: Joanna Solska: Złota jesień na szaro, Polityka, 2002-03-16

Wobec niekorzystnego rozwarcia cen w rolnictwie [...] powstaje pytanie, skąd rolnicy wezmą pieniądze na przeprowadzenie wiosennych prac polowych i pielęgnację roślin?

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 09.11.1998

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rozwarcie
rozwarcia
D. rozwarcia
rozwarć
C. rozwarciu
rozwarciom
B. rozwarcie
rozwarcia
N. rozwarciem
rozwarciami
Ms. rozwarciu
rozwarciach
W. rozwarcie
rozwarcia

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + rozwarcie +
między CZYM a/i CZYM
bez ograniczeń + rozwarcie +
CZEGO + w CZYM

3. w językoznawstwie

Definicja

jęz. 
oddalenie się dwu narządów mowy powstające przy wymawianiu określonych spółgłosek

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Relacje znaczeniowe

antonimy:  zwarcie I

Cytaty

Spółgłoska drżąca to spółgłoska dźwięczna, która powstaje przez szybkie następstwo zwarć i rozwarć narządu artykulacji (dolnej wargi, końca języka lub języczka) i miejsca artykulacji w kanale głosowym.

źródło: NKJP: Internet

Stopień [...] rozwarcia może być różny przy wymawianiu różnych samogłosek, a wskutek tego różna jest ich doniosłość, im bowiem większe jest rozwarcie, tym większa doniosłość samogłoski i na odwrót.

źródło: Tadeusz Milewski: Zarys je̜zykoznawstwa ogólnego, 1947 (books.google.pl)

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rozwarcie
rozwarcia
D. rozwarcia
rozwarć
C. rozwarciu
rozwarciom
B. rozwarcie
rozwarcia
N. rozwarciem
rozwarciami
Ms. rozwarciu
rozwarciach
W. rozwarcie
rozwarcia

Składnia

bez ograniczeń + rozwarcie +
(CZEGO)

4. w litosferze

Definicja

geol. 
szczelina w litosferze powstała w wyniku ruchów tektonicznych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia ukształtowanie terenu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozziew

Cytaty

[...] dowodem ekspansji Ziemi jest zauważone przez Careya zjawisko powstawania klinowych rozwarć (rozziewów) między brzegami zsuwanych rekonstrukcyjnie fragmentów litosfery.

źródło: Jan Koziar: Ekspansja Ziemi a tektonika płyt, 2009 (ns3.za11.pl/koziar)

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rozwarcie
rozwarcia
D. rozwarcia
rozwarć
C. rozwarciu
rozwarciom
B. rozwarcie
rozwarcia
N. rozwarciem
rozwarciami
Ms. rozwarciu
rozwarciach
W. rozwarcie
rozwarcia

Składnia

bez ograniczeń + rozwarcie +
(między CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 21.01.2022
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj