UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

infamia

Chronologizacja

1563, SPXVI
W postaci infamija

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. infamia
infamie
D. infamii
infamii
neut
infamij
char
C. infamii
infamiom
B. infamię
infamie
N. infamią
infamiami
Ms. infamii
infamiach
W. infamio
infamie

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

łac. infāmia 'niesława, hańba'

1. kara

Definicja

w dawnym prawie polskim: kara polegająca na sądowym pozbawieniu jakiejś osoby dobrego imienia (renomy) i praw obywatelskich

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

  • publiczna infamia
  • kara infamii
  • podlegać infamii
  • narażony, skazany na infamię

Cytaty

Posłem nie mógł zostać ktoś skazany na banicję lub infamię, mający proces w sądzie sejmowym bądź deputat do trybunału.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce : od średniowiecza do czasów współczesnych : praca zbiorowa source, 2004

[...] choćby mąż kochał ją bardzo i chciał oszczędzić jej kary i zatrzymać przy sobie, ani nie może, ani nie śmie tego uczynić, bo nie tylko naraziłby się na śmierć z ręki swych krewniaków, ale także zasłużyłby sobie na publiczną infamię i odtąd nie mógłby uczestniczyć w biesiadach, poniżany i wzgardzony przez wszystkich,

źródło: NKJP: Adam Elbanowski: Nowe królestwo Grenady. Historia naturalna, obyczajowa i domniemana, 2006

[...] za kolaborację skazano we Francji po wojnie ok. 40 tys. osób na karę więzienia, przeszło 50 tys. na karę infamii, a sądy cywilne wydały ok. 7 tys. kar śmierci, z których wykonano ok. 800.

źródło: NKJP: Tomasz Szarota: Kolaboranci pod pręgierzem, Gazeta Wyborcza, 1995-07-07

W 1655 roku Anna Maria Radziwiłł została spadkobierczynią majątku po Januszu Radziwille, a opiekę nad nią powierzono Bogusławowi Radziwiłłowi. Po orzeczeniu infamii wobec księcia o opiekę nad posażną panną rościć zaczęli sobie pretensję inni Radziwiłłowie [...]

źródło: NKJP: Internet

2. hańba

Definicja

książk. 
hańba (zła opinia)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  bezecność, hańba

Połączenia

  • atmosfera infamii

Cytaty

Czystki personalne, a także atmosfera infamii, podejrzliwości i izolacji, wytwarzana przez machinę propagandy i konkretnych ludzi w każdej niemal instytucji, spowodowały emigrację większości z żyjących jeszcze w Polsce Żydów oraz wielu Polaków posiadających żydowskich przodków.

źródło: NKJP: Andrzej Friszke: Gwiazda Gomułki zgasła w marcu, Gazeta Wyborcza, 1994-03-19

Bugajski był ofiarą działań SB dlatego, że opowiadał się za mniej ugodową linią polityczną KIK-u. I zapłacił za to dość wysoką cenę, skoro współpracownicy zaczęli go podejrzewać o nielojalność. Nie była to jeszcze infamia, jaka spotyka człowieka podejrzewanego o pisanie donosów, ale jednak pewna niesława.

źródło: NKJP: Roman Graczyk: Tropem SB: jak czytać teczki, 2007

Data ostatniej modyfikacji: 05.03.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj