UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

gen

Chronologizacja

1911, books.google.pl

Pochodzenie

internac.

ang. gene

fr. gène

niem. Gen

z gr. génos 'pochodzenie, ród'

1. jednostka dziedziczenia

Definicja

biol. 
podstawowa jednostka dziedziczenia czegoś przez organizm, która składa się z odcinków DNA zawierających informacje o występowaniu jakiejś cechy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Połączenia

  • ludzki; uszkodzony, wadliwy, zmutowany, znokautowany gen; własne geny; gen jądrowy, mitochondrialny; kodujący
  • gen człowieka, wirusa, zwierzęcia
  • nosiciel; kopia; kombinacja, mutacja, uszkodzenie; struktura genu; komplet, zespół, zestaw; ekspresja, sposób działania, transkrypcja genów
  • dany, zakodowany, zapisany w genach
  • mieć jakiś; odkryć, zlokalizować; przenosić, wszczepić gen
  • dostać coś w genach

Cytaty

Okazuje się, że wystarczy wstrzyknąć do organizmu pojedynczy gen wirusa wścieklizny, by wywołać odporność.

źródło: NKJP: Paweł Wiernicki Wścieklizna mniej groźna, Wiedza i Życie, 1998

Nie udało się zidentyfikować pojedynczego wadliwego genu odpowiedzialnego za schizofrenię i uważa się, że do choroby przyczynia się ich zespół w połączeniu z pewnymi negatywnymi wpływami środowiska, które zaburzają prawidłowy rozwój mózgu.

źródło: NKJP: Dorota Czajkowska-Majewska: Kalendarzyk dla taty, Polityka, 2002-07-13

Kilka miesięcy temu na łamach pisma „Nature Genetics” opublikowano wyniki badań, dzięki którym naukowcy z deCODE w Islandii próbowali odszukać geny odpowiedzialne za ubarwienie włosów, oczu i skóry.

źródło: NKJP: Ewa Piłat: Białe coraz bardziej śniade, Dziennik Polski, 2008-10-10

Odpowiednio manipulując genami zwierząt udało się już wyhodować owcę, w której mleku znajdują się białka pomocne np. w terapii raka u ludzi [...].

źródło: NKJP: Marcin Jamkowski, Marek Rybarczyk: Stworzenie owcy, Gazeta Wyborcza, 1997-02-24

Także cechy psychiczne, od których zależy spożytkowanie przez daną osobę otrzymanych w genach predyspozycji, w małym stopniu zależą od genów.

źródło: NKJP: Damian Strączek: Klonowanie / na podst. rozmów z Haliną Krzanowską i Marianem Tischnerem, 1998

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gen
geny
D. genu
genów
C. genowi
genom
B. gen
geny
N. genem
genami
Ms. genie
genach
W. genie
geny

2. cecha

Definicja

książk. 
cecha odziedziczona po przodkach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Połączenia

  • geny przodków

Cytaty

Bo właśnie w tej chwili skoczyła amplituda alkoholowych uczuć Zygmunta, zadrgał słowiański gen rzewności, sentymentalna nuta upojenia zadźwięczała w sercu niczym dumka nad powolną rzeką myśli.

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003

Być może w pewnej chwili życia Piotra odezwały się geny dziadka, gdyż młody Dłubak zafascynował się saksofonem.

źródło: NKJP: Waldemar M. Gaiński: Piotr Dłubak, Gazeta Częstochowska, 2003-08-08

Dziś pewne wydarzenia zdają się przypominać o tamtych czasach. Czy dają znać o sobie złe geny przodków - nie wiem.

źródło: NKJP: Złe geny?, Dziennik Polski, 2000-01-14

- Nasze wybuchy radości są niezrozumiałe dla innych, a dla nas to normalne - wyjaśnia głowa rodziny, dodając, że śmiech mają w genach.

źródło: NKJP: Danuta Pawlicka: Zarażona radością, Gazeta Poznańska, 2003-12-19

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gen
geny
D. genu
genów
C. genowi
genom
B. gen
geny
N. genem
genami
Ms. genie
genach
W. genie
geny

Inne uwagi

Zwykle lm

Składnia

bez ograniczeń + gen +
(CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 18.06.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj