Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł.
Pochodzenie
Zob. szumieć
1. o potoku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki
Cytaty
|
Za młynem woda jest spokojniejsza i szersza, wyszumiała się. źródło: NKJP: Ryszard August: Nida rzeka zakręcona, 2007 |
|
|
Powtarzała tylko sobie, że młodziutkie potoki muszą się przecież wyszumieć. źródło: Internet: bajki-zasypianki.pl |
|
|
Jodły na szczycie gór wyszumiały się w całej rozciągłości. źródło: Internet: facebook.com |
|
|
Krople się wyszumiały i w strumyku odpocząć chciały. źródło: Internet: jelonek52.bloog.pl |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
wyszumię się |
wyszumimy się |
|||
| 2 os. |
wyszumisz się |
wyszumicie się |
|||
| 3 os. |
wyszumi się |
wyszumią się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wyszumiałem się +(e)m się wyszumiał |
wyszumiałam się +(e)m się wyszumiała |
wyszumiałom się +(e)m się wyszumiało |
wyszumieliśmy się +(e)śmy się wyszumieli |
wyszumiałyśmy się +(e)śmy się wyszumiały |
| 2 os. |
wyszumiałeś się +(e)ś się wyszumiał |
wyszumiałaś się +(e)ś się wyszumiała |
wyszumiałoś się +(e)ś się wyszumiało |
wyszumieliście się +(e)ście się wyszumieli |
wyszumiałyście się +(e)ście się wyszumiały |
| 3 os. |
wyszumiał się |
wyszumiała się |
wyszumiało się |
wyszumieli się |
wyszumiały się |
bezosobnik: wyszumiano się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
wyszummy się |
|
| 2 os. |
wyszum się |
wyszumcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wyszumiałbym się bym się wyszumiał |
wyszumiałabym się bym się wyszumiała |
wyszumiałobym się bym się wyszumiało |
wyszumielibyśmy się byśmy się wyszumieli |
wyszumiałybyśmy się byśmy się wyszumiały |
| 2 os. |
wyszumiałbyś się byś się wyszumiał |
wyszumiałabyś się byś się wyszumiała |
wyszumiałobyś się byś się wyszumiało |
wyszumielibyście się byście się wyszumieli |
wyszumiałybyście się byście się wyszumiały |
| 3 os. |
wyszumiałby się by się wyszumiał |
wyszumiałaby się by się wyszumiała |
wyszumiałoby się by się wyszumiało |
wyszumieliby się by się wyszumieli |
wyszumiałyby się by się wyszumiały |
bezosobnik: wyszumiano by się
bezokolicznik: wyszumieć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wyszumiawszy się
gerundium: wyszumienie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | wyszumienie się |
wyszumienia się |
| D. | wyszumienia się |
wyszumień się |
| C. | wyszumieniu się |
wyszumieniom się |
| B. | wyszumienie się |
wyszumienia się |
| N. | wyszumieniem się |
wyszumieniami się |
| Ms. | wyszumieniu się |
wyszumieniach się |
| W. | wyszumienie się |
wyszumienia się |
Inne uwagi
Tylko w 3 os.
2. o winie w beczce
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki
Cytaty
|
Trzeba się jednak uzbroić w cierpliwość i poczekać z butelkowaniem jeszcze kilka dni, aby piwo się wyszumiało w fermentorze. źródło: Internet: browamator.biuro.net.pl |
|
|
Wino czeremchowe tak się wzburzyło, że trzeba je było rano zimną wodą na zewnątrz polać i wstawić pod prowizoryczny daszek w magazynku na owies, żeby się wyszumiało. Wyszumiało się i wróciło z wygnania do chatki. źródło: Internet: boskawola.blogspot.com |
|
|
Burcak to wczesne wino, które się nie wyszumiało. Nazwa pochodzi od czasownika „burczeć”. źródło: Internet: siukumbalala.salon24.pl |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
wyszumię się |
wyszumimy się |
|||
| 2 os. |
wyszumisz się |
wyszumicie się |
|||
| 3 os. |
wyszumi się |
wyszumią się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wyszumiałem się +(e)m się wyszumiał |
wyszumiałam się +(e)m się wyszumiała |
wyszumiałom się +(e)m się wyszumiało |
wyszumieliśmy się +(e)śmy się wyszumieli |
wyszumiałyśmy się +(e)śmy się wyszumiały |
| 2 os. |
wyszumiałeś się +(e)ś się wyszumiał |
wyszumiałaś się +(e)ś się wyszumiała |
wyszumiałoś się +(e)ś się wyszumiało |
wyszumieliście się +(e)ście się wyszumieli |
wyszumiałyście się +(e)ście się wyszumiały |
| 3 os. |
wyszumiał się |
wyszumiała się |
wyszumiało się |
wyszumieli się |
wyszumiały się |
bezosobnik: wyszumiano się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
wyszummy się |
|
| 2 os. |
wyszum się |
wyszumcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wyszumiałbym się bym się wyszumiał |
wyszumiałabym się bym się wyszumiała |
wyszumiałobym się bym się wyszumiało |
wyszumielibyśmy się byśmy się wyszumieli |
wyszumiałybyśmy się byśmy się wyszumiały |
| 2 os. |
wyszumiałbyś się byś się wyszumiał |
wyszumiałabyś się byś się wyszumiała |
wyszumiałobyś się byś się wyszumiało |
wyszumielibyście się byście się wyszumieli |
wyszumiałybyście się byście się wyszumiały |
| 3 os. |
wyszumiałby się by się wyszumiał |
wyszumiałaby się by się wyszumiała |
wyszumiałoby się by się wyszumiało |
wyszumieliby się by się wyszumieli |
wyszumiałyby się by się wyszumiały |
bezosobnik: wyszumiano by się
bezokolicznik: wyszumieć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wyszumiawszy się
gerundium: wyszumienie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | wyszumienie się |
wyszumienia się |
| D. | wyszumienia się |
wyszumień się |
| C. | wyszumieniu się |
wyszumieniom się |
| B. | wyszumienie się |
wyszumienia się |
| N. | wyszumieniem się |
wyszumieniami się |
| Ms. | wyszumieniu się |
wyszumieniach się |
| W. | wyszumienie się |
wyszumienia się |
Inne uwagi
Tylko w 3 os.
3. o człowieku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny rozrywka
Połączenia
- młodość musi się wyszumieć; ktoś chce, musi się wyszumieć
Cytaty
|
Młodzież musi się wyszumieć, w tańcu, w pieśni, w kółkach zainteresowań. źródło: NKJP: Agata Bochenek: Ring wyborczy, Wieści Podwarszawskie, nr 42, 2002-10-20 |
|
|
[...] Radni ograniczyli czas zabawy w lokalach. Tańczyć wolno, ale tylko do pierwszej w nocy. Imprezowicze wolą więc wyszumieć się poza miastem. źródło: NKJP: Agnieszka Kopacz: Zabawa tylko do 1 w nocy, Sztafeta nr 24, 2008 |
|
|
Mądry człowiek, tylko po co mu te wyścigi. Kark można skręcić i pieniądze się tylko traci. Młody jeszcze, wyszumi się, to mu przejdzie. Z młodymi tak zawsze. źródło: NKJP: Janusz Płoński, Maciej Rybiński: Góralskie tango, 1978 |
|
|
Potem jednak moi zawodnicy jakby się wyszumieli, a obudzili się dopiero wtedy, kiedy przegrywali różnicą dwóch goli. źródło: NKJP: Wojciech Batko: Smaczny razowiec, Gazeta Krakowska, 2001-10-15 |
|
|
Przetaczał się jak orkan przez nocne knajpy. Wyszumiawszy się do zupełnego wyczerpania organizmu i pustej kieszeni, powracał do pracowni [...]. źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
wyszumię się |
wyszumimy się |
|||
| 2 os. |
wyszumisz się |
wyszumicie się |
|||
| 3 os. |
wyszumi się |
wyszumią się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wyszumiałem się +(e)m się wyszumiał |
wyszumiałam się +(e)m się wyszumiała |
wyszumiałom się +(e)m się wyszumiało |
wyszumieliśmy się +(e)śmy się wyszumieli |
wyszumiałyśmy się +(e)śmy się wyszumiały |
| 2 os. |
wyszumiałeś się +(e)ś się wyszumiał |
wyszumiałaś się +(e)ś się wyszumiała |
wyszumiałoś się +(e)ś się wyszumiało |
wyszumieliście się +(e)ście się wyszumieli |
wyszumiałyście się +(e)ście się wyszumiały |
| 3 os. |
wyszumiał się |
wyszumiała się |
wyszumiało się |
wyszumieli się |
wyszumiały się |
bezosobnik: wyszumiano się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
wyszummy się |
|
| 2 os. |
wyszum się |
wyszumcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wyszumiałbym się bym się wyszumiał |
wyszumiałabym się bym się wyszumiała |
wyszumiałobym się bym się wyszumiało |
wyszumielibyśmy się byśmy się wyszumieli |
wyszumiałybyśmy się byśmy się wyszumiały |
| 2 os. |
wyszumiałbyś się byś się wyszumiał |
wyszumiałabyś się byś się wyszumiała |
wyszumiałobyś się byś się wyszumiało |
wyszumielibyście się byście się wyszumieli |
wyszumiałybyście się byście się wyszumiały |
| 3 os. |
wyszumiałby się by się wyszumiał |
wyszumiałaby się by się wyszumiała |
wyszumiałoby się by się wyszumiało |
wyszumieliby się by się wyszumieli |
wyszumiałyby się by się wyszumiały |
bezosobnik: wyszumiano by się
bezokolicznik: wyszumieć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wyszumiawszy się
gerundium: wyszumienie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | wyszumienie się |
wyszumienia się |
| D. | wyszumienia się |
wyszumień się |
| C. | wyszumieniu się |
wyszumieniom się |
| B. | wyszumienie się |
wyszumienia się |
| N. | wyszumieniem się |
wyszumieniami się |
| Ms. | wyszumieniu się |
wyszumieniach się |
| W. | wyszumienie się |
wyszumienia się |
Składnia
|
+ | wyszumieć się | + |
(w CZYM)
|
|
+ | wyszumieć się | + |
(GDZIE)
|