UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wyszumieć się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Pochodzenie

Zob. szumieć

1. o potoku

Definicja

wydając cichy, jednostajny odgłos przypominający długo wymawianą głoskę sz, osiągnąć nasycenie tym stanem

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Cytaty

Za młynem woda jest spokojniejsza i szersza, wyszumiała się.

źródło: NKJP: Ryszard August: Nida rzeka zakręcona, 2007

Powtarzała tylko sobie, że młodziutkie potoki muszą się przecież wyszumieć.

źródło: Internet: bajki-zasypianki.pl

Jodły na szczycie gór wyszumiały się w całej rozciągłości.

źródło: Internet: facebook.com

Krople się wyszumiały i w strumyku odpocząć chciały.

źródło: Internet: jelonek52.bloog.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyszumię się
wyszumimy się
2 os. wyszumisz się
wyszumicie się
3 os. wyszumi się
wyszumią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyszumiałem się
+(e)m się wyszumiał
wyszumiałam się
+(e)m się wyszumiała
wyszumiałom się
+(e)m się wyszumiało
wyszumieliśmy się
+(e)śmy się wyszumieli
wyszumiałyśmy się
+(e)śmy się wyszumiały
2 os. wyszumiałeś się
+(e)ś się wyszumiał
wyszumiałaś się
+(e)ś się wyszumiała
wyszumiałoś się
+(e)ś się wyszumiało
wyszumieliście się
+(e)ście się wyszumieli
wyszumiałyście się
+(e)ście się wyszumiały
3 os. wyszumiał się
wyszumiała się
wyszumiało się
wyszumieli się
wyszumiały się

bezosobnik: wyszumiano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyszummy się
2 os. wyszum się
wyszumcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyszumiałbym się
bym się wyszumiał
wyszumiałabym się
bym się wyszumiała
wyszumiałobym się
bym się wyszumiało
wyszumielibyśmy się
byśmy się wyszumieli
wyszumiałybyśmy się
byśmy się wyszumiały
2 os. wyszumiałbyś się
byś się wyszumiał
wyszumiałabyś się
byś się wyszumiała
wyszumiałobyś się
byś się wyszumiało
wyszumielibyście się
byście się wyszumieli
wyszumiałybyście się
byście się wyszumiały
3 os. wyszumiałby się
by się wyszumiał
wyszumiałaby się
by się wyszumiała
wyszumiałoby się
by się wyszumiało
wyszumieliby się
by się wyszumieli
wyszumiałyby się
by się wyszumiały

bezosobnik: wyszumiano by się

bezokolicznik: wyszumieć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wyszumiawszy się

gerundium: wyszumienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyszumienie się
wyszumienia się
D. wyszumienia się
wyszumień się
C. wyszumieniu się
wyszumieniom się
B. wyszumienie się
wyszumienia się
N. wyszumieniem się
wyszumieniami się
Ms. wyszumieniu się
wyszumieniach się
W. wyszumienie się
wyszumienia się

Inne uwagi

Tylko w 3 os.

2. o winie w beczce

Definicja

o piwie, winie: fermentując, pozbyć się niepożądanych składników powodujących zmętnienie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Cytaty

Trzeba się jednak uzbroić w cierpliwość i poczekać z butelkowaniem jeszcze kilka dni, aby piwo się wyszumiało w fermentorze.

źródło: Internet: browamator.biuro.net.pl

Wino czeremchowe tak się wzburzyło, że trzeba je było rano zimną wodą na zewnątrz polać i wstawić pod prowizoryczny daszek w magazynku na owies, żeby się wyszumiało. Wyszumiało się i wróciło z wygnania do chatki.

źródło: Internet: boskawola.blogspot.com

Burcak to wczesne wino, które się nie wyszumiało. Nazwa pochodzi od czasownika „burczeć”.

źródło: Internet: siukumbalala.salon24.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyszumię się
wyszumimy się
2 os. wyszumisz się
wyszumicie się
3 os. wyszumi się
wyszumią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyszumiałem się
+(e)m się wyszumiał
wyszumiałam się
+(e)m się wyszumiała
wyszumiałom się
+(e)m się wyszumiało
wyszumieliśmy się
+(e)śmy się wyszumieli
wyszumiałyśmy się
+(e)śmy się wyszumiały
2 os. wyszumiałeś się
+(e)ś się wyszumiał
wyszumiałaś się
+(e)ś się wyszumiała
wyszumiałoś się
+(e)ś się wyszumiało
wyszumieliście się
+(e)ście się wyszumieli
wyszumiałyście się
+(e)ście się wyszumiały
3 os. wyszumiał się
wyszumiała się
wyszumiało się
wyszumieli się
wyszumiały się

bezosobnik: wyszumiano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyszummy się
2 os. wyszum się
wyszumcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyszumiałbym się
bym się wyszumiał
wyszumiałabym się
bym się wyszumiała
wyszumiałobym się
bym się wyszumiało
wyszumielibyśmy się
byśmy się wyszumieli
wyszumiałybyśmy się
byśmy się wyszumiały
2 os. wyszumiałbyś się
byś się wyszumiał
wyszumiałabyś się
byś się wyszumiała
wyszumiałobyś się
byś się wyszumiało
wyszumielibyście się
byście się wyszumieli
wyszumiałybyście się
byście się wyszumiały
3 os. wyszumiałby się
by się wyszumiał
wyszumiałaby się
by się wyszumiała
wyszumiałoby się
by się wyszumiało
wyszumieliby się
by się wyszumieli
wyszumiałyby się
by się wyszumiały

bezosobnik: wyszumiano by się

bezokolicznik: wyszumieć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wyszumiawszy się

gerundium: wyszumienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyszumienie się
wyszumienia się
D. wyszumienia się
wyszumień się
C. wyszumieniu się
wyszumieniom się
B. wyszumienie się
wyszumienia się
N. wyszumieniem się
wyszumieniami się
Ms. wyszumieniu się
wyszumieniach się
W. wyszumienie się
wyszumienia się

Inne uwagi

Tylko w 3 os.

3. o człowieku

Definicja

pot. 
bawiąc się lub robiąc coś innego intensywnie przez jakiś czas, nasycić się tym stanem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny rozrywka

Połączenia

  • młodość musi się wyszumieć; ktoś chce, musi się wyszumieć

Cytaty

Młodzież musi się wyszumieć, w tańcu, w pieśni, w kółkach zainteresowań.

źródło: NKJP: Agata Bochenek: Ring wyborczy, Wieści Podwarszawskie, nr 42, 2002-10-20

[...] Radni ograniczyli czas zabawy w lokalach. Tańczyć wolno, ale tylko do pierwszej w nocy. Imprezowicze wolą więc wyszumieć się poza miastem.

źródło: NKJP: Agnieszka Kopacz: Zabawa tylko do 1 w nocy, Sztafeta nr 24, 2008

Mądry człowiek, tylko po co mu te wyścigi. Kark można skręcić i pieniądze się tylko traci. Młody jeszcze, wyszumi się, to mu przejdzie. Z młodymi tak zawsze.

źródło: NKJP: Janusz Płoński, Maciej Rybiński: Góralskie tango, 1978

Potem jednak moi zawodnicy jakby się wyszumieli, a obudzili się dopiero wtedy, kiedy przegrywali różnicą dwóch goli.

źródło: NKJP: Wojciech Batko: Smaczny razowiec, Gazeta Krakowska, 2001-10-15

Przetaczał się jak orkan przez nocne knajpy. Wyszumiawszy się do zupełnego wyczerpania organizmu i pustej kieszeni, powracał do pracowni [...].

źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyszumię się
wyszumimy się
2 os. wyszumisz się
wyszumicie się
3 os. wyszumi się
wyszumią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyszumiałem się
+(e)m się wyszumiał
wyszumiałam się
+(e)m się wyszumiała
wyszumiałom się
+(e)m się wyszumiało
wyszumieliśmy się
+(e)śmy się wyszumieli
wyszumiałyśmy się
+(e)śmy się wyszumiały
2 os. wyszumiałeś się
+(e)ś się wyszumiał
wyszumiałaś się
+(e)ś się wyszumiała
wyszumiałoś się
+(e)ś się wyszumiało
wyszumieliście się
+(e)ście się wyszumieli
wyszumiałyście się
+(e)ście się wyszumiały
3 os. wyszumiał się
wyszumiała się
wyszumiało się
wyszumieli się
wyszumiały się

bezosobnik: wyszumiano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyszummy się
2 os. wyszum się
wyszumcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyszumiałbym się
bym się wyszumiał
wyszumiałabym się
bym się wyszumiała
wyszumiałobym się
bym się wyszumiało
wyszumielibyśmy się
byśmy się wyszumieli
wyszumiałybyśmy się
byśmy się wyszumiały
2 os. wyszumiałbyś się
byś się wyszumiał
wyszumiałabyś się
byś się wyszumiała
wyszumiałobyś się
byś się wyszumiało
wyszumielibyście się
byście się wyszumieli
wyszumiałybyście się
byście się wyszumiały
3 os. wyszumiałby się
by się wyszumiał
wyszumiałaby się
by się wyszumiała
wyszumiałoby się
by się wyszumiało
wyszumieliby się
by się wyszumieli
wyszumiałyby się
by się wyszumiały

bezosobnik: wyszumiano by się

bezokolicznik: wyszumieć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wyszumiawszy się

gerundium: wyszumienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyszumienie się
wyszumienia się
D. wyszumienia się
wyszumień się
C. wyszumieniu się
wyszumieniom się
B. wyszumienie się
wyszumienia się
N. wyszumieniem się
wyszumieniami się
Ms. wyszumieniu się
wyszumieniach się
W. wyszumienie się
wyszumienia się

Składnia

bez ograniczeń + wyszumieć się +
(w CZYM)
bez ograniczeń + wyszumieć się +
(GDZIE)
Data ostatniej modyfikacji: 29.11.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj