UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zażarty

Chronologizacja

1 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zażarty
zażarty
zażarty
zażarte
zażarta
D. zażartego
zażartego
zażartego
zażartego
zażartej
C. zażartemu
zażartemu
zażartemu
zażartemu
zażartej
B. zażartego
zażartego
zażarty
zażarte
zażartą
N. zażartym
zażartym
zażartym
zażartym
zażartą
Ms. zażartym
zażartym
zażartym
zażartym
zażartej
W. zażarty
zażarty
zażarty
zażarte
zażarta
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zażarci
zażarci
zażarte
zażarte
D. zażartych
zażartych
zażartych
zażartych
C. zażartym
zażartym
zażartym
zażartym
B. zażartych
zażartych
zażartych
zażarte
N. zażartymi
zażartymi
zażartymi
zażartymi
Ms. zażartych
zażartych
zażartych
zażartych
W. zażarci
zażarci
zażarte
zażarte

Pochodzenie

Pierwotny imiesłów czasu przeszłego, kontynuujący psł. zažŕ̥tъ - od przedrostkowego czasownika *za-žerti, *za-žьrǫ; zob. żreć

1. wróg

Definicja

taki, który uparcie obstaje przy swoim stanowisku, broniąc je lub atakując kogoś innego w sposób pełen emocji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zaciekły, zacięty, zajadliwy, zajadły

Połączenia

  • zażarty przeciwnik, wróg; antyliberał, komunista, ludowiec; krytyk

Cytaty

– Nie ma takich decyzji, których nie można by zmienić, a ich konsekwencji odwrócić. – Nie jestem zażarty, ale jeśli gmina wycofa się ze zgody, oddam wsi ziemię, o ile otrzymam rekompensatę za zainwestowane pieniądze i przyszłe korzyści – zastrzega Młyńczyk.

źródło: NKJP: (tyka): Zaszumią im knieje, Dziennik Łódzki, 2006-12-08

Szansa na dotację unijną jest duża, by ją jednak otrzymać potrzeba zgody okolicznej społeczności. A mieszkańcy są zażarci i nieustępliwi. Nie godzą się, by budowa rozpoczęła się pod ich nosem.

źródło: NKJP: Łukasz Madej: Problem śmieci tak, ale dopiero po wyborach, Gazeta Krakowska, 2007-09-26

Mann był zażartym bojownikiem o prawa zwierząt już jako nastolatek. Kwestował na ulicy zbierając na obronę zwierząt i po raz pierwszy zadarł z policją. Z czasem miłość do zwierząt przeszła w obsesję. Mann wstąpił do ruchu ALF, brał udział w przygotowywaniu akcji przeciwko biurom firm i organizacji handlujących zwierzętami

źródło: NKJP: Marek Rybarczyk: Pochwycony przez kolaboranta, Gazeta Wyborcza, 1994-12-21

Charles de Gaulle nawet w Polsce znajduje namiętnych wielbicieli, jak na przykład Aleksander Hall, i zażartych przeciwników, jak choćby Stefan Kisielewski, który w „Dziennikach” nie oszczędza mu żadnego bodaj brzydkiego słowa.

źródło: NKJP: Ludwik Stomma: Claude Pompidou, Polityka, nr 2614, 2007-07-28

Basia była śliczną dziewczyną, z czarnymi włosami, tak czarnymi, że aż granatowymi, takie tęcze po nich chodziły... ale co tu kryć, jako córka zażartych endeków miała określone poglądy polityczne i odpowiednich narzeczonych [...].

źródło: NKJP: Jacek Dehne: Lala, 2008

2. spór

Definicja

taki, który jest bardzo intensywny, pełen determinacji i w którym żadna ze stron nie chce ustąpić lub poddać się

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zaciekły, zacięty, zajadliwy, zajadły, zawzięty

Połączenia

  • zażarty pojedynek; zażarta batalia, bitwa, debata, dyskusja, dysputa, kłótnia, polemika, walka, wojna; konkurencja, licytacja, rywalizacja; zażarte boje, spory
  • długi i zażarty, krwawy i zażarty, trudny i zażarty

Cytaty

Gdy naprzeciw siebie stają przedstawiciele przemysłu muzycznego czy filmowego oraz twórcy sieci wymiany plików, wiadomo, że poleje się krew. Spór jest zażarty i nie ma nadziei na jego rozwiązanie. Przeciwnicy nie uznają prawa drugiej strony do istnienia.

źródło: NKJP: Łukasz Ptak: Więzienie za ściąganie, Polityka, 2006-11-18

- Twarde i zażarte walki prowadziliśmy 3 maja. Przez pełne dwanaście godzin biliśmy się. A przeciwnik dysponował coraz sprawniejszymi bojowcami.

źródło: NKJP: Kazimierz Moczarski: Rozmowy z katem,1977

Z tej reguły wywodzi się drugi sposób osiągania „rankingowych sukcesów”, czyli zażarta konkurencja i rywalizacja. Kolega nie jest kolegą, ale konkurentem w walce o ograniczoną ilość miejsc na liście prymusów. Nie liczy się przyjaźń, nie ma uczniowskiej solidarności, nikt nikomu nie pomaga i niczyj los nikogo nie obchodzi.

źródło: NKJP: Najlepsze na liście, Dziennik Polski, 2000-03-04

Data ostatniej modyfikacji: 28.06.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj