UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

załopotać

Chronologizacja

1861, SJPWil

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. załopoczę
książk. załopocę
 załopoczemy
książk. załopocemy
2 os. załopoczesz
książk. załopocesz
 załopoczecie
książk. załopocecie
3 os. załopocze
książk. załopoce
 załopoczą
książk. załopocą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. załopotałem
+(e)m załopotał
 załopotałam
+(e)m załopotała
 załopotałom
+(e)m załopotało
 załopotaliśmy
+(e)śmy załopotali
 załopotałyśmy
+(e)śmy załopotały
2 os. załopotałeś
+(e)ś załopotał
 załopotałaś
+(e)ś załopotała
 załopotałoś
+(e)ś załopotało
 załopotaliście
+(e)ście załopotali
 załopotałyście
+(e)ście załopotały
3 os. załopotał
 załopotała
 załopotało
 załopotali
 załopotały

bezosobnik: załopotano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. załopoczmy
2 os. załopocz
 załopoczcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. załopotałbym
bym załopotał
 załopotałabym
bym załopotała
 załopotałobym
bym załopotało
 załopotalibyśmy
byśmy załopotali
 załopotałybyśmy
byśmy załopotały
2 os. załopotałbyś
byś załopotał
 załopotałabyś
byś załopotała
 załopotałobyś
byś załopotało
 załopotalibyście
byście załopotali
 załopotałybyście
byście załopotały
3 os. załopotałby
by załopotał
 załopotałaby
by załopotała
 załopotałoby
by załopotało
 załopotaliby
by załopotali
 załopotałyby
by załopotały

bezosobnik: załopotano by

bezokolicznik: załopotać

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

załopotawszy

gerundium: załopotanie

odpowiednik aspektowy: łopotać

1.a o wietrze

Definicja

książk. 
poruszyć czymś szybko, powodując charakterystyczne dźwięki

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zatrzepotać

Cytaty

W takiej atmosferze nie powstanie wiatr, który by załopotał flagą.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + załopotać +
(CZYM)

1.b na wietrze

Definicja

książk. 
zostać poruszonym szybko przez wiatr i wydać przy tym charakterystyczne dźwięki

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zatrzepotać

Połączenia

  • sztandar, żagiel załopotał; flaga załopotała
  • załopotać na wietrze

Cytaty

Fiord zasłonił ich nieco od wiatru, żagiel załopotał.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Wieża Jaskółki, 1997

Czerwona sukienka niczym chorągiew załopotała na wietrze.

źródło: NKJP: Anna Bolecka: Concerto d'amore, 2004

Dzisiaj na budynkach warszawskich szpitali załopoczą flagi.

źródło: NKJP: AJ: Bieda w czepku, Super Express, 1998

2. skrzydłami

Definicja

książk. 
poruszyć energicznie skrzydłami w górę i w dół

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  zatrzepotać

Połączenia

  • załopotać skrzydłami

Cytaty

Smok, poszarpawszy wreszcie sieć na strzępy, zerwał się, załopotał skrzydłami, zaryczał i pomknął, wyciągnięty jak struna, za ocalałym z pogromu, umykającym szewcem Kozojedem.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

Nagle rozległo się donośne uderzenie i ostry trzask łamanego drzewa.To klatka rozwaliła się pod obuchem ciężkich łap drapieżnika. Jednocześnie przerażone papugi wrzasnęły i załopotały skrzydłami.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Wyspa Robinsona, 1954

Składnia

bez ograniczeń + załopotać +
CZYM

3. o sercu

Definicja

książk. 
o sercu: zabić szybko pod wpływem silnych emocji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zatrzepotać

Połączenia

  • serce załopotało

Cytaty

Dziwnie załopotało serce i odniosła wrażenie jakby elektryczność była pod prześcieradłem. Mrowienie zaczęło przebiegać po prawej nodze (lewa nie reagowała). Zaczynało się trochę niżej kolana, posuwając się coraz wyżej, rozchodząc po całym udzie... i nikło.

źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróć..., 2001

Stał z uchem przy drzwiach, kiedy usłyszał jej kroki, wtedy serce załopotało mu w piersiach jak spłoszony gołąb.

źródło: NKJP: Bogusława Jędrasik: Gorączka opowiadania wyuzdane, 2007

Składnia

bez ograniczeń + załopotać +
(KOMU)
Data ostatniej modyfikacji: 26.07.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN