UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pęto

Chronologizacja

1401, SStp

Pochodzenie

psł. *pǫto 'narzędzie do wiązania, związywania, pęta, więzy'

Forma prasłowiańska jest rzeczownikiem odczasownikowym od psł. *pęti 'piąć, napinać, naciągać' z przyrostkiem *-to i wymianą rdzennego *-en- > *-on- > *-ǫ- (Bor); zob. piąć się

1. na nogach

Definicja

zootechn.

specjalna uprząż na nogi służąca do unieruchamiania koni i zwierząt hodowlanych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Połączenia

nakładać pęto

Cytaty

Długo przypatrywał się grzbietom i wreszcie wsiadł na swoją klacz-arabkę, zdjął pęto, uzdę i nawinął dookoła klamry, a potem dookoła swojej ręki.

źródło: NKJP: Leopold Buczkowski: Czarny potok, 1959

Nogi konia są wpinane w pęta, po czym zwierzę jest podnoszone specjalnie skonstruowanym dźwigiem i transportowane suwnicą na stół operacyjny.

źródło: NKJP: Kinga Zydorowicz: Niewiele takich w kraju, Polska. Głos Wielkopolski, 2004-04-27

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pęto	pęta
D.	pęta	pęt
C.	pętu	pętom
B.	pęto	pęta
N.	pętem	pętami
Ms.	pęcie	pętach
W.	pęto	pęta

Inne uwagi

Zwykle lm

2. kiełbasy

Definicja

długi kawałek kiełbasy albo innej wędliny lub kilka takich kawałków, wędlin lub czegoś innego, połączonych i ukształtowanych tak, że przypominają pętlę

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

wianek

Połączenia

pęto kaszanki, kiełbasy, kiszki

Cytaty

	Robili zakupy, pakując do bagażników sztangi tańszych papierosów, pęta myśliwskiej lub grube kawałki krakowskiej. źródło: NKJP: Paulina Grych: Numer zerowy, 2007
	Na stole pęto kaszanki, ogórki, piwo, wódka. źródło: NKJP: Ostatnie pół litra, Dziennik Polski, 2001-01-26
	Żeby mi przestał dokuczać, musiałem postawić na kowadle butelkę gorzałki i obok na przekąskę spore pęto kiełbasy. źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: A jak królem, a jak katem będziesz, 1968
	[...] kamera pokazała kobiecinę, która stała smutna z kilkoma pętami czosnku. źródło: NKJP: Internet
	Na trzy dni przed stypą przyjechał rzeźnik, żeby z dwóch wielkich prosiaków wyczarować pęta kiełbas, które miały nasycić całą wieś, zapewniając tym samym spokój nieboszczce. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Sezon na papierówki, 2003

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pęto	pęta
D.	pęta	pęt
C.	pętu	pętom
B.	pęto	pęta
N.	pętem	pętami
Ms.	pęcie	pętach
W.	pęto	pęta

Składnia

pęto

CZEGO

Data ostatniej modyfikacji: 29.07.2019