Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
użyczę |
użyczymy |
|||
2 os. |
użyczysz |
użyczycie |
|||
3 os. |
użyczy |
użyczą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
użyczyłem +(e)m użyczył |
użyczyłam +(e)m użyczyła |
użyczyłom +(e)m użyczyło |
użyczyliśmy +(e)śmy użyczyli |
użyczyłyśmy +(e)śmy użyczyły |
2 os. |
użyczyłeś +(e)ś użyczył |
użyczyłaś +(e)ś użyczyła |
użyczyłoś +(e)ś użyczyło |
użyczyliście +(e)ście użyczyli |
użyczyłyście +(e)ście użyczyły |
3 os. |
użyczył |
użyczyła |
użyczyło |
użyczyli |
użyczyły |
bezosobnik: użyczono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
użyczmy |
|
2 os. |
użycz |
użyczcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
użyczyłbym bym użyczył |
użyczyłabym bym użyczyła |
użyczyłobym bym użyczyło |
użyczylibyśmy byśmy użyczyli |
użyczyłybyśmy byśmy użyczyły |
2 os. |
użyczyłbyś byś użyczył |
użyczyłabyś byś użyczyła |
użyczyłobyś byś użyczyło |
użyczylibyście byście użyczyli |
użyczyłybyście byście użyczyły |
3 os. |
użyczyłby by użyczył |
użyczyłaby by użyczyła |
użyczyłoby by użyczyło |
użyczyliby by użyczyli |
użyczyłyby by użyczyły |
bezosobnik: użyczono by
bezokolicznik: użyczyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
użyczywszy
gerundium: użyczenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | użyczenie |
użyczenia |
D. | użyczenia |
użyczeń |
C. | użyczeniu |
użyczeniom |
B. | użyczenie |
użyczenia |
N. | użyczeniem |
użyczeniami |
Ms. | użyczeniu |
użyczeniach |
W. | użyczenie |
użyczenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: użyczony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | użyczony |
użyczony |
użyczony |
użyczone |
użyczona |
D. | użyczonego |
użyczonego |
użyczonego |
użyczonego |
użyczonej |
C. | użyczonemu |
użyczonemu |
użyczonemu |
użyczonemu |
użyczonej |
B. | użyczonego |
użyczonego |
użyczony |
użyczone |
użyczoną |
N. | użyczonym |
użyczonym |
użyczonym |
użyczonym |
użyczoną |
Ms. | użyczonym |
użyczonym |
użyczonym |
użyczonym |
użyczonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | użyczeni |
użyczeni |
użyczone |
użyczone |
D. | użyczonych |
użyczonych |
użyczonych |
użyczonych |
C. | użyczonym |
użyczonym |
użyczonym |
użyczonym |
B. | użyczonych |
użyczonych |
użyczonych |
użyczone |
N. | użyczonymi |
użyczonymi |
użyczonymi |
użyczonymi |
Ms. | użyczonych |
użyczonych |
użyczonych |
użyczonych |
odpowiednik aspektowy: użyczać
Pochodzenie
Zob. użytek , życzyć . Czasownik odrzeczownikowy od użytek o pierwotnym znaczeniu 'dać do użytku'.
1. samochodu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | udostępnić, wypożyczyć |
Połączenia
- miasto użyczyło; gmina użyczyła
- użyczenie terenu, działki, obiektu, lokalu, pomieszczeń, sali, mieszkania, samochodu
- umowa użyczenia
Cytaty
- Miasto użyczyło terenów powstającym spółkom i spółdzielniom mieszkaniowym. źródło: NKJP: Kamila Sypniewska: Międzyzdroje pod Berlinem, Gazeta Wyborcza, 1996-07-10 |
|
- Bądź łaskawa użyczyć mi noża. Do ostrygi. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996 |
|
Kiedy Jarzyna szukał ciekawych miejsc dla przedstawień Terenu Warszawa, Legierski za darmo użyczył sali na „Sny” Wyrypajewa. źródło: NKJP: Agnieszka Rasmus-Zgorzelska, Agnieszka Berlińska: Fabryki wyobrażni, Ozon nr 1, 2005 |
|
W Janowie udało się już osiągnąć porozumienie z Komendą Wojewódzką Policji na temat użyczenia pod siedzibę pogotowia budynku, w którym znajduje się rewir dzielnicowych. źródło: NKJP: Piotr Piesik: Czekanie na stację, Dziennik Zachodni, 2004-06-30 |
Składnia
![]() |
+ | użyczyć | + |
CZEGO +
(KOMU) +
(na CO | pod CO)
|
Informacja normatywna
Uznawane za niepoprawne: użyczyć komuś coś
2. gościny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | udzielić |
Połączenia
- użyczyć gościny, noclegu
Cytaty
Pamiętam mieszkanie chorej wdowy po jego przyjacielu, która mu tam gościny użyczyła. źródło: NKJP: Józef Czapski: Patrząc, 1996 |
|
Organizatorzy przyjmują zgłoszenia od mieszkańców Warszawy, którzy gotowi są użyczyć noclegów uczestnikom Kongresu. źródło: NKJP: Internet |
|
Okoliczni mieszkańcy wsparli protestujących posiłkiem i użyczeniem schronienia. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 24.07.2003 |
Składnia
![]() |
+ | użyczyć | + |
CZEGO +
(KOMU)
|
Informacja normatywna
Uznawane za niepoprawne: użyczyć komuś coś
3. nazwiska
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- użyczyć głosu; nazwiska
Cytaty
[...] napisał teksty i użyczył swojego wokalu. źródło: NKJP: (MSZ): Kompromis z domieszką, Gazeta Krakowska, 2003-02-25 |
|
Wiesz co, już głosu nawet użyczyłam do reklamy. źródło: NKJP: Joanna Rybczyńska: Tysiące aniołów piekę, Sztafeta nr 50/2004 |
|
[...] miał być „figurantem” i użyczyć swojego nazwiska do zarejestrowania chevroleta. źródło: NKJP: Renata Cius: Wiarygodny jak notariusz, Trybuna Śląska, 2002-12-18 |
|
Jedna z najlepszych łyżwiarskich par sportowych świata użyczy swojego wizerunku w kampanii reklamowej mistrzostw Europy, drugiej po MŚ najbardziej prestiżowej imprezy Międzynarodowej Unii Łyżwiarskiej. źródło: NKJP: (MAS): Świat gwiazd na żywo, Dziennik Polski, 2006-08-23 |
Składnia
![]() |
+ | użyczyć | + |
CZEGO +
(KOMU) +
(do CZEGO)
|
Informacja normatywna
Uznawane za niepoprawne: użyczyć komuś coś