UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

użyczyć

Chronologizacja

1420, SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	użyczę	użyczymy
2 os.	użyczysz	użyczycie
3 os.	użyczy	użyczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	użyczyłem +(e)m użyczył	użyczyłam +(e)m użyczyła	użyczyłom +(e)m użyczyło	użyczyliśmy +(e)śmy użyczyli	użyczyłyśmy +(e)śmy użyczyły
2 os.	użyczyłeś +(e)ś użyczył	użyczyłaś +(e)ś użyczyła	użyczyłoś +(e)ś użyczyło	użyczyliście +(e)ście użyczyli	użyczyłyście +(e)ście użyczyły
3 os.	użyczył	użyczyła	użyczyło	użyczyli	użyczyły

bezosobnik: użyczono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		użyczmy
2 os.	użycz	użyczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	użyczyłbym bym użyczył	użyczyłabym bym użyczyła	użyczyłobym bym użyczyło	użyczylibyśmy byśmy użyczyli	użyczyłybyśmy byśmy użyczyły
2 os.	użyczyłbyś byś użyczył	użyczyłabyś byś użyczyła	użyczyłobyś byś użyczyło	użyczylibyście byście użyczyli	użyczyłybyście byście użyczyły
3 os.	użyczyłby by użyczył	użyczyłaby by użyczyła	użyczyłoby by użyczyło	użyczyliby by użyczyli	użyczyłyby by użyczyły

bezosobnik: użyczono by

bezokolicznik: użyczyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: użyczywszy

gerundium: użyczenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	użyczenie	użyczenia
D.	użyczenia	użyczeń
C.	użyczeniu	użyczeniom
B.	użyczenie	użyczenia
N.	użyczeniem	użyczeniami
Ms.	użyczeniu	użyczeniach
W.	użyczenie	użyczenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: użyczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	użyczony	użyczony	użyczony	użyczone	użyczona
D.	użyczonego	użyczonego	użyczonego	użyczonego	użyczonej
C.	użyczonemu	użyczonemu	użyczonemu	użyczonemu	użyczonej
B.	użyczonego	użyczonego	użyczony	użyczone	użyczoną
N.	użyczonym	użyczonym	użyczonym	użyczonym	użyczoną
Ms.	użyczonym	użyczonym	użyczonym	użyczonym	użyczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	użyczeni	użyczeni	użyczone	użyczone
D.	użyczonych	użyczonych	użyczonych	użyczonych
C.	użyczonym	użyczonym	użyczonym	użyczonym
B.	użyczonych	użyczonych	użyczonych	użyczone
N.	użyczonymi	użyczonymi	użyczonymi	użyczonymi
Ms.	użyczonych	użyczonych	użyczonych	użyczonych

odpowiednik aspektowy: użyczać

Pochodzenie

Zob. użytek, życzyć. Czasownik odrzeczownikowy od użytek o pierwotnym znaczeniu 'dać do użytku'.

1. samochodu

Definicja

umożliwić komuś tymczasowe i bezpłatne korzystanie z czegoś swojego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

udostępnić, wypożyczyć

Połączenia

miasto użyczyło; gmina użyczyła
użyczenie terenu, działki, obiektu, lokalu, pomieszczeń, sali, mieszkania, samochodu
umowa użyczenia

Cytaty

	- Miasto użyczyło terenów powstającym spółkom i spółdzielniom mieszkaniowym. źródło: NKJP: Kamila Sypniewska: Międzyzdroje pod Berlinem, Gazeta Wyborcza, 1996-07-10
	- Bądź łaskawa użyczyć mi noża. Do ostrygi. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996
	Kiedy Jarzyna szukał ciekawych miejsc dla przedstawień Terenu Warszawa, Legierski za darmo użyczył sali na „Sny” Wyrypajewa. źródło: NKJP: Agnieszka Rasmus-Zgorzelska, Agnieszka Berlińska: Fabryki wyobrażni, Ozon nr 1, 2005
	W Janowie udało się już osiągnąć porozumienie z Komendą Wojewódzką Policji na temat użyczenia pod siedzibę pogotowia budynku, w którym znajduje się rewir dzielnicowych. źródło: NKJP: Piotr Piesik: Czekanie na stację, Dziennik Zachodni, 2004-06-30

Składnia

użyczyć

CZEGO + (KOMU) + (na CO | pod CO)

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne: użyczyć komuś coś

2. gościny

Definicja

zaoferować komuś to, o czym mowa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

udzielić

Połączenia

użyczyć gościny, noclegu

Cytaty

Pamiętam mieszkanie chorej wdowy po jego przyjacielu, która mu tam gościny użyczyła.

źródło: NKJP: Józef Czapski: Patrząc, 1996

Organizatorzy przyjmują zgłoszenia od mieszkańców Warszawy, którzy gotowi są użyczyć noclegów uczestnikom Kongresu.

źródło: NKJP: Internet

Okoliczni mieszkańcy wsparli protestujących posiłkiem i użyczeniem schronienia.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 24.07.2003

Składnia

użyczyć

CZEGO + (KOMU)

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne: użyczyć komuś coś

3. nazwiska

Definicja

książk.

pozwolić, aby to, o czym mowa, zostało użyte w sposób opisany w dalszej części zdania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

użyczyć głosu; nazwiska

Cytaty

	[...] napisał teksty i użyczył swojego wokalu. źródło: NKJP: (MSZ): Kompromis z domieszką, Gazeta Krakowska, 2003-02-25
	Wiesz co, już głosu nawet użyczyłam do reklamy. źródło: NKJP: Joanna Rybczyńska: Tysiące aniołów piekę, Sztafeta nr 50/2004
	[...] miał być „figurantem” i użyczyć swojego nazwiska do zarejestrowania chevroleta. źródło: NKJP: Renata Cius: Wiarygodny jak notariusz, Trybuna Śląska, 2002-12-18
	Jedna z najlepszych łyżwiarskich par sportowych świata użyczy swojego wizerunku w kampanii reklamowej mistrzostw Europy, drugiej po MŚ najbardziej prestiżowej imprezy Międzynarodowej Unii Łyżwiarskiej. źródło: NKJP: (MAS): Świat gwiazd na żywo, Dziennik Polski, 2006-08-23

Składnia

użyczyć

CZEGO + (KOMU) + (do CZEGO)

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne: użyczyć komuś coś

Data ostatniej modyfikacji: 28.06.2018