UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pogaworzyć

Chronologizacja

1809, SL
s.v.  poszprachać 

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pogaworzę
 pogaworzymy
2 os. pogaworzysz
 pogaworzycie
3 os. pogaworzy
 pogaworzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pogaworzyłem
+(e)m pogaworzył
 pogaworzyłam
+(e)m pogaworzyła
 pogaworzyłom
+(e)m pogaworzyło
 pogaworzyliśmy
+(e)śmy pogaworzyli
 pogaworzyłyśmy
+(e)śmy pogaworzyły
2 os. pogaworzyłeś
+(e)ś pogaworzył
 pogaworzyłaś
+(e)ś pogaworzyła
 pogaworzyłoś
+(e)ś pogaworzyło
 pogaworzyliście
+(e)ście pogaworzyli
 pogaworzyłyście
+(e)ście pogaworzyły
3 os. pogaworzył
 pogaworzyła
 pogaworzyło
 pogaworzyli
 pogaworzyły

bezosobnik: pogaworzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pogaworzmy
2 os. pogaworz
 pogaworzcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pogaworzyłbym
bym pogaworzył
 pogaworzyłabym
bym pogaworzyła
 pogaworzyłobym
bym pogaworzyło
 pogaworzylibyśmy
byśmy pogaworzyli
 pogaworzyłybyśmy
byśmy pogaworzyły
2 os. pogaworzyłbyś
byś pogaworzył
 pogaworzyłabyś
byś pogaworzyła
 pogaworzyłobyś
byś pogaworzyło
 pogaworzylibyście
byście pogaworzyli
 pogaworzyłybyście
byście pogaworzyły
3 os. pogaworzyłby
by pogaworzył
 pogaworzyłaby
by pogaworzyła
 pogaworzyłoby
by pogaworzyło
 pogaworzyliby
by pogaworzyli
 pogaworzyłyby
by pogaworzyły

bezosobnik: pogaworzono by

bezokolicznik: pogaworzyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pogaworzywszy

gerundium: pogaworzenie

Pochodzenie

Zob.  gaworzyć 

1. o dziecku

Definicja

(będąc niemowlęciem) spędzić pewien czas, wydając dźwięki przypominające mowę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo

Cytaty

Dziecko pogaworzyło chwilę i prędko zasnęło w ojcowskich objęciach.

źródło: Christie Golden: Wampir z mgieł, 1997 (stream.doci.pl)

Dziewczynka pogaworzyła coś wesoło po swojemu, na co wszyscy się roześmiali.

źródło: Internet: voice-within.blog.onet.pl

Zazwyczaj synek przytula się do swojej pielusi i powoli sobie sam zasypia, czasem sobie coś pogaworzy.

źródło: Internet: lovi.pl

Składnia

bez ograniczeń + pogaworzyć +
(CO)

2. o rozmówcach

Definicja

pot. 
spędzić pewien czas, prowadząc swobodną rozmowę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pogawędzić, pogwarzyć
hiperonimy:  porozmawiać

Cytaty

Skoro już intrygę szlag trafił, to chętnie sobie z tobą o poznawaniu rzeczy pogaworzę.

źródło: NKJP: Internet

[...] pośmieją się i pogaworzą z wnusiem, i naopowiadają mu różnych dziwów o świecie.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 1984

- Do wiosny pozostało sporo czasu - mówi związany z Toporem Bolesław Paś, w którego lokalu zawsze można pogaworzyć o futbolu.

źródło: NKJP: (bp): Grunt to atmosfera, Gazeta Krakowska, 2002-09-19

Ładnie pogaworzyliście sobie o interesach.

źródło: NKJP: Internet

Jak już pan wróci do Warszawy, to koniecznie będziemy musieli sobie pogaworzyć, bo strasznie mnie interesuje pański język!

źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Wolna Trybuna, 1985

Składnia

bez ograniczeń + pogaworzyć +
(z KIM) + (o CZYM)
Rzpl + pogaworzyć +
(o CZYM)

3. o zwierzętach

Definicja

(będąc zwierzęciem) spędzić pewien czas, wydając odgłos przypominający człowiekowi mowę ludzką

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Cytaty

[Papugi] patrzyły na siebie, pogaworzyły sobie i pewnego dnia wyleciały z klatek i siadły od razu obok siebie.

źródło: Internet: papuzki.webd.pl

[papuga] Toluś jest osobnikiem „do rany przyłóż”, spokojny, nie kąsa. Wieczorkiem lubi sobie troszkę głośniej pogaworzyć.

źródło: Internet: aleksandretta.pl
Data ostatniej modyfikacji: 20.06.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN