UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zacerować

Chronologizacja

1814, SL

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaceruję
 zacerujemy
2 os. zacerujesz
 zacerujecie
3 os. zaceruje
 zacerują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zacerowałem
+(e)m zacerował
 zacerowałam
+(e)m zacerowała
 zacerowałom
+(e)m zacerowało
 zacerowaliśmy
+(e)śmy zacerowali
 zacerowałyśmy
+(e)śmy zacerowały
2 os. zacerowałeś
+(e)ś zacerował
 zacerowałaś
+(e)ś zacerowała
 zacerowałoś
+(e)ś zacerowało
 zacerowaliście
+(e)ście zacerowali
 zacerowałyście
+(e)ście zacerowały
3 os. zacerował
 zacerowała
 zacerowało
 zacerowali
 zacerowały

bezosobnik: zacerowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zacerujmy
2 os. zaceruj
 zacerujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zacerowałbym
bym zacerował
 zacerowałabym
bym zacerowała
 zacerowałobym
bym zacerowało
 zacerowalibyśmy
byśmy zacerowali
 zacerowałybyśmy
byśmy zacerowały
2 os. zacerowałbyś
byś zacerował
 zacerowałabyś
byś zacerowała
 zacerowałobyś
byś zacerowało
 zacerowalibyście
byście zacerowali
 zacerowałybyście
byście zacerowały
3 os. zacerowałby
by zacerował
 zacerowałaby
by zacerowała
 zacerowałoby
by zacerowało
 zacerowaliby
by zacerowali
 zacerowałyby
by zacerowały

bezosobnik: zacerowano by

bezokolicznik: zacerować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zacerowawszy

gerundium: zacerowanie

imiesłów przymiotnikowy bierny: zacerowany

odpowiednik aspektowy: cerować

1. skarpety

Definicja

naprawić dziurę w tkaninie, dzianinie lub innej podobnej rzeczy, nie łącząc szyciem brzegów dziury, ale przeplatając nici prostopadle w taki sposób, że dziura zostaje zakryta powstałą całością, przyszytą do jej brzegów

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Połączenia

  • zacerować bieliznę, koszulę, pończochy, skarpety
  • zacerować i załatać; uprać i zacerować, zaszyć i zacerować

Cytaty

[...] czy brudną bieliznę, czy dziurawe skarpetki to może przysłać, upiorę mu, zaceruję i odeślę.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996

[...] dodzierał dawne garnitury, były już mocno sfatygowane, choć Anna robiła, co mogła, aby utrzymać je w możliwym stanie, ostatnio zacerowała mu starannie przetarcia na rękawach marynarki, w której chodził do pracy.

źródło: NKJP: Wiesław Paweł Szymański: Niedźwiedź w katedrze, 1981

Natan z rozrzewnieniem zauważył, iż dziurkę na pięcie zacerowała przeraźliwie żółtą nitką.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006

Składnia

bez ograniczeń + zacerować +
CO

2. budżet

Definicja

poprawić niekorzystny stan czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  załatać

Cytaty

By przetrwać na scenie, trzeba się przecież odciąć od tego całego bagna. Więc niemal każdy aktor sceny politycznej chce coś teraz zmieniać albo zreformować [...] Tu coś zacerować, ówdzie coś załatać, tam podeprzeć, gdzie indziej podmalować.

źródło: NKJP: Jacek Żakowski: Czy jesteśmy potworami?, Polityka nr 2413, 2003

Projekt budżetu na lata 2009–2010 [...] zakładał wydatki o 24 mld wyższe od przychodów. Ten deficyt podąża za 42-mld dziurą, którą parlament stanu po zaciekłych bojach [...] zacerował w lutym drogą ostrych cięć wydatków i uchwalenia nowych podatków.

źródło: NKJP: Andrzej Lubowski: Mgła nad Golden State, Polityka nr 28 (2713), 2009

Problem z naszą kasą, wbrew pozorom, nie polega tylko na „znalezieniu” 88 mld zł, aby zacerować przyszłoroczną dziurę.

źródło: NKJP: Joanna Solska: Państwo musi, ale nie może, Polityka nr 2319, 2001

Składnia

bez ograniczeń + zacerować +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 26.07.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN