UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zanieść się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Pochodzenie

Zob. nieść

1. od płaczu

Definicja

zacząć wydawać gwałtowne dźwięki, nie mogąc ich opanować

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Połączenia

  • zanieść się kaszlem, płaczem, szlochem
  • zanieść się od łkania, płaczu, szlochu, śmiechu

Cytaty

Tomek nie wytrzymał. Przycisnął mocno Krzyśka do piersi i zaniósł się głośnym płaczem.

źródło: NKJP: Piotr Krawczyk: Plamka światła, 1997

W rzędzie przede mną siedziała mała dziewczynka z matką. Jak Rybicki upadł, zaniosła się od szlochu i wrzasnęła cienko: Tatusiu!

źródło: NKJP: Tomek Tryzna: Idź kochaj i niech ci nie pomoże żadna na ziemi rzecz, 2010

- Spokój! - krzyknął pan Rymsza i usiadł na ławce obok Kajakiego, zaniósłszy się kaszlem.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959

Zaniósł się śmiechem tak gwałtownym, że aż się zakrztusił i załzawione oczy wyszły mu na wierzch.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004

Danuta Kołek, kołysana alkoholem, złożyła głowę na mym ramieniu i zaniosła się cichym szlochem.

źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaniosę się
zaniesiemy się
2 os. zaniesiesz się
zaniesiecie się
3 os. zaniesie się
zaniosą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaniosłem się
+(e)m się zaniósł
zaniosłam się
+(e)m się zaniosła
zaniosłom się
+(e)m się zaniosło
zanieśliśmy się
+(e)śmy się zanieśli
zaniosłyśmy się
+(e)śmy się zaniosły
2 os. zaniosłeś się
+(e)ś się zaniósł
zaniosłaś się
+(e)ś się zaniosła
zaniosłoś się
+(e)ś się zaniosło
zanieśliście się
+(e)ście się zanieśli
zaniosłyście się
+(e)ście się zaniosły
3 os. zaniósł się
zaniosła się
zaniosło się
zanieśli się
zaniosły się

bezosobnik: zaniesiono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zanieśmy się
2 os. zanieś się
zanieście się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaniósłbym się
bym się zaniósł
zaniosłabym się
bym się zaniosła
zaniosłobym się
bym się zaniosło
zanieślibyśmy się
byśmy się zanieśli
zaniosłybyśmy się
byśmy się zaniosły
2 os. zaniósłbyś się
byś się zaniósł
zaniosłabyś się
byś się zaniosła
zaniosłobyś się
byś się zaniosło
zanieślibyście się
byście się zanieśli
zaniosłybyście się
byście się zaniosły
3 os. zaniósłby się
by się zaniósł
zaniosłaby się
by się zaniosła
zaniosłoby się
by się zaniosło
zanieśliby się
by się zanieśli
zaniosłyby się
by się zaniosły

bezosobnik: zaniesiono by się

bezokolicznik: zanieść się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zaniósłszy się

gerundium: zaniesienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zaniesienie się
zaniesienia się
D. zaniesienia się
zaniesień się
C. zaniesieniu się
zaniesieniom się
B. zaniesienie się
zaniesienia się
N. zaniesieniem się
zaniesieniami się
Ms. zaniesieniu się
zaniesieniach się
W. zaniesienie się
zaniesienia się

odpowiednik aspektowy: zanosić się

Składnia

bez ograniczeń + zanieść się +
CZYM
bez ograniczeń + zanieść się +
od CZEGO

2. śpiewem

Definicja

zacząć wydawać donośne dźwięki

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Cytaty

Gęśle i skrzypki zaniosły się wysokim śpiewem, drąc na strzępy miarowe, poważne buczenie basetli i zawodzenie dud.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996

Jak gdyby do wtóru myślom Aureliusza, młodociany Legion zaniósł się pieśnią.

źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo: komedia romantyczna, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaniosę się
zaniesiemy się
2 os. zaniesiesz się
zaniesiecie się
3 os. zaniesie się
zaniosą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaniosłem się
+(e)m się zaniósł
zaniosłam się
+(e)m się zaniosła
zaniosłom się
+(e)m się zaniosło
zanieśliśmy się
+(e)śmy się zanieśli
zaniosłyśmy się
+(e)śmy się zaniosły
2 os. zaniosłeś się
+(e)ś się zaniósł
zaniosłaś się
+(e)ś się zaniosła
zaniosłoś się
+(e)ś się zaniosło
zanieśliście się
+(e)ście się zanieśli
zaniosłyście się
+(e)ście się zaniosły
3 os. zaniósł się
zaniosła się
zaniosło się
zanieśli się
zaniosły się

bezosobnik: zaniesiono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zanieśmy się
2 os. zanieś się
zanieście się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaniósłbym się
bym się zaniósł
zaniosłabym się
bym się zaniosła
zaniosłobym się
bym się zaniosło
zanieślibyśmy się
byśmy się zanieśli
zaniosłybyśmy się
byśmy się zaniosły
2 os. zaniósłbyś się
byś się zaniósł
zaniosłabyś się
byś się zaniosła
zaniosłobyś się
byś się zaniosło
zanieślibyście się
byście się zanieśli
zaniosłybyście się
byście się zaniosły
3 os. zaniósłby się
by się zaniósł
zaniosłaby się
by się zaniosła
zaniosłoby się
by się zaniosło
zanieśliby się
by się zanieśli
zaniosłyby się
by się zaniosły

bezosobnik: zaniesiono by się

bezokolicznik: zanieść się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zaniósłszy się

gerundium: zaniesienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zaniesienie się
zaniesienia się
D. zaniesienia się
zaniesień się
C. zaniesieniu się
zaniesieniom się
B. zaniesienie się
zaniesienia się
N. zaniesieniem się
zaniesieniami się
Ms. zaniesieniu się
zaniesieniach się
W. zaniesienie się
zaniesienia się

odpowiednik aspektowy: zanosić się

Składnia

bez ograniczeń + zanieść się +
CZYM

3. na awanturę

Definicja

pojawiły się oznaki zapowiadające jakąś zmianę, jakieś wydarzenie

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Cytaty

Kiedy w 1991 zaniosło się na sukces grekokatolików, ulica szemrała: „Tam są lochy, kazamaty, będą mieli gdzie spiskować i robić składy broni”.

źródło: NKJP: Anna Strońska: Dopóki milczy Ukraina, 1998

Wygląda na to, że na rok przed igrzyskami osiągnięto kompromis. Przed kilkunastoma dniami wydawał się on niemożliwy, każda ze stron stawiała sprawę na ostrzu noża. Zaniosło się nawet na zakończenie kariery sportowej Adama Małysza.

źródło: NKJP: Andrzej Stanowski: Ilu trenerów reprezentacji?, Dziennik Polski, 2005-04-11

Po dniach pięknej pogody zaniosło się na deszcz.

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1995

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
3 os. by się zaniosło

odpowiednik aspektowy: zanosić się

Składnia

Ø + zanieść się +
na CO

4. chmurami

Definicja

zrobiło się pochmurno i będzie padać deszcz

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne

Cytaty

W sobotę niebo zaniosło się chmurami i rozpadało na dobre.

źródło: NKJP: Elżbieta Machoczek: Owce zeszły z hal, Gazeta Krakowska, 2005-09-19

Wyszedł Skowron, nawet się nie zdziwił, że siedzę, spojrzał w niebo: - Ale to się zaniosło, zaniosło. Będzie widać tygodniówka. Wejdź do izby, bo zmokniesz.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008

W górze wydawało się jeszcze jako tako widno, lecz przy ziemi zaniosło się już na dobre szarością.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996

- Jak tylko wypogodzi się choć trochę, pójdziemy na wyspę. Ale zaniosło się
jak cholera, chyba na długo.

źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
3 os. zaniosło się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo

bezokolicznik: zanieść się

Składnia

bez ograniczeń + zanieść się +
(CZYM)
Ø + zanieść się +
(CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 09.04.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj