Chronologizacja
Inne znaczenie: 'cień, zacienienie'
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | zasłona |
zasłony |
|
| D. | zasłony |
zasłon |
|
| C. | zasłonie |
zasłonom |
|
| B. | zasłonę |
zasłony |
|
| N. | zasłoną |
zasłonami |
|
| Ms. | zasłonie |
zasłonach |
|
| W. | zasłono |
zasłony |
Pochodzenie
1. okienna
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka meble i wystrój wnętrz
Połączenia
- grube; ciężkie; nowe; ciemne; czerwone, zielone, żółte…; brudne; rozsunięte zasłony; zasłony okienne
- zasłona z okna
- zasłony na okna
- zasłony w oknach; w pokoju
- zasłony i firanki; dywany i zasłony, meble i zasłony
- kolor zasłon
- materiał na zasłony
- szpara w zasłonie
- gdzieś wiszą zasłony
- odsunąć, uchylić zasłonę; rozsunąć/rozsuwać, zaciągnąć/zaciągać zasłony
- ukryć się za zasłoną
Cytaty
|
W swojej sypialni miał zawsze zaciągnięte długie, grube zasłony. źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Asystent śmierci. Powieść o karykaturach Mahometa, o miłości i nienawiści w Europie, 2007 |
|
|
Istvan odsunął zasłonę z okna i światło zachodu dobyło żółtozieloną, lśniącą od potu twarz Rama. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966 |
|
|
Z powodu zaciągniętych zasłon w pokoju panował półmrok, chociaż na zewnątrz domu tliło się jeszcze poczerwieniałe słońce. źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004 |
|
|
Stał tam ten sam tron papieski, te same meble. W oknach wiszą zasłony z emblematami papieskimi. źródło: NKJP: Anna Drela: Pozostaną u nas na zawsze, Echo Dnia, 2005-04-08 |
|
|
Po chwili usłyszał na dworze jakiś krzyk i klątwy. Kalias uchylił zasłony i wyjrzał. źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951 |
2. przy wejściu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka meble i wystrój wnętrz
Połączenia
- jedwabna, muślinowa; biała, czarna, przezroczysta…; przejrzysta; szczelna zasłona; zasłona wejściowa
- zasłona od prysznica
- zasłona na drzwiach
- coś oddzielone zasłonami
- zniknąć za zasłoną
Cytaty
|
Drzwi na taras przesłania muślinowa zasłona, chwiejąca się łagodnie od wiatru. źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Prąd zatokowy, 2003 |
|
|
Podniósłszy zasłonę wejściową, stanęła zdumiona. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952 |
|
|
Miał zaledwie tyle czasu, by skoczyć za kolorową zasłonę na drzwiach balkonowych. źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967 |
|
|
W mieszkaniu Baby Jojo urywała się zasłona od prysznica, Przystupa musiała ją przytrzymywać, gdy myła się wieczorem. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Przystupa, 2007 |
3. twarzy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie ozdoby i dodatki
Połączenia
- specjalna zasłona; zasłona odśnieżna, przeciwśnieżna
- zasłona hełmu; twarzy; migawki, obiektywu
- zasłona na twarz
- zasłona na twarzy
- podnieść zasłonę hełmu
Cytaty
|
Rycerz usiłował unieść zasłonę hełmu, ale blacha była pogięta i mechanizm się zablokował. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Wieża Jaskółki, 2001 |
|
|
Część pań chodzi w czadorach, czyli specjalnej zasłonie twarzy [...]. źródło: NKJP: Lidia Cichocka: Nie bój się Iranu, Echo Dnia, 2007-09-07 |
|
|
Żołnierzom UNPROFOR mogą być odtąd potrzebne nie tylko kamizelki kuloodporne, lecz także zasłony na twarz, chroniące przed ludzkimi spojrzeniami. źródło: NKJP: Małgorzata Alterman, Dawid Warszawski: Ostrzeżenie, nie ultimatum, Gazeta Wyborcza, 1994-02-10 |
|
|
Największa wada K800i to jego ogromny kształt i dziadowsko zaprojektowana tylna zasłona obiektywu, K750i lepiej leży w dłoni i jego bateria trzyma 2 razy dłużej. źródło: NKJP: Internet |
4. widoku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie
CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | przesłona |
Połączenia
- gęsta zasłona
- zasłona chmur, drzew, dymu, liści, mgły
Cytaty
|
Nagle przede mną pojawiła się gęsta zasłona z mgły, podobna do niebiańskiej kotary wiszącej na złotych zaczepach gdzieś wysoko w powietrzu. źródło: NKJP: Radosław Kobierski: Harar, 2005 |
|
|
Słońce przebiło się przez gęstą zasłonę chmur, zalało świat białym światłem. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska, Piotr Pietucha: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2003 |
|
|
A choć płomienie nie dotarły jeszcze na skraj plaży, to jednak już teraz czuło się powiew idącego ku nim - mimo zasłony drzew - palącego żaru. źródło: NKJP: Jerzy Broszkiewicz: Wielka, większa i największa, 1960 |
|
|
Droga do wejścia prowadzi przez gęstą zasłonę dymu ze smażącego się w dziesiątkach budek mięsa [...]. źródło: NKJP: Ana Uzelac: Podatki będę płacił, jak zmieni się władza?, Gazeta Wyborcza, 1997-04-19 |
Składnia
|
+ | zasłona | + |
CZEGO
|
5. w sporcie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem
Połączenia
- dobre zasłony
- stawiać zasłony
Cytaty
|
Tymczasem koszykarze Ostromecka, dzięki dobrym zasłonom, często znajdowali się sam na sam z koszem. źródło: NKJP: (PAN): Koszykówka, Dziennik Polski - Sport , 2004-01-11 |
|
|
Jej zaletą jest technika. Potrafi zastosować każdy rodzaj zasłony i natarcia. źródło: NKJP: Joanna Jakimiuk mistrzynią świata, Gazeta Wyborcza, 1995-07-20 |
|
|
Łukasz Bajerski (skrzydłowy), 19 lat, solidny zawodnik, po dobrej zasłonie kończy akcje, trochę trapią go kontuzje. źródło: NKJP: TR: Rozmowa z kapitanem drużyny koszykowej żeglugi Czarni Nakło, Arturem Sierzuchłą, Nakielski Czas, 2002-04-03 |
6. prawdy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | przesłona |
Połączenia
- zasłona kłamstwa, pozorów; ładu; niewiedzy; tajemnicy
- rodzaj zasłony
- zdzierać, zerwać zasłonę
- zajrzeć za zasłonę
- coś ukryć za zasłoną; kryć się, schować się za zasłoną czegoś; coś ukryte za zasłoną czegoś
Cytaty
|
Zgoda ta tworzy rodzaj zasłony, za którą dopiero kryje się rzeczywistość. źródło: NKJP: Kinga Dunin: Czytając Polskę - literatura polska po 1989 roku wobec dylematów nowoczesności, 2004 |
|
|
Ale nim ostatecznie zerwę zasłonę i twoim oczom odkryję coś, czego jeszcze nikt przed tobą nie oglądał, będę musiał rozjaśnić twój umysł. źródło: NKJP: Andrzej Sarwa: Strzyga, 2006 |
|
|
[...] Musi uznać siebie za jednego z kilku uprzywilejowanych na powierzchni całej planety, którym dane jest zajrzeć poza zasłonę jutra. źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Ziemia Ulro, 1977 |
|
|
[...] Każda wpadka - każdy gorszy artykuł lub numer gazety nie pozostaje niezauważony - w tej sytuacji niczego nie da się ukryć za zasłoną anonimowości. źródło: NKJP: Gabriela Lenartowicz: Uroki lokalnej kuchni, Nowiny Raciborskie, 2007-02-06 |
|
|
Bez lustracji fakty te pozostałyby ukryte za szczelną zasłoną tajemnicy państwowej, a przecież jawność życia publicznego jest immanentną cechą demokracji. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 20.03.1998 |