UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zmiana

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Pochodzenie

Od: przedrostkowego czasownika  zmieni(a)ć , który oparty jest na psł. *měna 'zmiana, zamiana'; zob.  mienić się 

1.a proces przejściowy

Definicja

proces polegający na przejściu kogoś lub czegoś w kogoś lub coś o odmiennych właściwościach

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • życiowa; ilościowa, jakościowa, procentowa; ostatnia, pierwsza; ewentualna; okresowa, sezonowa; drobna; całkowita, głęboka, istotna, poważna, wyraźna, zasadnicza, znacząca; drastyczna, gwałtowna, radykalna, rewolucyjna, znaczna; dynamiczna, ciągła, nagła, nieoczekiwana, stopniowa, szybka; konieczna; pozytywna zmiana; zmiana klimatyczna; środowiskowa; konstrukcyjna, strukturalna; organizacyjna; społeczna, ustrojowa; terytorialna; systemowa; zmiany personalne
  • zmiana ceny; barwy, kształtu, wielkości, wyglądu, rozmiaru, składu, strony; częstotliwości, kierunku, kolejności, konfiguracji, liczebności, nazwy, opcji, parametrów, położenia, poziomu, prędkości, proporcji, struktury, systemu, właściwości; intensywności, stężenia; ciśnienia, temperatury, wartości; klimatu, pogody; nastawienia, nastroju, osobowości, perspektywy, poglądów, postawy, sposobu postrzegania, stanowiska, stosunków, zachowania; sytuacji, warunków; kodeksu, konstytucji, prawa, przepisów, reguł, statutu, ustawy, ustroju; stopy procentowej
  • zmiana na gorsze, na lepsze
  • zmiany w strukturze; w życiu
  • charakter, kierunek, tempo, przebieg, szybkość; konieczność, potrzeba; cel, powód, przyczyna; konsekwencja, następstwo, skutek; ryzyko; projekt zmiany
  • tendencja do zmian
  • reakcja na zmianę
  • zmiana nastąpiła/następuje; zaszła/zachodzi; towarzyszy czemuś; wpływa na coś
  • dokonać/dokonywać; chcieć, wymagać, żądać zmian
  • podlegać, ulec,ulegnąć/ulegać zmianie
  • zaproponować; przynieść, spowodować/powodować, wywołać/wywoływać; wprowadzić/wprowadzać; przyspieszyć; obserwować, przewidywać zmianę
  • pozostawać bez zmian
  • dążyć do zmiany
  • wpłynąć; reagować na zmianę
  • polegać na zmianie

Cytaty

- Zmiany trwają u nas już od 15 lat. Miejscowość się zaktywizowała, młodzi są zmobilizowani, widać, że im zależy.

źródło: NKJP: Agnieszka Kręcichwost: Majówka z rozrywką, Nowa Trybuna Opolska, 2006

Operacja ta polega na zmianie położenia elementu lub grupy elementów poprzez obrót względem dowolnego punktu.

źródło: NKJP: Dariusz Frenki: IntelliCAD. Ćwiczenia praktyczne, 2001

Jakie najpilniejsze sprawy chce Pani załatwić do końca swojej kadencji? – Ekonomiczne. Nauczyć kobiety umiejętności korzystania z europejskich funduszy społecznych i zainicjować zmiany na rynku pracy, by kobiety mogły godzić obowiązki macierzyńskie z karierą zawodową.

źródło: NKJP: Małgorzata Iskra: Chrzest bojowy w parlamencie, Gazeta Krakowska, 2005-01-12

Opory przed prywatyzacją dużych jednostek medycznych wynikają z tego, że zmiany własnościowe pociągają za sobą zwykle restrukturyzację, która oznacza najczęściej konieczność zwolnień grupowych pracowników, cięcie kosztów i szukanie różnego rodzaju oszczędności.

źródło: NKJP: Bogusław Sosnowski: Szanse i zagrożenia, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2004-03-30

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zmiana
 zmiany
D. zmiany
 zmian
C. zmianie
 zmianom
B. zmianę
 zmiany
N. zmianą
 zmianami
Ms. zmianie
 zmianach
W. zmiano
 zmiany

Składnia

bez ograniczeń + zmiana +
(JAKA)
bez ograniczeń + zmiana +
(KOGO/CZEGO)

1.b rezultat

Definicja

rezultat procesu polegającego na przejściu kogoś lub czegoś w kogoś lub coś innego

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • widoczna zmiana
  • dostrzegać, odczuwać zmianę

Cytaty

Stąd też nierezydenci mogli odczuwać zmiany cen wewnętrznych w złotych tylko pośrednio i częściowo - na podstawie zmian cen oferowanych przez polskich eksporterów i zmian popytu polskich importerów na zagraniczne towary i usługi.

źródło: NKJP: Bogusław Pietrzak, Zbigniew Polański (red.): System finansowy w Polsce, 1997

Czujna opozycja natychmiast dostrzega tę zmianę w stanowisku jednego z Poniatowskich i deleguje do niego swego emisariusza.

źródło: NKJP: Marian Brandys: Nieznany książę Poniatowski, 1996

Krosta złośliwa to zmiana na skórze w postaci pęcherzyka wypełnionego płynem, pojawiającego się w kilka godzin do 10 dni po kontakcie ze źródłem zakażenia.

źródło: NKJP: Agnieszka Grzelak: Wąglik - zabójca, Express Ilustrowany, 2001-10-13

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zmiana
 zmiany
D. zmiany
 zmian
C. zmianie
 zmianom
B. zmianę
 zmiany
N. zmianą
 zmianami
Ms. zmianie
 zmianach
W. zmiano
 zmiany

2.a zastąpienie czegoś

Definicja

proces polegający na zastąpieniu kogoś lub czegoś kimś lub czymś innym

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • zmiana miejsca zamieszkania; nazwy; otoczenia, warunków

Cytaty

Małgorzata i Marta z powodzeniem startowały w „Ostrzeszowskim Idolu”, Dagmara ukończyła szkołę muzyczną, a Daria, Monika i Patrycja mają za sobą występy pod szyldem „Drops”. „Moment” to zresztą w pewnym sensie kontynuacja „Dropsa”. Nazwa uległa zmianie podczas odbywających się w Śmiglu eliminacji do Festiwalu Piosenki Dziecięcej w Jarocinie.

źródło: NKJP: Ł. Śmiatacz: Sukces zespołu „Moment” z Ostrzeszowa: Czułyśmy się jak gwiazdy, Czas Ostrzeszowski, nr 200614, 2006

Nasi rodacy są coraz bardziej ciekawi świata i rozumieją potrzebę zmiany otoczenia dla pełnego wypoczynku. Ostatnio coraz częściej szukają prawdziwej egzotyki, czegoś nietypowego, orientalnego.

źródło: NKJP: Bożena M. Dołęgowska-Wysocka: Większe bezpieczeństwo, mniejsze koszty, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2008-09-23

Zapytani o gotowość zmiany miejsca zamieszkania ze względu na pracę studenci udzielali bardzo różnych odpowiedzi.

źródło: NKJP: trollbarbatus: „Korpo-praca” kusi studentów, Dlaczego?, 2010-08-02

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zmiana
 zmiany
D. zmiany
 zmian
C. zmianie
 zmianom
B. zmianę
 zmiany
N. zmianą
 zmianami
Ms. zmianie
 zmianach
W. zmiano
 zmiany

2.b rezultat

Definicja

rezultat procesu polegającego na zastąpieniu kogoś lub czegoś kimś lub czymś innym

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Cytaty

Kiedy rodzice emigrowali z Polski, to ja miałem dwanaście lat. Drugie dwanaście w Stanach, a teraz już dwa w Warszawie. I dopiero od niedawna przestaję odczuwać zmianę.

źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo: komedia romantyczna, 2004

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zmiana
 zmiany
D. zmiany
 zmian
C. zmianie
 zmianom
B. zmianę
 zmiany
N. zmianą
 zmianami
Ms. zmianie
 zmianach
W. zmiano
 zmiany

3.a druga

Definicja

czas pracy zespołu, po którym pracę rozpoczyna inny zespół

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Połączenia

  • nocna; pierwsza, druga, trzecia zmiana

Cytaty

Przyjechał do pracy na pierwszą zmianę, o godz. 6.

źródło: NKJP: Jacek Bombor: Walczyli o godność, Dziennik Zachodni, 2006-09-02

Jak się dowiedzieliśmy od współpracowników Fiata, wczoraj na nocnej zmianie nie było ok. 35% załogi tj. ok 600 pracowników.

źródło: NKJP: fiatowiec: Nie ma tego złego,co by na dobre nie wyszło, Blog fiatowca - fapwloskiobozpracy.redakcja.pl, 2009-05-18

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zmiana
 zmiany
D. zmiany
 zmian
C. zmianie
 zmianom
B. zmianę
 zmiany
N. zmianą
 zmianami
Ms. zmianie
 zmianach
W. zmiano
 zmiany

3.b ludzie

Definicja

ludzie pracujący w jakimś czasie, po którym pracę rozpoczyna inny zespół

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Cytaty

W ubiegłą środę pierwsza zmiana zdecydowała - zostajemy na dole. Zjechała do mich zmiana druga i zażądali, aby sam Zarząd pofatygował się do nich na dół.

źródło: NKJP: MT: Protest górników, Co Tydzień Jaworzno, 2005-01-01

Nocna zmiana zeszła z rusztowań potężnego wieżowca i rozpoczęła przygotowania do snu.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kalicki: CHINY 7, Gazeta Wyborcza, 1998-06-05

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zmiana
 zmiany
D. zmiany
 zmian
C. zmianie
 zmianom
B. zmianę
 zmiany
N. zmianą
 zmianami
Ms. zmianie
 zmianach
W. zmiano
 zmiany

4. pościeli

Definicja

komplet spełniających określoną funkcję tkanin, które zmieniane są jednocześnie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka sprzęty domowe i przedmioty codziennego użytku

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań

Połączenia

  • zmiana bielizny

Cytaty

Nie mogąc liczyć także na pomoc teściowej, sama spakowała do reklamówki zmianę bielizny, środki czystości i trochę odzieży. Nie budząc nikogo z domowników, opuściła mieszkanie.

źródło: NKJP: Karol Rebs: Obyczaje, Detektyw, nr 1(149), 1999

Gdy wrócił z Sosenki, dom był pusty, a bliźniaczki zniknęły razem z pieniędzmi, dwiema zmianami pościeli jeszcze po matce Kosowej i z zapasem cukru.

źródło: NKJP: Joanna Bator: Piaskowa Góra, 2009

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zmiana
 zmiany
D. zmiany
 zmian
C. zmianie
 zmianom
B. zmianę
 zmiany
N. zmianą
 zmianami
Ms. zmianie
 zmianach
W. zmiano
 zmiany

Frazeologizmy

na zmianę
zmiana warty
Data ostatniej modyfikacji: 27.08.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN