UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozszarpać

Chronologizacja

2 połowa XVI w., SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozszarpię	rozszarpiemy
2 os.	rozszarpiesz	rozszarpiecie
3 os.	rozszarpie	rozszarpią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozszarpałem +(e)m rozszarpał	rozszarpałam +(e)m rozszarpała	rozszarpałom +(e)m rozszarpało	rozszarpaliśmy +(e)śmy rozszarpali	rozszarpałyśmy +(e)śmy rozszarpały
2 os.	rozszarpałeś +(e)ś rozszarpał	rozszarpałaś +(e)ś rozszarpała	rozszarpałoś +(e)ś rozszarpało	rozszarpaliście +(e)ście rozszarpali	rozszarpałyście +(e)ście rozszarpały
3 os.	rozszarpał	rozszarpała	rozszarpało	rozszarpali	rozszarpały

bezosobnik: rozszarpano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozszarpmy
2 os.	rozszarp	rozszarpcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozszarpałbym bym rozszarpał	rozszarpałabym bym rozszarpała	rozszarpałobym bym rozszarpało	rozszarpalibyśmy byśmy rozszarpali	rozszarpałybyśmy byśmy rozszarpały
2 os.	rozszarpałbyś byś rozszarpał	rozszarpałabyś byś rozszarpała	rozszarpałobyś byś rozszarpało	rozszarpalibyście byście rozszarpali	rozszarpałybyście byście rozszarpały
3 os.	rozszarpałby by rozszarpał	rozszarpałaby by rozszarpała	rozszarpałoby by rozszarpało	rozszarpaliby by rozszarpali	rozszarpałyby by rozszarpały

bezosobnik: rozszarpano by

bezokolicznik: rozszarpać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozszarpawszy

gerundium: rozszarpanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozszarpanie	rozszarpania
D.	rozszarpania	rozszarpań
C.	rozszarpaniu	rozszarpaniom
B.	rozszarpanie	rozszarpania
N.	rozszarpaniem	rozszarpaniami
Ms.	rozszarpaniu	rozszarpaniach
W.	rozszarpanie	rozszarpania

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozszarpany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozszarpany	rozszarpany	rozszarpany	rozszarpane	rozszarpana
D.	rozszarpanego	rozszarpanego	rozszarpanego	rozszarpanego	rozszarpanej
C.	rozszarpanemu	rozszarpanemu	rozszarpanemu	rozszarpanemu	rozszarpanej
B.	rozszarpanego	rozszarpanego	rozszarpany	rozszarpane	rozszarpaną
N.	rozszarpanym	rozszarpanym	rozszarpanym	rozszarpanym	rozszarpaną
Ms.	rozszarpanym	rozszarpanym	rozszarpanym	rozszarpanym	rozszarpanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozszarpani	rozszarpani	rozszarpane	rozszarpane
D.	rozszarpanych	rozszarpanych	rozszarpanych	rozszarpanych
C.	rozszarpanym	rozszarpanym	rozszarpanym	rozszarpanym
B.	rozszarpanych	rozszarpanych	rozszarpanych	rozszarpane
N.	rozszarpanymi	rozszarpanymi	rozszarpanymi	rozszarpanymi
Ms.	rozszarpanych	rozszarpanych	rozszarpanych	rozszarpanych

odpowiednik aspektowy: rozszarpywać

Pochodzenie

Zob. szarpać

1. zwierzę

Definicja

działając zębami lub inną częścią ciała albo czymś ostrym, spowodować gwałtowny rozpad czegoś na części lub oderwanie się od tego wielu fragmentów

Wymowa

[rosszarpać] lub pot. [roszszarpać]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

niedźwiedzie, psy rozszarpały kogoś
rozszarpać dziecko
rozszarpać i pożreć

Cytaty

	Ostrymi jak brzytwa zębami mogą w ciągu kilku minut rozszarpać i pożreć zwierzę wielkości świni. źródło: NKJP: Roma Linke: Piranie po Łebsku pływają, Dziennik Słupski, 2000-09-08
	Wpadł na plac, gdy ciało Calmina Fena kołysało się już na sznurze, a tłum chciał gołymi rękami rozszarpać Gararda i wiernych mu żołnierzy. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005
	Mężczyzna zginął na miejscu. Jego ciało mocno rozszarpane pod kołami pociągu przewieziono do prosektorium [...]. NKJP: Pod kołami pociągu, Dziennik Polski, 2002-08-31 źródło: NKJP: Pod kołami pociągu, Dziennik Polski, 2002-08-31
	Dzień wcześniej w okolicach miasta niedźwiedź rozszarpał jedną osobę, a dziewięć ciężko ranił. źródło: NKJP: Paolo Volponi: Bliskie spotkania z karpackim niedźwiedziem, Polityka, 2006-08-12
	Jozue wpadł w taką rozpacz, że rozszarpał na sobie płaszcz i tunikę. źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963

Składnia

rozszarpać

KOGO/CO

2. majątek

Definicja

działając w sposób gwałtowny, ukraść z jakiejś całości lub jakiegoś miejsca kolejno tyle rzeczy, że nic nie zostało

Wymowa

[rosszarpać] lub pot. [roszszarpać]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Relacje znaczeniowe

synonimy:

rozgrabić

Cytaty

	Co wy, chłopcy, pozwoliliście mój majątek rozszarpać? źródło: NKJP: Leopold Buczkowski: Czarny potok, 1959
	Po wojnie, jak tylko było wolno, wieś ruszyła po pałacowe kredensiki, sztućce, filiżanki i rozszarpała wszystko w jeden dzień. źródło: NKJP: Lidia Ostałowska: Miała Hanka Monastyr, Gazeta Wyborcza, 1995-03-17
	Okoliczne góry, niegdyś parki narodowe, rozszarpały między siebie olbrzymie zakłady metalurgiczne produkujące dla lotnictwa. źródło: NKJP: Robert Guillain: W Kraju kwitnacej wiśni... Pół wieku temu, Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 1991-12-01
	Rozszarpany majątek narodowy po doraźnych korzyściach z jego sprzedaży nie przynosił oczekiwanych dochodów do państwowej kasy, lecz wyłącznie do kasy nowej klasy posiadaczy [...]. źródło: Internet: kreta.krisand.pl

Składnia

rozszarpać

3. rywali

Definicja

pokonać w sposób zdecydowany

Wymowa

[rosszarpać] lub pot. [roszszarpać]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	rozgromić, rozjechać
	hiperonimy:	pokonać

Cytaty

Drużyna byłych reprezentantów Polski, nazywana Orłami Górskiego, wręcz rozszarpała piłkarski zespół wałbrzyskich notabli, wygrywając 12:2.

źródło: NKJP: Robert Radczak: Rozszarpani, Gazeta Wrocławska, 2003-05-26

Oleśniczanie rozwścieczeni środową porażką z Górnikiem Wałbrzych rozszarpali broniących się przed spadkiem gości, wygrywając aż 7:0.

źródło: NKJP: Michał Karpiński: Gawin o krok od awansu, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-05-30

Ani rząd Czalfy, ani Klausa by nie wytrzymał, gdyby miał tak agresywne media jak Polska czy Węgry: dziennikarze by ich rozszarpali - ocenia Szymanowski.

źródło: NKJP: Tomasz Maćkowiak: Zaczęły się dwudniowe wybory parlamentarne, Gazeta Wyborcza, 1996-06-01

Składnia

rozszarpać

KOGO

4. psychikę

Definicja

stać się przyczyną bardzo przykrych doznań fizycznych lub urazów psychicznych

Wymowa

[rosszarpać] lub pot. [roszszarpać]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Cytaty

W dzisiejszych czasach opowiadania o obozach koncentracyjnych są podobne do recenzji z surrealistycznego filmu, zrealizowanego przez reżysera pozbawionego ludzkich uczuć, którego sadystyczne instynkty chcą rozszarpać nerwy miłośnikom kina.

źródło: NKJP: Józef Bau: Czas zbezczeszczenia Wspomnienia z czasów drugiej wojny światowej, 2006

Serce rozpadło się na milion małych kawałków, duszę rozszarpał ból.

źródło: Internet: bambusova.pinger.pl

Ja się cięłam przez ojca alkoholika, który rozszarpał kompletnie moją psychikę i wmówił mi, że jestem zła, że jestem nikim i że nie czeka mnie nic tylko cierpienie, i że tylko potrafię niszczyć....

źródło: NKJP: Internet

Składnia

rozszarpać

Frazeologizmy

ktoś rozerwał na strzępy kogoś
ktoś rozszarpał na strzępy kogoś

Data ostatniej modyfikacji: 17.07.2018