UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

łatać

Chronologizacja

1528, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	łatam	łatamy
2 os.	łatasz	łatacie
3 os.	łata	łatają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	łatałem +(e)m łatał	łatałam +(e)m łatała	łatałom +(e)m łatało	łataliśmy +(e)śmy łatali	łatałyśmy +(e)śmy łatały
2 os.	łatałeś +(e)ś łatał	łatałaś +(e)ś łatała	łatałoś +(e)ś łatało	łataliście +(e)ście łatali	łatałyście +(e)ście łatały
3 os.	łatał	łatała	łatało	łatali	łatały

bezosobnik: łatano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę łatał będę łatać	będę łatała będę łatać	będę łatało będę łatać	będziemy łatali będziemy łatać	będziemy łatały będziemy łatać
2 os.	będziesz łatał będziesz łatać	będziesz łatała będziesz łatać	będziesz łatało będziesz łatać	będziecie łatali będziecie łatać	będziecie łatały będziecie łatać
3 os.	będzie łatał będzie łatać	będzie łatała będzie łatać	będzie łatało będzie łatać	będą łatali będą łatać	będą łatały będą łatać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		łatajmy
2 os.	łataj	łatajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	łatałbym bym łatał	łatałabym bym łatała	łatałobym bym łatało	łatalibyśmy byśmy łatali	łatałybyśmy byśmy łatały
2 os.	łatałbyś byś łatał	łatałabyś byś łatała	łatałobyś byś łatało	łatalibyście byście łatali	łatałybyście byście łatały
3 os.	łatałby by łatał	łatałaby by łatała	łatałoby by łatało	łataliby by łatali	łatałyby by łatały

bezosobnik: łatano by

bezokolicznik: łatać

imiesłów przysłówkowy współczesny: łatając

gerundium: łatanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	łatanie	łatania
D.	łatania	łatań
C.	łataniu	łataniom
B.	łatanie	łatania
N.	łataniem	łataniami
Ms.	łataniu	łataniach
W.	łatanie	łatania

imiesłów przymiotnikowy czynny: łatający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	łatający	łatający	łatający	łatające	łatająca
D.	łatającego	łatającego	łatającego	łatającego	łatającej
C.	łatającemu	łatającemu	łatającemu	łatającemu	łatającej
B.	łatającego	łatającego	łatający	łatające	łatającą
N.	łatającym	łatającym	łatającym	łatającym	łatającą
Ms.	łatającym	łatającym	łatającym	łatającym	łatającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	łatający	łatający	łatające	łatające
D.	łatających	łatających	łatających	łatających
C.	łatającym	łatającym	łatającym	łatającym
B.	łatających	łatających	łatających	łatające
N.	łatającymi	łatającymi	łatającymi	łatającymi
Ms.	łatających	łatających	łatających	łatających

imiesłów przymiotnikowy bierny: łatany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	łatany	łatany	łatany	łatane	łatana
D.	łatanego	łatanego	łatanego	łatanego	łatanej
C.	łatanemu	łatanemu	łatanemu	łatanemu	łatanej
B.	łatanego	łatanego	łatany	łatane	łataną
N.	łatanym	łatanym	łatanym	łatanym	łataną
Ms.	łatanym	łatanym	łatanym	łatanym	łatanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	łatani	łatani	łatane	łatane
D.	łatanych	łatanych	łatanych	łatanych
C.	łatanym	łatanym	łatanym	łatanym
B.	łatanych	łatanych	łatanych	łatane
N.	łatanymi	łatanymi	łatanymi	łatanymi
Ms.	łatanych	łatanych	łatanych	łatanych

odpowiedniki aspektowe: złatać , załatać

Pochodzenie

płn. psł. *latati 'przyszywać, wstawiać łaty'

z psł. *lata 'płat, płatek; wstawka, łata (na odzieży, obuwiu)'

1. ubranie

Definicja

przykrywać lub wypełniać jakimś materiałem dziurę w czymś, żeby ją zlikwidować

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

Połączenia

drogowcy łatają
łatać spodnie, sweter, ubranie; asfalt, dach, drogę, jezdnię, nawierzchnię, ulicę; dziurę, wyrwę; ubytki
łatać prowizorycznie
łatać i naprawiać

Cytaty

	Siedziałem, łatałem dziurawą dętkę i próbowałem pocieszać się myślą o tym, jaki to ze mnie szczęściarz. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005
	Łakotny pracował w garbarni, ale będąc z zawodu szewcem, łatał w domu obuwie kawałkami skóry, które wynosił z garbarni. źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998
	Potem się okazało, że nie latał, tylko był mechanikiem naziemnym i łatał podziurawione kulami samoloty, które zdołały dolecieć do macierzystego lotniska. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Niemiecki taniec, 2009
	Kobiety tłukły ziarno na kaszę, rozpalały ogniska, kroiły mięso, łatały żołnierskie płaszcze i sandały. źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951
	Zajął się wszystkimi drzewami w sadzie, obielił pnie, poprzycinał dzikie odrosty [...]. Tego samego dnia załatwił także dekarzy, którzy przystąpili do oględzin, a potem łatania dziur w dachu. źródło: NKJP: Radosław Kobierski: Harar, 2005

Składnia

	+	łatać	+	CO + (CZYM)
	+	łatać	+	CO + (w CZYM)

2. budżet

Definicja

pot.

uzupełniać braki w czymś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

rząd łata
łatać budżet, dziurę budżetową; luki (w systemie), system
łatać doraźnie, na bieżąco
musieć, próbować łatać; trzeba łatać

Cytaty

	Majątek był podupadły i żona właściciela łatała napięty budżet domowy, organizując pobyt dziatwy z Warszawy. źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010
	Umówiłem się więc z Tereską, że zarówno dostawa paczek, jak i ich odbiór, nie mogą się odbywać w czasie dyżurów pani Ludmiły. Na szczęście panie albo często chorowały, albo uganiały się po sklepach i ja swoją osobą łatałem powstałe dziury. źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997
	Co z tego, według nich pieniądze szczęścia nie dają... Po swoich życiowych tarapatach, po ciągłym łataniu finansowych dziur śmiem być odmiennego zdania. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Księżyc nad Zakopanem, 2006
	Nie znajdziesz tu teorii, lecz rozwiązania konkretnych problemów i sposoby łatania typowych luk w zabezpieczeniach. źródło: NKJP: Krzysztof Gontarek: Promocja dla programistów source Dziennik Internautów, 2003-10-29

Składnia

łatać

CO + (w CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 02.07.2018