Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wytargam |
wytargamy |
|||
2 os. |
wytargasz |
wytargacie |
|||
3 os. |
wytarga |
wytargają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wytargałem +(e)m wytargał |
wytargałam +(e)m wytargała |
wytargałom +(e)m wytargało |
wytargaliśmy +(e)śmy wytargali |
wytargałyśmy +(e)śmy wytargały |
2 os. |
wytargałeś +(e)ś wytargał |
wytargałaś +(e)ś wytargała |
wytargałoś +(e)ś wytargało |
wytargaliście +(e)ście wytargali |
wytargałyście +(e)ście wytargały |
3 os. |
wytargał |
wytargała |
wytargało |
wytargali |
wytargały |
bezosobnik: wytargano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wytargajmy |
|
2 os. |
wytargaj |
wytargajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wytargałbym bym wytargał |
wytargałabym bym wytargała |
wytargałobym bym wytargało |
wytargalibyśmy byśmy wytargali |
wytargałybyśmy byśmy wytargały |
2 os. |
wytargałbyś byś wytargał |
wytargałabyś byś wytargała |
wytargałobyś byś wytargało |
wytargalibyście byście wytargali |
wytargałybyście byście wytargały |
3 os. |
wytargałby by wytargał |
wytargałaby by wytargała |
wytargałoby by wytargało |
wytargaliby by wytargali |
wytargałyby by wytargały |
bezosobnik: wytargano by
bezokolicznik: wytargać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wytargawszy
gerundium: wytarganie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wytarganie |
wytargania |
D. | wytargania |
wytargań |
C. | wytarganiu |
wytarganiom |
B. | wytarganie |
wytargania |
N. | wytarganiem |
wytarganiami |
Ms. | wytarganiu |
wytarganiach |
W. | wytarganie |
wytargania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wytargany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wytargany |
wytargany |
wytargany |
wytargane |
wytargana |
D. | wytarganego |
wytarganego |
wytarganego |
wytarganego |
wytarganej |
C. | wytarganemu |
wytarganemu |
wytarganemu |
wytarganemu |
wytarganej |
B. | wytarganego |
wytarganego |
wytargany |
wytargane |
wytarganą |
N. | wytarganym |
wytarganym |
wytarganym |
wytarganym |
wytarganą |
Ms. | wytarganym |
wytarganym |
wytarganym |
wytarganym |
wytarganej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wytargani |
wytargani |
wytargane |
wytargane |
D. | wytarganych |
wytarganych |
wytarganych |
wytarganych |
C. | wytarganym |
wytarganym |
wytarganym |
wytarganym |
B. | wytarganych |
wytarganych |
wytarganych |
wytargane |
N. | wytarganymi |
wytarganymi |
wytarganymi |
wytarganymi |
Ms. | wytarganych |
wytarganych |
wytarganych |
wytarganych |
Pochodzenie
Zob. targać
1. kogoś za uszy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | wytarmosić |
Połączenia
- wytargać chłopca, delikwenta, dziecko za coś
- wytargać kogoś za czuprynę, za kudły, za loki, za ogon, za pejsy, za pióra, za uszy, za wąski, za włosy
Cytaty
Jak reaguje pani na przemoc? Czy zdarzyło się na przykład wytargać za uszy niesfornego ucznia? źródło: NKJP: Anna Rudnik, Piotr Kawałek: Młodzież nie jest zła, Głos Pomorza, 2006 |
|
[...] uszy mi wytarga i powie, żebym nie był wulgarny. źródło: NKJP: Internet |
|
Jednego trzeba w policzek pocałować, drugiego wytargać za nosek i już. źródło: NKJP: Elżbieta Podolska: Kobieta zwariowana, Gazeta Poznańska, 2005-03-04 |
|
Mój pies bardzo lubi się uganiać za ptactwem. Coraz potrafi sobie jakiegoś gołębia wytargać za pióra. źródło: NKJP: Internet |
|
Miałem ochotę chwycić ją za włosy i wytargać, cisnąć twarzą w piach, dołożyć kopniaka. źródło: NKJP: Aleksander Minkowski: Szaleństwo Majki Skowron, 1972 |
Składnia
![]() |
+ | wytargać | + |
KOGO/CO +
za CO
|
![]() |
+ | wytargać | + |
CO +
KOMU
|
2. stronę z gazety
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
Połączenia
- wytargać stronę; krzaczek, kwiaty
- wytargać coś z czasopisma, z gazety; z ziemi
- wytargać coś z korzeniami
Cytaty
A Bastek wytargał ostatnio z gazety stronę z kandydatkami na Miss i tak się do nich mizdrzył, popisywał, że myślałam, że pęknę ze śmiechu. źródło: NKJP: Internet |
|
[...] sięgnęła po kępkę pokrzyw, gołą ręką wytargała je z korzeniami z ziemi, rzuciła na suche redliny na kartoflanym polu. źródło: NKJP: Marian Pilot: Na odchodnym, 2002 |
|
Przez ostatnie kilka lat ośrodek stoi już pusty i opuszczony. Dewastowany i rozkradany, stał się kopalnią surowców wtórnych. Ze ścian, podłóg i sufitów wytargano wszystko, co się tylko dało. źródło: NKJP: Marek Nycz: Beskidzki bankrut, Trybuna Śląska, 2002-06-21 |
|
Trwa odbudowa domów po piątkowej wichurze. [...] – To wszystko trwało zaledwie 15 sekund. Wybiegłam na pole. Przy mnie wytargało 12 arkuszy blachy. Leciały wysoko, ponad ten jawor, co go tu widać, aż do sąsiada. źródło: NKJP: Elżbieta Machoczek: Obliczają straty, Gazeta Krakowska, 2004-11-24 |
Składnia
![]() |
+ | wytargać | + |
CO +
(SKĄD)
|
3. worek spod szafy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Połączenia
- wytargać worek
- wytargać coś spod poduszki, spod szafy
Cytaty
[...] zajrzał pod fotel i wytargał spod niego worek [...]. źródło: NKJP: Halina Auderska: Babie lato, 1974 |
|
Wytargał koniec łańcucha z promu na brzeg, zaczepił u grubego pala. źródło: NKJP: Widnokrąg Kanał: #kanal_ksiazka Typ: #typ_lit Autorzy: Wiesław Myśliwski, Data publikacji: 1996 |
|
Potem, jak nam opowiadali ludzie, niedźwiedzica włamała się do jednej z piwnic w Kuźnicach, skąd wytargała worek jabłek, a potem worek ziemniaków. źródło: NKJP: Niedźwiedź w Kuźnicach Wydawca: „Polskapresse”. Oddział „Prasa Krakowska” Źródło: Gazeta Krakowska Kanał: #kanal_prasa_dziennik Typ: #typ_publ Autorzy: (HAK), Data publikacji: 2002-10-05 |
|
Jedna poszła do nędznego hotelu, który był w istocie zakamuflowanym burdelem. Druga wytargała jej walizę z dorożki i zaniosła ją pod drzwi. źródło: NKJP: Głowa Minotaura Kanał: #kanal_ksiazka Typ: #typ_lit Autorzy: Marek Krajewski, Data publikacji: 2009 |
|
- Proszę się nie tłumaczyć, bardzo jesteśmy radzi - zakrzątnęła się przygotowując mi posłanie na wytarganym skądś materacu, który rozłożyliśmy w maleńkim przedpokoju zajmując prawie całą podłogę. źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000 |
Składnia
![]() |
+ | wytargać | + |
CO +
(SKĄD)
|
4. wózek na górę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Relacje znaczeniowe
synonimy: | wytaskać, wytaszczyć | |
hiperonimy: | wynieść |
Połączenia
- wytargać bagaż, kufry, siaty, walizkę, worek (jabłek, ziemniaków...); (śpiącego) malucha, pijanego
- wytargać kogoś/coś do przedpokoju
- wytargać kogoś/coś na górę, na środek
- wytargać kogoś/coś z chałupy, z domu, z samochodu, z wanny
- wytargać kogoś za nogi
Cytaty
Nazbierało ci się trochę śmieci, jakaś butelka po winie „Byk”, puszki po konserwie „Turystyczna”, worki po mleku, papiery i inne paskudztwo. Musisz to wytargać z chałupy, bo będzie śmierdzieć. źródło: NKJP: W. Hagedorny: Rozsądek i okolice: Śmieć do woli w wolnym kraju, Tygodnik Ciechanowski, 2002-05-03 |
|
- A te belki na stoły i ławy zwoziłem na sam dół do heblowania, aby potem ponownie wytargać na górę. źródło: NKJP: Nadzieja pod prąd, Dziennik Polski, 2003-06-27 |
|
Komisarz pochylił się nad nim. Chwycił go za kołnierz garnituru i wytargał do przedpokoju. Nie zwracając uwagi na płaczącą Ritę [...], otworzył drzwi i wywalił przez nie szczupłe ciało swojego zięcia źródło: NKJP: Marek Krajewski: Głowa Minotaura, 2009 |
|
Tak samo wytarganie śpiącego malucha z samochodu i pójście w ulewie do bankomatu oddalonego o 5 metrów też będzie utrudnianiem sobie życia, a nie zapewnieniem bezpieczeństwa dziecku. źródło: NKJP: Internet |
Składnia
![]() |
+ | wytargać | + |
KOGO/CO +
(SKĄD) +
(DOKĄD)
|
5. pieniądze od kogoś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi
Połączenia
- wytargać kasę, pieniądze; numer telefonu; kasety
Cytaty
Odkurzone i wytargane kasety od starszego brata krążą wśród młodego pokolenia. źródło: NKJP: Grażyna Bednarek: Z proletaryackim pozdrowieniem, Dziennik Zachodni, 2004-01-26 |
|
Jakoś nie mam problemów z wytarganiem numeru i obojętnie, czy pracuje w kasie, czy chodzi wolno, po prostu chwila rozmowy, na koniec zapytasz się o numer [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
No więc już pierwsze oszustwo mamy za sobą. Wytarganie kasy Polakom, cwaniakom, którzy się nie dadzą rypać za nic, po sześciu śpią w śpiworach nielegalnie. źródło: NKJP: Bartłomiej Dobroczyński: Orkiestra Klubu Pomocnych Serc, czyli Monolog wodospad Jurka Owsiaka, 1999 |
|
[...] wytargał od pracownika kasę za moją fatygę. źródło: Internet: forum.gk24.pl |
Składnia
![]() |
+ | wytargać | + |
CO +
(od KOGO)
|
![]() |
+ | wytargać | + |
CO +
(KOMU)
|