Chronologizacja
S.v. roztargnąć
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | roztargniony |
roztargniony |
roztargniony |
roztargnione |
roztargniona |
D. | roztargnionego |
roztargnionego |
roztargnionego |
roztargnionego |
roztargnionej |
C. | roztargnionemu |
roztargnionemu |
roztargnionemu |
roztargnionemu |
roztargnionej |
B. | roztargnionego |
roztargnionego |
roztargniony |
roztargnione |
roztargnioną |
N. | roztargnionym |
roztargnionym |
roztargnionym |
roztargnionym |
roztargnioną |
Ms. | roztargnionym |
roztargnionym |
roztargnionym |
roztargnionym |
roztargnionej |
W. | roztargniony |
roztargniony |
roztargniony |
roztargnione |
roztargniona |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | roztargnieni |
roztargnieni |
roztargnione |
roztargnione |
D. | roztargnionych |
roztargnionych |
roztargnionych |
roztargnionych |
C. | roztargnionym |
roztargnionym |
roztargnionym |
roztargnionym |
B. | roztargnionych |
roztargnionych |
roztargnionych |
roztargnione |
N. | roztargnionymi |
roztargnionymi |
roztargnionymi |
roztargnionymi |
Ms. | roztargnionych |
roztargnionych |
roztargnionych |
roztargnionych |
W. | roztargnieni |
roztargnieni |
roztargnione |
roztargnione |
Pochodzenie
Pierwotnie imiesłów od przedrostkowego czasownika roz-targnąć 'siłą rozerwać na części; rozdzielić' (zob. targać). Wyraz rozpowszechniony w XVIII w. jako kalka fr. distrait, następnie niem. zerstreut (Bańk)
1.a człowiek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Połączenia
- roztargniony chłopiec, człowiek, dyrektor, kucharz, lekarz, naukowiec, pasażer, profesor, użytkownik, właściciel; roztargniona kobieta
- lekko, nieco; niezwykle roztargniony
- roztargniony i nieobecny duchem, roztargniony i roztrzepany, roztargniony i zapominalski
Cytaty
- Eric mógł być trochę roztargniony, mogło mu brakować koncentracji - mówił krótko po podpisaniu kontraktu - już od lata trwały negocjacje i nie mogliśmy dojść do porozumienia. Niepewność przyszłości mogła go denerwować, nawet złościć, przeszkadzać w osiągnięciu normalnej dyspozycji. źródło: NKJP: Wojciech Michałowicz: Hokej. Rekordowy kontrakt w NHL, Gazeta Wyborcza, 1997-12-19 |
|
Osoba działająca „histerycznie” zwykle mówi dużo i głośno, często przesadza, jest egzaltowana [...]. Często zmienia nastroje. Może też mieć trudności w skupieniu się przez dłuższy czas na jednej sprawie. Jest zwykle rozproszona i roztargniona. źródło: NKJP: Jacek Santorski: Jak żyć żeby nie zwariować, 2003 |
|
Moja koleżanka zachowywała się tego dnia dosyć dziwnie. Była wyraźnie roztargniona i jakby nieobecna duchem. Zapomniała mi podziękować za prezent, nie spytała ani słowem o moje dziecko, nie zaparzyła mi nawet kawy. źródło: NKJP: Maria Wedyk: Nie wyklucza się motywu samobójstwa, Akant, 2008-01 |
|
Ty sobie wyobraź, że mam bardzo roztargnionego przyjaciela. Pewnego razu, będąc w Afryce na safari, zamiast strzelby zabrał ze sobą parasol. źródło: NKJP: Kawały barowe, CKM, nr 08/08, 2000 |
Odesłania
Zob. też:
1.b wzrok
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Połączenia
- roztargniony głos, ruch, ton, uśmiech, wyraz twarzy, wzrok; roztargniona mina; roztargnione spojrzenie; roztargniony oczy
Cytaty
Na jego twarzy błąkał się roztargniony uśmiech, zdawało się, że z tym uśmiechem od nas odchodzi, że odszedł, że nieobecny wśród nas, jest z nią, z Jacqueline. źródło: NKJP: Henryk Rozpędowski: Charleston, 2002 |
|
Sprzedawca przywitał Iris beznamiętnie, lecz jego wzrok był roztargniony. Widać był zabiegany lub nie mógł czegoś znaleźć. źródło: Internet: filestorm.forumoteka.pl |
|
Ona jedynie stwierdzała fakt wyraźnie roztargnionym głosem. Myślała o czymś innym. Chyba o mnie, bo to we mnie wpatrywała się z taką uwagą. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005 |
|
[...] młody mężczyzna, siedzący pod ścianą w pozie znamionującej głębokie zamyślenie czy też po prostu roztargnienie, uśmiechnął się nieznacznie, a jego roztargnione oczy zalśniły blaskiem nagle obudzonego zainteresowania. źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zamach na wyspę, 2001 |
Odesłania
Zob. też: