UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

bruzda

Chronologizacja

1381, SStp
W postaci: brozda

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	bruzda	bruzdy
D.	bruzdy	bruzd

C.	bruździe	bruzdom
B.	bruzdę	bruzdy
N.	bruzdą	bruzdami
Ms.	bruździe	bruzdach
W.	bruzdo	bruzdy

Pochodzenie

psł. *borzda

1. wgłębienie

Definicja

podłużny rowek w ziemi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia ukształtowanie terenu

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

wgłębienie

Połączenia

głęboka; niezasiana bruzda; wyorane bruzdy; bruzdy kartoflane
bruzdy kartoflisk; zagonów
bruzdy w ziemi
orać bruzdy; spłycanie bruzd

Cytaty

	Kotlinę stanowi specjalnie wykopane do tego celu wgłębienie w ziemi albo przypadkowo napotkany dołek, bruzda itp., w której zając, leżąc, jest najczęściej do połowy zasłonięty. źródło: NKJP: Stanisław Godlewski: Vademecum myśliwego, 1996
	Nie ma kawałeczka niezasianej bruzdy. źródło: NKJP: A.Fidrysiak: Duży kłopot z małym lasem, Tygodnik Ciechanowski, 2005-07-21
	Orał długie bruzdy wzdłuż cmentarnego muru. źródło: NKJP: Marek Soból: Mojry, 2005
	Robotnicy w grubych rękawicach wyciągali małe sadzonki ze stosów piętrzących się na przyczepach i podawali ludziom, którzy szli z nimi za bloki, w stronę wyoranych bruzd ziemi. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Dziewczyny z Portofino, 2005
	Rowki bruzd kartoflanych podjeżdżały bezpośrednio do linii drzew. źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002

2. zmarszczka

Definicja

głęboka rysa na twarzy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

zmarszczka

Połączenia

głęboka; podłużna bruzda; wyraźne bruzdy; bruzdy mimiczne
bruzdy twarzy
bruzdy wokół oczu, wokół ust
bruzdy na brzuchu, na czole, na szyi, na twarzy; bruzda w kąciku ust
bruzdy i kurze łapki; bruzdy i zagłębienia
broda z bruzdą
bruzdy pocięły czoło
twarz poorana bruzdami

Cytaty

	Bruzda w kąciku ust rozrosła się w zły grymas. źródło: NKJP: Barbara Kosmowska: Hermańce, 2008
	Między brwiami pojawia mu się znów głęboka bruzda. źródło: NKJP: Ewa Cechnicka: Znak Anny, 1997
	Dwie głębokie bruzdy wokół ust bardzo ją postarzają. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Rosyjski kochanek, 1996
	Po latach bruzdy na czole i worki pod oczami znamionowały nie tyle jego wiek, co raczej zawody i rozczarowania. źródło: NKJP: Jan Brzechwa, Opowiadania drastyczne, 2006
	40 rok życia - pojawiają się zmarszczki na czole, między brwiami i tzw. kurze łapki w kącikach oczu, a także bruzdy między nosem a górną wargą. źródło: NKJP: Kremy do twarzy anti-age, Polityka, 2005

3. rowek

Definicja

podłużne zagłębienie na powierzchni czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

rowek

Połączenia

niebezpieczna bruzda; bruzdy ścienne
bruzdy ścian
bruzdy na wodzie
wypełnianie bruzd
pokryte bruzdami

Cytaty

Na trasie między Bninem a Samostrzelem jest niebezpieczna dla kierowców bruzda.

źródło: NKJP: Nakielski Czas, 2003-10-22

Na każdej kondygnacji piony powinny być usytuowane centralnie w stosunku do punktów czerpalnych. Najczęściej prowadzi się je w bruzdach ściennych.

źródło: NKJP: Magdalena Krasny: Dom - Rura w domu, Dziennik Polski, 2001-06-20

Wypełnianie bruzd, w których są prowadzone przewody z rur miedzianych, jest zabronione.

źródło: NKJP: Dz.U. z 2002r. Nr 75, poz. 690

Data ostatniej modyfikacji: 10.03.2025