UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

krasić

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. kraszę
krasimy
2 os. krasisz
krasicie
3 os. krasi
kraszą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. krasiłem
+(e)m krasił
krasiłam
+(e)m krasiła
krasiłom
+(e)m krasiło
krasiliśmy
+(e)śmy krasili
krasiłyśmy
+(e)śmy krasiły
2 os. krasiłeś
+(e)ś krasił
krasiłaś
+(e)ś krasiła
krasiłoś
+(e)ś krasiło
krasiliście
+(e)ście krasili
krasiłyście
+(e)ście krasiły
3 os. krasił
krasiła
krasiło
krasili
krasiły

bezosobnik: kraszono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę krasił
będę krasić
będę krasiła
będę krasić
będę krasiło
będę krasić
będziemy krasili
będziemy krasić
będziemy krasiły
będziemy krasić
2 os. będziesz krasił
będziesz krasić
będziesz krasiła
będziesz krasić
będziesz krasiło
będziesz krasić
będziecie krasili
będziecie krasić
będziecie krasiły
będziecie krasić
3 os. będzie krasił
będzie krasić
będzie krasiła
będzie krasić
będzie krasiło
będzie krasić
będą krasili
będą krasić
będą krasiły
będą krasić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. kraśmy
2 os. kraś
kraście

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. krasiłbym
bym krasił
krasiłabym
bym krasiła
krasiłobym
bym krasiło
krasilibyśmy
byśmy krasili
krasiłybyśmy
byśmy krasiły
2 os. krasiłbyś
byś krasił
krasiłabyś
byś krasiła
krasiłobyś
byś krasiło
krasilibyście
byście krasili
krasiłybyście
byście krasiły
3 os. krasiłby
by krasił
krasiłaby
by krasiła
krasiłoby
by krasiło
krasiliby
by krasili
krasiłyby
by krasiły

bezosobnik: kraszono by

bezokolicznik: krasić

imiesłów przysłówkowy współczesny: krasząc

gerundium: kraszenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. kraszenie
kraszenia
D. kraszenia
kraszeń
C. kraszeniu
kraszeniom
B. kraszenie
kraszenia
N. kraszeniem
kraszeniami
Ms. kraszeniu
kraszeniach
W. kraszenie
kraszenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: kraszący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. kraszący
kraszący
kraszący
kraszące
krasząca
D. kraszącego
kraszącego
kraszącego
kraszącego
kraszącej
C. kraszącemu
kraszącemu
kraszącemu
kraszącemu
kraszącej
B. kraszącego
kraszącego
kraszący
kraszące
kraszącą
N. kraszącym
kraszącym
kraszącym
kraszącym
kraszącą
Ms. kraszącym
kraszącym
kraszącym
kraszącym
kraszącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. kraszący
kraszący
kraszące
kraszące
D. kraszących
kraszących
kraszących
kraszących
C. kraszącym
kraszącym
kraszącym
kraszącym
B. kraszących
kraszących
kraszących
kraszące
N. kraszącymi
kraszącymi
kraszącymi
kraszącymi
Ms. kraszących
kraszących
kraszących
kraszących

imiesłów przymiotnikowy bierny: kraszony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. kraszony
kraszony
kraszony
kraszone
kraszona
D. kraszonego
kraszonego
kraszonego
kraszonego
kraszonej
C. kraszonemu
kraszonemu
kraszonemu
kraszonemu
kraszonej
B. kraszonego
kraszonego
kraszony
kraszone
kraszoną
N. kraszonym
kraszonym
kraszonym
kraszonym
kraszoną
Ms. kraszonym
kraszonym
kraszonym
kraszonym
kraszonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. kraszeni
kraszeni
kraszone
kraszone
D. kraszonych
kraszonych
kraszonych
kraszonych
C. kraszonym
kraszonym
kraszonym
kraszonym
B. kraszonych
kraszonych
kraszonych
kraszone
N. kraszonymi
kraszonymi
kraszonymi
kraszonymi
Ms. kraszonych
kraszonych
kraszonych
kraszonych

odpowiednik aspektowy: okrasić

Pochodzenie

psł. *krasiti 'barwić (na czerwono), zdobić, upiększać, udoskonalać'

1. smalcem

Definicja

dodawać do gotowej potrawy tłuszcz lub inny dodatek, aby była smaczniejsza

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  okraszać, omaszczać

Połączenia

  • ziemniaki kraszone czymś
  • kraszony słoniną

Cytaty

Tuż przed podaniem na stół mieszamy kapustę z grochem i krasimy masłem.

źródło: NKJP: Aleksandra Chomicka, Małgorzata Szymańska: Powiedz mi, co jesz, a powiem ci, skąd jesteś, Dziennik Bałtycki, 1999-12-21

Kraszenie kartofli słoniną było - poza okresem świąt Bożego Narodzenia i Wielkiej Nocy - rzadkością wśród biedniejszych rodzin chłopskich [...].

źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Gdzie ten dom, gdzie ten świat, 1994

Nie tak dawno o tatarskiej kuchni wspominałem. Tych kołdunów nie wrzuca się do rosołu, ale krasi skwarkami albo zrumienionym masłem i rosołem popija.

źródło: NKJP: Krzysztof Kucharski: Jak ja kiszki jadł, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-10-20

W przeciwieństwie do innych festynów odbywających się regularnie w Jastrzębi, podczas Święta wsi postanowiono nie serwować pieczonego prosiaka, ale kiszkę włościańską, kraszoną kiełbasą wiejską.

źródło: NKJP: (mir): Święto Jastrzębiej, Gazeta Krakowska, 2002-08-06

Składnia

bez ograniczeń + krasić +
CO + CZYM

2. jajko

Definicja

książk. 
barwić na jakiś kolor, powodując dekoracyjny rezultat

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

Relacje znaczeniowe

synonimy:  okraszać

Cytaty

Marszałkowska doskonale pamięta, jak oto przed oczami stanął jej podkolorowany feministycznie obrazek, na którym Marszałkowski z uśmiechem faszerował drób, Junior - podśpiewując - mył okna, a Młoda krasiła jajko za jajkiem [...].

źródło: NKJP: Barbara Piegdoń: Dzień jak co dzień, Gazeta Krakowska, 1993-04-16

Niemal wszyscy respondenci pytani przez CBOS oświadczają, że zachowują post w Wielki Piątek (95 proc.) i święcą jedzenie w Wielką Sobotę. [...] W rezurekcji uczestniczy mniej niż krasi jajka - 79 proc.

źródło: NKJP: Barbara Pietkiewicz: Czas zatrzymany, Polityka, 2005-03-26

Bo Peszek, ach, tak śmieszny jest w babskich fatałaszkach i z wargą kraszoną karmazynem!

źródło: NKJP: Mniejsza o to, Dziennik Polski, 2006-02-28

W kociołkach zawieszonych nad płomykiem podgrzewaliśmy zupę rybną [...]. Do tego łącka śliwowica, która krzepi, krasi lica.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995

Składnia

bez ograniczeń + krasić +
CO

3. humorem

Definicja

książk. 
uzupełniać coś jakimś dodatkowym elementem w taki sposób, że efekt końcowy całości jest lepszy lub powoduje mocniejsze wrażenie u odbiorcy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  doprawiać, okraszać
hiperonimy:  przyprawiać

Cytaty

[...] autor szydzi z poprawności politycznej i krasi fabułę ostrą pornografią.

źródło: NKJP: Aleksander Kaczorowski: Miłość w czsach Al-Kaidy, Polityka, 2004-11-13

W Bollywood [...] produkuje się rocznie ponad tysiąc obrazów. Melodramatyczne historie, suto kraszone śpiewem, tańcem i egzotyką, w których wygrywa dobro, cieszą się ogromnym powodzeniem.

źródło: NKJP: Małgorzata Matuszewska: Bombaj nad Odrą, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-06-12

Nieliczni, którzy nie wiedzieli jeszcze o zabójstwie Amandy, dopytywali się o szczegóły. Ewa bynajmniej ich nie skąpiła, obficie krasząc fakty własnymi wnioskami i interpretacjami.

źródło: NKJP: Joanna Szymczyk: Ewa i złoty kot, 2004

Składnia

bez ograniczeń + krasić +
CO + CZYM
Data ostatniej modyfikacji: 12.07.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj