UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

sakra

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Pochodzenie

fr. sacre

z łac. sacrum 'to, co święte; konsekrowane; święta rzecz, naczynie, miejsce'

1. biskupia

Definicja

rel. 
ogół święceń, które otrzymuje biskup lub kapłan, aby móc sprawować swoją funkcję

Noty o użyciu

Używane zazwyczaj w odniesieniu do święceń biskupich.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  święcenia

Połączenia

  • sakra arcybiskupia, biskupia
  • sakra biskupa
  • rocznica sakry
  • udzielić sakry
  • odebrać, otrzymać, przyjąć sakrę

Cytaty

W Kościele katolickim, aby zostać biskupem, trzeba otrzymać sakrę od papieża.

źródło: NKJP: Piotr Winczorek: Wstęp do nauki o państwie, 1995

Janek wierzył, że z sakrą kapłańską Duch Święty balsamem łaski spływa w serca wybranych, wygasza popędliwość sądów, ucisza gniewne słowa.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995

[...] nikt nie mógł go zastąpić w duszpasterstwie, w pracy z młodzieżą, z klerykami. Jego sakra była dla Kościoła znakiem kierunku poszukiwań, ale myślę, że większość księży go nie rozumiała.

źródło: NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski: Między Panem a Plebanem, 1995

20 grudnia 1981 roku otrzymał sakrę biskupa pomocniczego diecezji włocławskiej i wikariusza generalnego

źródło: NKJP: Agata Szczepaniak-Kamińska: Kochał ludzi i stawiał dwóje, Gazeta Poznańska, 2003-08-09

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. sakra
sakry
D. sakry
sakr
C. sakrze
sakrom
B. sakrę
sakry
N. sakrą
sakrami
Ms. sakrze
sakrach
W. sakro
sakry

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + sakra +
(JAKA)
bez ograniczeń + sakra +
(KOGO)

2. królewska

Definicja

w dawnych wiekach: namaszczenie władcy podczas uroczystości koronacyjnych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

  • sakra królewska
  • udzielić sakry
  • odebrać, otrzymać, przyjąć sakrę

Cytaty

[...] niemal wszyscy monarchowie przyjmowali sakrę królewską przed głównym ołtarzem w katedrze na Wawelu, tutaj także znajdowali miejsce wiecznego spoczynku.

źródło: NKJP: Magdalena Piwocka, Dariusz Nowacki: Skarby w Wawelu, Wiedza i Życie nr 5, 2000

[...] nadszedł czas Wawelu i, wyłączając koronację Stanisława Leszczyńskiego oraz Stanisława Augusta Poniatowskiego (obydwie w kolegiacie św. Jana w Warszawie), nasi monarchowie uzyskiwali monarszą sakrę w katedrze krakowskiej.

źródło: NKJP: Koronacyjne misterium, Dziennik Polski, 2002-05-11

Był opatem klasztoru św. Szczepana. Skłaniał się ku polityce niezależnej od cesarstwa. W 823 r. udzielił sakry cesarskiej synowi Ludwika, Lotarowi.

źródło: NKJP: Internet

O niektórych sakrach wiemy [...] niewiele - przykładowo, prawie wcale nie słyszymy o koronacji Bolesława Śmiałego czy Mieszka II [...].

źródło: NKJP: Piotr Boroń: Kniaziowie, królowie, carowie... Tytuły i nazwy władców słowiańskich we wczesnym średniowieczu, 2010

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. sakra
sakry
D. sakry
sakr
C. sakrze
sakrom
B. sakrę
sakry
N. sakrą
sakrami
Ms. sakrze
sakrach
W. sakro
sakry

Składnia

bez ograniczeń + sakra +
(JAKA)
Data ostatniej modyfikacji: 23.01.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj