UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pikać

Chronologizacja

1564, SPXVI
Inne znaczenie: 'popiskiwać'

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pikam
pikamy
2 os. pikasz
pikacie
3 os. pika
pikają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pikałem
+(e)m pikał
pikałam
+(e)m pikała
pikałom
+(e)m pikało
pikaliśmy
+(e)śmy pikali
pikałyśmy
+(e)śmy pikały
2 os. pikałeś
+(e)ś pikał
pikałaś
+(e)ś pikała
pikałoś
+(e)ś pikało
pikaliście
+(e)ście pikali
pikałyście
+(e)ście pikały
3 os. pikał
pikała
pikało
pikali
pikały

bezosobnik: pikano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę pikał
będę pikać
będę pikała
będę pikać
będę pikało
będę pikać
będziemy pikali
będziemy pikać
będziemy pikały
będziemy pikać
2 os. będziesz pikał
będziesz pikać
będziesz pikała
będziesz pikać
będziesz pikało
będziesz pikać
będziecie pikali
będziecie pikać
będziecie pikały
będziecie pikać
3 os. będzie pikał
będzie pikać
będzie pikała
będzie pikać
będzie pikało
będzie pikać
będą pikali
będą pikać
będą pikały
będą pikać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pikajmy
2 os. pikaj
pikajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pikałbym
bym pikał
pikałabym
bym pikała
pikałobym
bym pikało
pikalibyśmy
byśmy pikali
pikałybyśmy
byśmy pikały
2 os. pikałbyś
byś pikał
pikałabyś
byś pikała
pikałobyś
byś pikało
pikalibyście
byście pikali
pikałybyście
byście pikały
3 os. pikałby
by pikał
pikałaby
by pikała
pikałoby
by pikało
pikaliby
by pikali
pikałyby
by pikały

bezosobnik: pikano by

bezokolicznik: pikać

imiesłów przysłówkowy współczesny: pikając

gerundium: pikanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pikanie
pikania
D. pikania
pikań
C. pikaniu
pikaniom
B. pikanie
pikania
N. pikaniem
pikaniami
Ms. pikaniu
pikaniach
W. pikanie
pikania

imiesłów przymiotnikowy czynny: pikający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pikający
pikający
pikający
pikające
pikająca
D. pikającego
pikającego
pikającego
pikającego
pikającej
C. pikającemu
pikającemu
pikającemu
pikającemu
pikającej
B. pikającego
pikającego
pikający
pikające
pikającą
N. pikającym
pikającym
pikającym
pikającym
pikającą
Ms. pikającym
pikającym
pikającym
pikającym
pikającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pikający
pikający
pikające
pikające
D. pikających
pikających
pikających
pikających
C. pikającym
pikającym
pikającym
pikającym
B. pikających
pikających
pikających
pikające
N. pikającymi
pikającymi
pikającymi
pikającymi
Ms. pikających
pikających
pikających
pikających

odpowiednik aspektowy: piknąć

Pochodzenie

Od dźwiękonaśladowczego pi, imitującego różne dźwięki i odgłosy (Bor)

1. telefon

Definicja

wydawać krótkie, wysokie, urywane dźwięki

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Połączenia

  • alarm, aparat, budzik, komputer, telefon pikał, aparatura, komórka, kuchenka pikała, urządzenie pikało
  • słyszeć pikanie

Cytaty

Przed wejściem do szkoły uczeń jest obowiązany wyłączyć komórkę. Zakaz ten wprowadziliśmy na początku tego roku szkolnego. Wcześniej zdarzało się, że telefony pikały na lekcji.

źródło: NKJP: CK: Szlaban na komórki w szkole?, Głos Siemiatycz, 2006-01-06

W zasadzie chodziło mi o to, że gdy jadę, coś pika w silniku. Tak też opisałem problem mechanikowi. - Coś pika - powiedziałem.

źródło: NKJP: Monika Piątkowska, Leszek Talko: Talki w wielkim mieście, 2002

Powoli kończy się ich przygoda tutaj. Wykrywacze metali co prawda ciągle jeszcze pikają .

źródło: NKJP: Ewa Drzazga: Legenda odżyje na ekranie, Dziennik Łódzki, 2007-05-18

[...] po poważnej wielogodzinnej operacji obudziła się. W sali zielono-niebieskiej, wśród rurek, pikających monitorów.

źródło: NKJP: Jolanta Lenartowicz: Dzień Chorego, Polska Głos Wielkopolski, 2005-02-07

Stale towarzyszące im pikanie licznika Geigera przestało robić na nich wrażenie.

źródło: NKJP: Maciej Kowalski: Zona modna, Polityka, 2007-05-12

2. serce

Definicja

wykonywać rytmiczne, wyczuwalne lub słyszalne ruchy, bardziej intensywne niż zwykle, przede wszystkim pod wpływem silnych emocji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  uderzać

Połączenia

  • serce, serduszko pikało
  • pikać na widok kogoś
  • pikać z emocji, z niepokoju
  • pikać mocniej, mocno, szybciej, szybko

Cytaty

Bardzo wzruszony byłem zaraz po wygraniu konkursu, tam miałem trochę mokre oczy. Tutaj, podczas dekoracji, byłem bardzo radosny. Oczywiście pikało mi serce, ale łzy nie uroniłem.

źródło: NKJP: Nie było łez Adama, Dziennik Polski, 2001-02-26

Miłość w obliczu śmierci. Serce, które pika rozkosznie i zaraz zamiera w bolesnej dusznicy.

źródło: NKJP: Inga Iwasiów: Gender dla średnio zaawansowanych. Wykłady szczecińskie, 2004

Dobrze, gdy jest wysoki i zaradny. No i najlepiej, żeby na jego widok serce zaczęło od razu mocniej pikać.

źródło: NKJP: Sylwia Ressel: Każdemu wolno kochać, Dziennik Bałtycki, 1999-11-27

Serce pikało mi nieco szybciej, co odnotowałam ze zdumieniem. Odłożyłam lornetkę, odwróciłam się plecami do okna,

źródło: NKJP: Ewa Przybylska: Dotyk motyla, 1994

Mysz, której serduszko pika 600 razy na minutę, żyje 3 lata. Zaś słoń, którego serce na minutę wali 30 razy, żyje lat 60.

źródło: NKJP: Jerzy Trammer: Fizjologia, Gazeta Wyborcza, 1993-02-06

Data ostatniej modyfikacji: 30.12.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj