UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

weżreć się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	weżrę się	weżremy się
2 os.	weżresz się	weżrecie się
3 os.	weżre się	weżrą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wżarłem się +(e)m się wżarł	wżarłam się +(e)m się wżarła	wżarłom się +(e)m się wżarło	wżarliśmy się +(e)śmy się wżarli	wżarłyśmy się +(e)śmy się wżarły
2 os.	wżarłeś się +(e)ś się wżarł	wżarłaś się +(e)ś się wżarła	wżarłoś się +(e)ś się wżarło	wżarliście się +(e)ście się wżarli	wżarłyście się +(e)ście się wżarły
3 os.	wżarł się	wżarła się	wżarło się	wżarli się	wżarły się

bezosobnik: wżarto się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		weżryjmy się
2 os.	weżryj się	weżryjcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wżarłbym się bym się wżarł	wżarłabym się bym się wżarła	wżarłobym się bym się wżarło	wżarlibyśmy się byśmy się wżarli	wżarłybyśmy się byśmy się wżarły
2 os.	wżarłbyś się byś się wżarł	wżarłabyś się byś się wżarła	wżarłobyś się byś się wżarło	wżarlibyście się byście się wżarli	wżarłybyście się byście się wżarły
3 os.	wżarłby się by się wżarł	wżarłaby się by się wżarła	wżarłoby się by się wżarło	wżarliby się by się wżarli	wżarłyby się by się wżarły

bezosobnik: wżarto by się

bezokolicznik: weżreć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

wżarłszy się

gerundium: wżarcie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wżarcie się	wżarcia się
D.	wżarcia się	wżarć się
C.	wżarciu się	wżarciom się
B.	wżarcie się	wżarcia się
N.	wżarciem się	wżarciami się
Ms.	wżarciu się	wżarciach się
W.	wżarcie się	wżarcia się

odpowiednik aspektowy: wżerać się

Pochodzenie

Zob. żreć

1. o psie

Definicja

gryząc coś lub przyczepiając się do czegoś aparatem ssącym, wbić się w to głęboko

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Cytaty

Pies oczywiście miał w nosie te nawoływania. Dorwał sunię, jakimś cudem zsunął kaganiec i wżarł się jej w szyję.

źródło: Internet: dogomania.com

Może śmiercionośny kleszcz wżarł się w jej tętnicę udową?

źródło: NKJP: Jerzy Pilch: Monolog z lisiej jamy, 1996

Gryzie, jak się wystraszy. Już dwa razy mnie pogryzła i to mocno, do krwi. Wżarła się głęboko w ramię.

źródło: Internet: forum.miau.pl

Składnia

weżreć się

(CZEMU) + w CO

2. o nożu

Definicja

pot.

wbić się w coś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Cytaty

	Piach był mokry, wżarł mi się w materiał i w efekcie spodnie się nie doprały. źródło: Internet: wizaz.pl
	W nagie ciało weżrą się okrętowe, ostre liny [...]. źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Liryka mojego życia, 1966
	Podczas chaotycznej ucieczki sznury wżarły się w ciało, z wielkim trudem utrzymywał kierownicę. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959
	Pouczył mnie, że po jeżdżeniu w błotnisty dzień powinienem od razu oczyścić rower szmatką, a tryby pędzelkiem. - Jak piach się weżre, to działa potem jak papier ścierny - wyjaśnił. źródło: NKJP: Wojciech Staszewski: Rower zdrower, Gazeta Wyborcza, 1997-04-11
	Zaczęli piłować. Piła ze dwa razy wyprysnęła, zmieniając miejsce, jakby jej było niewygodnie, ale później wżarła się i poszła gładko. źródło: NKJP: Aleksander Sołżenicyn: Krąg Pierwszy, tom 1, 1996

Składnia

weżreć się

(KOMU) + (w CO)

3. o wodzie

Definicja

pot.

samoczynnie zagłębić się w coś, naruszywszy powierzchnię czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia ukształtowanie terenu

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wciąć się

Cytaty

Niektóre osiedla wżarły się w żleby, parowy i dolinki do tego stopnia, że z morza wyglądają, jakby domy powstały jeden na drugim.

źródło: Internet: londynek.net

Składnia

weżreć się

w CO

4. o kwasie

Definicja

pot.

wniknąć w głąb czegoś i zniszczyć to

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Cytaty

[...] Różnokolorowa paćka wżarła mu się w skórę i teraz szef przypomina klauna z cyrku.

źródło: NKJP: Marek Bukowski: Wysłannik szatana, 1999

Kwas wżarł się głęboko w ciało, zdeformował prawe ucho, wgryzł się w policzek i nos, spłynął w stronę szyi, powodując przykurcz mięśni.

źródło: NKJP: Dariusz Koźlenko: Dwie ofiary, dwie walki, Ozon, nr 1, 2005

Przy okazji skarbu znaleziono trzy gliniane garnki, dwa rozbite, jeden cały. Wiadomo, że w jednym z nich były srebrne monety, bo metal wżarł się w ścianki.

źródło: NKJP: Ewa Sarnowicz: Idź złoto do Środy, Gazeta Wyborcza, 1996-10-18

Składnia

weżreć się

(KOMU) + w CO

5. o dymie

Definicja

pot.

podrażnić oczy, gardło, nos lub drogi oddechowe, powodując pieczenie, łzawienie albo jakąś chorobę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Cytaty

Pył weżre nam się w płuca i wszyscy pomrzemy na raka.

źródło: Internet: zapytaj.onet.pl

Składnia

weżreć się

(KOMU) + (w CO)

6. o złych myślach

Definicja

pot. pejorat.

zostawić trwały, negatywny ślad w czyimś życiu, w jakiejś instytucji, w społeczeństwie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

weżreć się w pamięć

Cytaty

- Wydawałoby się, że większość społeczeństwa o niczym innym nie marzy, jak o tym, aby wyrwać się z tego systemu, a tymczasem wżarł się on bardzo głęboko w życie ludzkie i w mentalność człowieka.

źródło: NKJP: Krystyna Jagiełło: Wywiady Kultury, Kultura, nr 5/500, 1989

To, co się zdarzyło [...], wżarło się w pamięć jak wypalone kwasem, a to, co powstało pod wpływem lektury, rozmyło się w pamięci [...].

źródło: NKJP: Krzysztof Zanussi: Epizody niczyje, Polityka, 2002-04-06

Seksturystyka japońska, australijska i niemiecka niszczy od kilku dziesiątków lat tkankę społeczną Filipin i Tajlandii, a w społeczeństwo indyjskie wżarła się wraz z wirusem zapaści immunologicznej HIV za pośrednictwem miejscowych kierowców ciężarówek.

źródło: NKJP: Krzysztof Mroziewicz: Masaż orientalny, Polityka, 2006-09-30

Składnia

weżreć się

w CO

Data ostatniej modyfikacji: 29.11.2016