Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
uszlachetnię |
uszlachetnimy |
|||
| 2 os. |
uszlachetnisz |
uszlachetnicie |
|||
| 3 os. |
uszlachetni |
uszlachetnią |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
uszlachetniłem +(e)m uszlachetnił |
uszlachetniłam +(e)m uszlachetniła |
uszlachetniłom +(e)m uszlachetniło |
uszlachetniliśmy +(e)śmy uszlachetnili |
uszlachetniłyśmy +(e)śmy uszlachetniły |
| 2 os. |
uszlachetniłeś +(e)ś uszlachetnił |
uszlachetniłaś +(e)ś uszlachetniła |
uszlachetniłoś +(e)ś uszlachetniło |
uszlachetniliście +(e)ście uszlachetnili |
uszlachetniłyście +(e)ście uszlachetniły |
| 3 os. |
uszlachetnił |
uszlachetniła |
uszlachetniło |
uszlachetnili |
uszlachetniły |
bezosobnik: uszlachetniono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
uszlachetnijmy |
|
| 2 os. |
uszlachetnij |
uszlachetnijcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
uszlachetniłbym bym uszlachetnił |
uszlachetniłabym bym uszlachetniła |
uszlachetniłobym bym uszlachetniło |
uszlachetnilibyśmy byśmy uszlachetnili |
uszlachetniłybyśmy byśmy uszlachetniły |
| 2 os. |
uszlachetniłbyś byś uszlachetnił |
uszlachetniłabyś byś uszlachetniła |
uszlachetniłobyś byś uszlachetniło |
uszlachetnilibyście byście uszlachetnili |
uszlachetniłybyście byście uszlachetniły |
| 3 os. |
uszlachetniłby by uszlachetnił |
uszlachetniłaby by uszlachetniła |
uszlachetniłoby by uszlachetniło |
uszlachetniliby by uszlachetnili |
uszlachetniłyby by uszlachetniły |
bezosobnik: uszlachetniono by
bezokolicznik: uszlachetnić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
uszlachetniwszy
gerundium: uszlachetnienie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | uszlachetnienie |
uszlachetnienia |
| D. | uszlachetnienia |
uszlachetnień |
| C. | uszlachetnieniu |
uszlachetnieniom |
| B. | uszlachetnienie |
uszlachetnienia |
| N. | uszlachetnieniem |
uszlachetnieniami |
| Ms. | uszlachetnieniu |
uszlachetnieniach |
| W. | uszlachetnienie |
uszlachetnienia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: uszlachetniony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | uszlachetniony |
uszlachetniony |
uszlachetniony |
uszlachetnione |
uszlachetniona |
| D. | uszlachetnionego |
uszlachetnionego |
uszlachetnionego |
uszlachetnionego |
uszlachetnionej |
| C. | uszlachetnionemu |
uszlachetnionemu |
uszlachetnionemu |
uszlachetnionemu |
uszlachetnionej |
| B. | uszlachetnionego |
uszlachetnionego |
uszlachetniony |
uszlachetnione |
uszlachetnioną |
| N. | uszlachetnionym |
uszlachetnionym |
uszlachetnionym |
uszlachetnionym |
uszlachetnioną |
| Ms. | uszlachetnionym |
uszlachetnionym |
uszlachetnionym |
uszlachetnionym |
uszlachetnionej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | uszlachetnieni |
uszlachetnieni |
uszlachetnione |
uszlachetnione |
| D. | uszlachetnionych |
uszlachetnionych |
uszlachetnionych |
uszlachetnionych |
| C. | uszlachetnionym |
uszlachetnionym |
uszlachetnionym |
uszlachetnionym |
| B. | uszlachetnionych |
uszlachetnionych |
uszlachetnionych |
uszlachetnione |
| N. | uszlachetnionymi |
uszlachetnionymi |
uszlachetnionymi |
uszlachetnionymi |
| Ms. | uszlachetnionych |
uszlachetnionych |
uszlachetnionych |
uszlachetnionych |
odpowiednik aspektowy: uszlachetniać
Pochodzenie
Zob. szlachta, por. szlachetny
1. człowieka
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Cytaty
|
Na ogół obsługiwani przeze mnie staruszkowie okazywali się młodsi ode mnie o dobre dziesięć lat. Ale ja nie narzekałem. Mój strach mnie uszlachetnił i nauczył miłości bliźniego. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Wiatr i pył, 2008 |
|
|
Chciałaby pani tę swoją bohaterkę troszkę uszlachetnić? - Uchowaj Boże. Niech będzie taka, jaka jest - wiedźmowata babcia. źródło: NKJP: RWA: Babcia Złotopolska, Dziennik Zachodni, 2001-07-27 |
|
|
[...] całą swoją uwagę skupiła na radowaniu się tym, co przynosi każdy następny dzień. Uważa, że Kasia ją uszlachetniła i odmieniła na lepsze. źródło: NKJP: Danuta Pawlicka: Nasza Kasia kochana, Gazeta Poznańska, 2003-11-21 |
|
|
Czy nie zauważyła pani, że wszystko, co się wokół nas dzieje, prowadzi do uszlachetnienia? - Cierpienie pana uszlachetnia? źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997 |
Składnia
|
+ | uszlachetnić | + |
KOGO
|
2. paliwo
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł miejsca i czynności związane z przemysłem
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin ogrodnictwo i dbałość o rośliny
Połączenia
- uszlachetnić druk; smak; uszlachetniona odmiana (rzepaku, zboża...)
Cytaty
|
- Oprócz tradycyjnego lukru, pokrywamy je makiem i wiórkami kokosowymi. Bardziej niezwykłe może okazać się także nadzienie. - Marmoladę można uszlachetnić powidłami - dodaje piekarz. źródło: NKJP: (mat): Tysiące pączków jednego dnia, Dziennik Bałtycki, 2000-03-02 |
|
|
Dodawali kwas siarkowy i inne substancje chemiczne, by odbarwić i uszlachetnić paliwo. źródło: NKJP: Maciej T. Nowak: Fałszowali paliwo, grozi im 10 lat więzienia, Nowa Trybuna Opolska, 2006 |
|
|
Na schwytanym przez panów homo należałoby stwierdzić, czy zabieg ten wpłynie na uszlachetnienie okazu, czy zwierzę przybierze formę neutralną [...]. źródło: NKJP: Stefan Themerson: Wykład profesora Mmaa, 1969 |
|
|
W poligrafii laminowanie to rodzaj uszlachetnienia druku polegający na przyklejeniu do powierzchni zadrukowanej folii, tkaniny itd. źródło: NKJP: Internet |
Składnia
|
+ | uszlachetnić | + |
CO +
(CZYM)
|