UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

kareta

Chronologizacja

1575, SPXVI

Pochodzenie

wł. carretta

1. powóz

Definicja

w dawnych czasach zamknięty, czterokołowy powóz, zaprzężony w konie, przypominający kształtem pudło i służący do przewozu osób

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  karoca
hiperonimy:  powóz

Połączenia

  • złota kareta
  • karety i powozy
  • drzwi, okna karety
  • jechać karetą
  • wsiadać do karety

Cytaty

Przed ganek w Kościkówce zajeżdżała też od czasu do czasu książęca kareta zaprzężona w czwórkę karych koni.

źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997

Ponieważ w okolicy Bełchatowa nie ma wypożyczalni takiego szczególnego, ślubnego sprzętu, karety i koni trzeba było szukać dosyć daleko, bo pod Tomaszowem Mazowieckim.

źródło: NKJP: Magdalena Buchalska: Tirem do ołtarza, Dziennik Łódzki, 2004-12-24

Jego przodkowie musieli wkraczać w carskie podwoje z podniesionym czołem, w strojach kapiących od kosztowności albo zajeżdżać przed pałac karetą, zaprzężoną w sześć gniadych koni.

źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1978

Jeszcze nigdy nie widziałem takiej ilości ludzi. Tysiące rowerów, przepełnione omnibusy konne z zeszłego wieku, karety, kariolki i dorożki.

źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem: (Francja 1940-1944), 1957

Miejscowa huta żelaza (odlewnia) wytwarzała m.in.: maszyny, rury i garnki, inna fabryka zajęła się produkcją powozów, karet i dyliżansów, znanych w Niemczech i Rosji.

źródło: NKJP: Lech Szaraniec: Górny Śląsk, 1997

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. kareta
karety
D. karety
karet
C. karecie
karetom
B. karetę
karety
N. karetą
karetami
Ms. karecie
karetach
W. kareto
karety

2. układ kart

Definicja

karc. 
w grze w pokera zestaw czterech kart o takiej samej wartości

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy

Cytaty

Kiedy Queissner pokazywał cztery króle, Wirth rozłożył karetę asów, zapewniając sobie tym samym pewną i bezpieczną egzystencję w nadodrzańskiej metropolii.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006

W pięciu otrzymanych kartach musimy odnaleźć kombinację kart wyższą od przeciwnika (układy z pewnością znasz - para, dwie pary, trójka, strit, kareta i poker).

źródło: NKJP: (X): Pieniądze, Cosmopolitan, nr 11, 1998

Mimo to sprawdzam. Budny wykłada karty - kareta.

źródło: NKJP: Dariusz Banek: Samo życie. Odcinek 234, 2010

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. kareta
karety
D. karety
karet
C. karecie
karetom
B. karetę
karety
N. karetą
karetami
Ms. karecie
karetach
W. kareto
karety

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + kareta +
(CZEGO)

Frazeologizmy

coś pasuje jak pięść do nosa
coś pasuje jak wół do karety
coś ma się do czegoś jak wół do karety
Data ostatniej modyfikacji: 17.02.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj