UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

sypać się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Pochodzenie

Zob. sypać

1. o piasku

Definicja

opadać na powierzchnię czegoś lub do jakiegoś pojemnika w postaci wielu sypkich lub drobnych elementów

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • piasek, szkło, śnieg sypie się; kamienie sypią się
  • sypać się na głowę
  • sypać się pod nogi
  • sypać się z góry
  • sypać się za kołnierz

Cytaty

Dziewczynka zwiesiła smutnie głowę, piasek sypał się z jej warkoczy na wyblakłą sukieneczkę.

źródło: NKJP: Leon Pawlik: Ankara, 1998

Z nieba sypał się bez przerwy gorący popiół.

źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949

Dopiero gdy mróz szczypał mi policzki, a śnieg sypał się za kołnierz, kroczek po kroczku odchodziłem do domu.

źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: A jak królem, a jak katem będziesz, 1968

[...] przemarsz z szatni do ringu trwa ponad 10 minut, sypie się confetti i gra ultragłośna muzyka.

źródło: NKJP: Radosław Leniarski: Boks zawodowy, Gazeta Wyborcza, 1997-12-22

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypię się
 sypiemy się
2 os. sypiesz się
 sypiecie się
3 os. sypie się
 sypią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałem się
+(e)m się sypał
 sypałam się
+(e)m się sypała
 sypałom się
+(e)m się sypało
 sypaliśmy się
+(e)śmy się sypali
 sypałyśmy się
+(e)śmy się sypały
2 os. sypałeś się
+(e)ś się sypał
 sypałaś się
+(e)ś się sypała
 sypałoś się
+(e)ś się sypało
 sypaliście się
+(e)ście się sypali
 sypałyście się
+(e)ście się sypały
3 os. sypał się
 sypała się
 sypało się
 sypali się
 sypały się

bezosobnik: sypano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się sypał
będę się sypać
 będę się sypała
będę się sypać
 będę się sypało
będę się sypać
 będziemy się sypali
będziemy się sypać
 będziemy się sypały
będziemy się sypać
2 os. będziesz się sypał
będziesz się sypać
 będziesz się sypała
będziesz się sypać
 będziesz się sypało
będziesz się sypać
 będziecie się sypali
będziecie się sypać
 będziecie się sypały
będziecie się sypać
3 os. będzie się sypał
będzie się sypać
 będzie się sypała
będzie się sypać
 będzie się sypało
będzie się sypać
 będą się sypali
będą się sypać
 będą się sypały
będą się sypać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypmy się
2 os. syp się
 sypcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałbym się
bym się sypał
 sypałabym się
bym się sypała
 sypałobym się
bym się sypało
 sypalibyśmy się
byśmy się sypali
 sypałybyśmy się
byśmy się sypały
2 os. sypałbyś się
byś się sypał
 sypałabyś się
byś się sypała
 sypałobyś się
byś się sypało
 sypalibyście się
byście się sypali
 sypałybyście się
byście się sypały
3 os. sypałby się
by się sypał
 sypałaby się
by się sypała
 sypałoby się
by się sypało
 sypaliby się
by się sypali
 sypałyby się
by się sypały

bezosobnik: sypano by się

bezokolicznik: sypać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: sypiąc się

gerundium: sypanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: sypiący się

odpowiednik aspektowy: sypnąć się

Składnia

bez ograniczeń + sypać się +
(SKĄD) + (DOKĄD)

2. o tynku

Definicja

odłączać się od czegoś w postaci licznych, drobnych elementów i spadać na ziemię lub rozprzestrzeniać się

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

  • gruz, tynk sypie się; cegły, drzazgi, iskry, kamienie sypią się
  • sypać się na głowę
  • sypać się pod nogi
  • sypać się ze ścian

Cytaty

Z budynku odpadają części dachu, na głowę sypie się tynk ze zrujnowanych balkonów.

źródło: NKJP: (pik): Latający tynk, Dziennik Zachodni, 2003-07-28

Podobno kiedy toporek uderzał w cukier, spod ostrza sypały się błękitne iskierki...

źródło: NKJP: Cukier, Dziennik Polski, 2000-04-15

Sypią się drzazgi z rąbanych na podpałkę okien.

źródło: NKJP: (LIG): Okna na podpałkę, Gazeta Krakowska, 2001-10-24

Chcielibyśmy zabezpieczyć ruiny, żeby kamienie nie sypały się pod nogi.

źródło: NKJP: (cir): Ożywają ruiny, Gazeta Krakowska, 2002-07-21

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypię się
 sypiemy się
2 os. sypiesz się
 sypiecie się
3 os. sypie się
 sypią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałem się
+(e)m się sypał
 sypałam się
+(e)m się sypała
 sypałom się
+(e)m się sypało
 sypaliśmy się
+(e)śmy się sypali
 sypałyśmy się
+(e)śmy się sypały
2 os. sypałeś się
+(e)ś się sypał
 sypałaś się
+(e)ś się sypała
 sypałoś się
+(e)ś się sypało
 sypaliście się
+(e)ście się sypali
 sypałyście się
+(e)ście się sypały
3 os. sypał się
 sypała się
 sypało się
 sypali się
 sypały się

bezosobnik: sypano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się sypał
będę się sypać
 będę się sypała
będę się sypać
 będę się sypało
będę się sypać
 będziemy się sypali
będziemy się sypać
 będziemy się sypały
będziemy się sypać
2 os. będziesz się sypał
będziesz się sypać
 będziesz się sypała
będziesz się sypać
 będziesz się sypało
będziesz się sypać
 będziecie się sypali
będziecie się sypać
 będziecie się sypały
będziecie się sypać
3 os. będzie się sypał
będzie się sypać
 będzie się sypała
będzie się sypać
 będzie się sypało
będzie się sypać
 będą się sypali
będą się sypać
 będą się sypały
będą się sypać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypmy się
2 os. syp się
 sypcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałbym się
bym się sypał
 sypałabym się
bym się sypała
 sypałobym się
bym się sypało
 sypalibyśmy się
byśmy się sypali
 sypałybyśmy się
byśmy się sypały
2 os. sypałbyś się
byś się sypał
 sypałabyś się
byś się sypała
 sypałobyś się
byś się sypało
 sypalibyście się
byście się sypali
 sypałybyście się
byście się sypały
3 os. sypałby się
by się sypał
 sypałaby się
by się sypała
 sypałoby się
by się sypało
 sypaliby się
by się sypali
 sypałyby się
by się sypały

bezosobnik: sypano by się

bezokolicznik: sypać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: sypiąc się

gerundium: sypanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: sypiący się

odpowiednik aspektowy: sypnąć się

Składnia

bez ograniczeń + sypać się +
(SKĄD) + (DOKĄD)

3. o roślinach

Definicja

pot. 
intensywnie tracić liście lub igły

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Cytaty

Choinka sypie się na potęgę, czym doprowadza mnie do szewskiej pasji.

źródło: Internet: llooka.blogspot.com

Asparagus sypał się już pierwszego dnia.

źródło: NKJP: Internet

Razem z wiosną krakowski Kazimierz zamienia się w śmietnisko. Stare, rozbebeszone kanapy, rozlany, śmierdzący olej, rozbite flakony, świątecznie przybrane, sypiące się drzewka [...].

źródło: NKJP: (MF): Tak będzie już co roku?, Gazeta Krakowska, 2003-03-25

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypię się
 sypiemy się
2 os. sypiesz się
 sypiecie się
3 os. sypie się
 sypią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałem się
+(e)m się sypał
 sypałam się
+(e)m się sypała
 sypałom się
+(e)m się sypało
 sypaliśmy się
+(e)śmy się sypali
 sypałyśmy się
+(e)śmy się sypały
2 os. sypałeś się
+(e)ś się sypał
 sypałaś się
+(e)ś się sypała
 sypałoś się
+(e)ś się sypało
 sypaliście się
+(e)ście się sypali
 sypałyście się
+(e)ście się sypały
3 os. sypał się
 sypała się
 sypało się
 sypali się
 sypały się

bezosobnik: sypano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się sypał
będę się sypać
 będę się sypała
będę się sypać
 będę się sypało
będę się sypać
 będziemy się sypali
będziemy się sypać
 będziemy się sypały
będziemy się sypać
2 os. będziesz się sypał
będziesz się sypać
 będziesz się sypała
będziesz się sypać
 będziesz się sypało
będziesz się sypać
 będziecie się sypali
będziecie się sypać
 będziecie się sypały
będziecie się sypać
3 os. będzie się sypał
będzie się sypać
 będzie się sypała
będzie się sypać
 będzie się sypało
będzie się sypać
 będą się sypali
będą się sypać
 będą się sypały
będą się sypać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypmy się
2 os. syp się
 sypcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałbym się
bym się sypał
 sypałabym się
bym się sypała
 sypałobym się
bym się sypało
 sypalibyśmy się
byśmy się sypali
 sypałybyśmy się
byśmy się sypały
2 os. sypałbyś się
byś się sypał
 sypałabyś się
byś się sypała
 sypałobyś się
byś się sypało
 sypalibyście się
byście się sypali
 sypałybyście się
byście się sypały
3 os. sypałby się
by się sypał
 sypałaby się
by się sypała
 sypałoby się
by się sypało
 sypaliby się
by się sypali
 sypałyby się
by się sypały

bezosobnik: sypano by się

bezokolicznik: sypać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: sypiąc się

gerundium: sypanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: sypiący się

4. o zaroście

Definicja

zaczynać wyrastać na twarzy mężczyzny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Połączenia

  • broda, zarost sypie się; wąsy sypią się

Cytaty

Miał chłopięcą twarz z ledwie sypiącym się wąsem.

źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Stawka większa niż życie, 1967

Ponieważ młodzikowi zaczął sypać się zarost [...], skomponowałem specjalny płyn, w skład którego wchodziły odwary z szałwii, majeranku, bazylii, mięty, ruty i rozmarynu.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004

[...] ktoś pokazuje młodego człowieka, któremu zaledwie sypie się broda, i żąda odpowiedzi na pytanie, czy człowiek ten ma brodę czy nie ma brody.

źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Zniewolony umysł, 1951

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypię się
 sypiemy się
2 os. sypiesz się
 sypiecie się
3 os. sypie się
 sypią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałem się
+(e)m się sypał
 sypałam się
+(e)m się sypała
 sypałom się
+(e)m się sypało
 sypaliśmy się
+(e)śmy się sypali
 sypałyśmy się
+(e)śmy się sypały
2 os. sypałeś się
+(e)ś się sypał
 sypałaś się
+(e)ś się sypała
 sypałoś się
+(e)ś się sypało
 sypaliście się
+(e)ście się sypali
 sypałyście się
+(e)ście się sypały
3 os. sypał się
 sypała się
 sypało się
 sypali się
 sypały się

bezosobnik: sypano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się sypał
będę się sypać
 będę się sypała
będę się sypać
 będę się sypało
będę się sypać
 będziemy się sypali
będziemy się sypać
 będziemy się sypały
będziemy się sypać
2 os. będziesz się sypał
będziesz się sypać
 będziesz się sypała
będziesz się sypać
 będziesz się sypało
będziesz się sypać
 będziecie się sypali
będziecie się sypać
 będziecie się sypały
będziecie się sypać
3 os. będzie się sypał
będzie się sypać
 będzie się sypała
będzie się sypać
 będzie się sypało
będzie się sypać
 będą się sypali
będą się sypać
 będą się sypały
będą się sypać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypmy się
2 os. syp się
 sypcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałbym się
bym się sypał
 sypałabym się
bym się sypała
 sypałobym się
bym się sypało
 sypalibyśmy się
byśmy się sypali
 sypałybyśmy się
byśmy się sypały
2 os. sypałbyś się
byś się sypał
 sypałabyś się
byś się sypała
 sypałobyś się
byś się sypało
 sypalibyście się
byście się sypali
 sypałybyście się
byście się sypały
3 os. sypałby się
by się sypał
 sypałaby się
by się sypała
 sypałoby się
by się sypało
 sypaliby się
by się sypali
 sypałyby się
by się sypały

bezosobnik: sypano by się

bezokolicznik: sypać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: sypiąc się

gerundium: sypanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: sypiący się

odpowiedniki aspektowe: sypnąć się , posypać się

5. o nagrodach

Definicja

pojawiać się w dużej ilości lub liczbie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Połączenia

  • dowcipy, przekleństwa, pytania, żarty, życzenia; oskarżenia, ostrzeżenia, pochwały, pozwy, propozycje, zamówienia, zgłoszenia; gromy, mandaty, nagrody, pozwy; brawa, oklaski; ciosy, razy sypią się
  • sypać się jak z rękawa, jak z rogu obfitości

Cytaty

Na Spartakusa sypią się dziesiątki pierzastych strzał.

źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951

Gromy sypały się na głowę obecnego na sesji Andrzeja [...].

źródło: NKJP: Rafał Lorek: Zdrowie to kapitał, Gazeta Krakowska, 2004-11-13

Pod adresem arbitra jeszcze kilka minut po meczu sypały się z trybun siarczyste przekleństwa.

źródło: NKJP: Paweł Rassek: Mógł być bohaterem..., Trybuna Śląska, 2002-04-08

Z jego pomarszczonych ust sypią się przekleństwa tak wymyślne, że zdają się należeć do oddzielnego języka, który nie jest ani angielskim, ani hiszpańskim, mimo że brzmi podobnie do obydwu.

źródło: NKJP: Kamila Sławińska: Nowy Jork. Przewodnik niepraktyczny, 2008

Tytus na dobre rozsmakowuje się w aktorstwie, sypią się propozycje, pochwały i nagrody.

źródło: NKJP: M. Fitzner: Tytus, Romek i A’Tomek: Tytus 2009 (2), Esensja, 2009-08-21

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypię się
 sypiemy się
2 os. sypiesz się
 sypiecie się
3 os. sypie się
 sypią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałem się
+(e)m się sypał
 sypałam się
+(e)m się sypała
 sypałom się
+(e)m się sypało
 sypaliśmy się
+(e)śmy się sypali
 sypałyśmy się
+(e)śmy się sypały
2 os. sypałeś się
+(e)ś się sypał
 sypałaś się
+(e)ś się sypała
 sypałoś się
+(e)ś się sypało
 sypaliście się
+(e)ście się sypali
 sypałyście się
+(e)ście się sypały
3 os. sypał się
 sypała się
 sypało się
 sypali się
 sypały się

bezosobnik: sypano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się sypał
będę się sypać
 będę się sypała
będę się sypać
 będę się sypało
będę się sypać
 będziemy się sypali
będziemy się sypać
 będziemy się sypały
będziemy się sypać
2 os. będziesz się sypał
będziesz się sypać
 będziesz się sypała
będziesz się sypać
 będziesz się sypało
będziesz się sypać
 będziecie się sypali
będziecie się sypać
 będziecie się sypały
będziecie się sypać
3 os. będzie się sypał
będzie się sypać
 będzie się sypała
będzie się sypać
 będzie się sypało
będzie się sypać
 będą się sypali
będą się sypać
 będą się sypały
będą się sypać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypmy się
2 os. syp się
 sypcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałbym się
bym się sypał
 sypałabym się
bym się sypała
 sypałobym się
bym się sypało
 sypalibyśmy się
byśmy się sypali
 sypałybyśmy się
byśmy się sypały
2 os. sypałbyś się
byś się sypał
 sypałabyś się
byś się sypała
 sypałobyś się
byś się sypało
 sypalibyście się
byście się sypali
 sypałybyście się
byście się sypały
3 os. sypałby się
by się sypał
 sypałaby się
by się sypała
 sypałoby się
by się sypało
 sypaliby się
by się sypali
 sypałyby się
by się sypały

bezosobnik: sypano by się

bezokolicznik: sypać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: sypiąc się

gerundium: sypanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: sypiący się

odpowiednik aspektowy: sypnąć się

Składnia

bez ograniczeń + sypać się +
(na KOGO/CO)

6. piaskiem samemu

Definicja

pot. 
nanosić na swoje ciało coś sypkiego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

Jak byłam młodsza [...], sypałam się piaskiem, turlałam po drodze. Mama krzyczała.

źródło: Internet: photoblog.pl

[...] skombinowałem sobie sypki cement i przed każdym wejściem na plan sypałem się tym pyłem [...].

źródło: R.I.P.: Zmarł Adam Marszalik, aktor i inspicjent TR Warszawa (tr.warszawa.pl)

Kiedy ty, młody psiku, sypałeś się piaskiem w osiedlowej piaskownicy, były najwyższe stawki.

źródło: NKJP: money.pl/forum

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypię się
 sypiemy się
2 os. sypiesz się
 sypiecie się
3 os. sypie się
 sypią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałem się
+(e)m się sypał
 sypałam się
+(e)m się sypała
 sypałom się
+(e)m się sypało
 sypaliśmy się
+(e)śmy się sypali
 sypałyśmy się
+(e)śmy się sypały
2 os. sypałeś się
+(e)ś się sypał
 sypałaś się
+(e)ś się sypała
 sypałoś się
+(e)ś się sypało
 sypaliście się
+(e)ście się sypali
 sypałyście się
+(e)ście się sypały
3 os. sypał się
 sypała się
 sypało się
 sypali się
 sypały się

bezosobnik: sypano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się sypał
będę się sypać
 będę się sypała
będę się sypać
 będę się sypało
będę się sypać
 będziemy się sypali
będziemy się sypać
 będziemy się sypały
będziemy się sypać
2 os. będziesz się sypał
będziesz się sypać
 będziesz się sypała
będziesz się sypać
 będziesz się sypało
będziesz się sypać
 będziecie się sypali
będziecie się sypać
 będziecie się sypały
będziecie się sypać
3 os. będzie się sypał
będzie się sypać
 będzie się sypała
będzie się sypać
 będzie się sypało
będzie się sypać
 będą się sypali
będą się sypać
 będą się sypały
będą się sypać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypmy się
2 os. syp się
 sypcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałbym się
bym się sypał
 sypałabym się
bym się sypała
 sypałobym się
bym się sypało
 sypalibyśmy się
byśmy się sypali
 sypałybyśmy się
byśmy się sypały
2 os. sypałbyś się
byś się sypał
 sypałabyś się
byś się sypała
 sypałobyś się
byś się sypało
 sypalibyście się
byście się sypali
 sypałybyście się
byście się sypały
3 os. sypałby się
by się sypał
 sypałaby się
by się sypała
 sypałoby się
by się sypało
 sypaliby się
by się sypali
 sypałyby się
by się sypały

bezosobnik: sypano by się

bezokolicznik: sypać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: sypiąc się

gerundium: sypanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: sypiący się

Składnia

bez ograniczeń + sypać się +
CZYM

7. piaskiem z kimś

Definicja

pot. 
obrzucać się z kimś wzajemnie czymś sypkim

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

Na przystanku sypałam się z Emilem piaskiem.

źródło: Internet: zapytaj.onet.pl

Nigdy nie sypałeś się z nikim mąką? Dzieciństwa nie miałeś.

źródło: Internet: wattpad.com

Ile bym dał, żeby cofnąć się do tych czasów, kiedy pod szkołą sypaliśmy się wszyscy śnieżkami.

źródło: Internet: demotywatory.pl

Sypaliśmy się wzajemnie szeleszczącym listowiem, aż zmieliliśmy je niemal na proszek.

źródło: Internet: szkieuka.blogspot.com

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypię się
 sypiemy się
2 os. sypiesz się
 sypiecie się
3 os. sypie się
 sypią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałem się
+(e)m się sypał
 sypałam się
+(e)m się sypała
 sypałom się
+(e)m się sypało
 sypaliśmy się
+(e)śmy się sypali
 sypałyśmy się
+(e)śmy się sypały
2 os. sypałeś się
+(e)ś się sypał
 sypałaś się
+(e)ś się sypała
 sypałoś się
+(e)ś się sypało
 sypaliście się
+(e)ście się sypali
 sypałyście się
+(e)ście się sypały
3 os. sypał się
 sypała się
 sypało się
 sypali się
 sypały się

bezosobnik: sypano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się sypał
będę się sypać
 będę się sypała
będę się sypać
 będę się sypało
będę się sypać
 będziemy się sypali
będziemy się sypać
 będziemy się sypały
będziemy się sypać
2 os. będziesz się sypał
będziesz się sypać
 będziesz się sypała
będziesz się sypać
 będziesz się sypało
będziesz się sypać
 będziecie się sypali
będziecie się sypać
 będziecie się sypały
będziecie się sypać
3 os. będzie się sypał
będzie się sypać
 będzie się sypała
będzie się sypać
 będzie się sypało
będzie się sypać
 będą się sypali
będą się sypać
 będą się sypały
będą się sypać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypmy się
2 os. syp się
 sypcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałbym się
bym się sypał
 sypałabym się
bym się sypała
 sypałobym się
bym się sypało
 sypalibyśmy się
byśmy się sypali
 sypałybyśmy się
byśmy się sypały
2 os. sypałbyś się
byś się sypał
 sypałabyś się
byś się sypała
 sypałobyś się
byś się sypało
 sypalibyście się
byście się sypali
 sypałybyście się
byście się sypały
3 os. sypałby się
by się sypał
 sypałaby się
by się sypała
 sypałoby się
by się sypało
 sypaliby się
by się sypali
 sypałyby się
by się sypały

bezosobnik: sypano by się

bezokolicznik: sypać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: sypiąc się

gerundium: sypanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: sypiący się

Składnia

bez ograniczeń + sypać się +
z KIM + CZYM
Rzpl + sypać się +
CZYM

8. psuć się

Definicja

pot. 
ulegać pogorszeniu, zniszczeniu z powodu starości lub innych czynników

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

  • budynek, dom, kamienica, wiadukt; auto, samochód; zdrowie; wszystko sypie się; mury, stropy, ściany sypią się
  • sypać się ze starości
  • zacząć sypać się

Cytaty

Już teraz pękają ściany, sypią się kominy, rozszczelnia się instalacja gazowa.

źródło: NKJP: Anna Góra: Ziemia drży w Halembie, Trybuna Śląska, 2003-03-12

Nasprowadzali złomu z zagranicy. Do pięciu lat te auta zaczną się sypać.

źródło: NKJP: Lidia Góralewicz: Veto dla prawa, Gazeta Krakowska, 2005-09-06

Męskie klimakterium nie przebiega tak jawnie jak u kobiet, lecz dotyka niemal wszystkich mężczyzn. Spada im potencja, wzrasta nerwowość, sypie się zdrowie, pocą się...

źródło: NKJP: Tomasz Jastrun: Rzeka podziemna, 2005

Między nami zaczęło się sypać, aż w końcu rozstaliśmy się.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypię się
 sypiemy się
2 os. sypiesz się
 sypiecie się
3 os. sypie się
 sypią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałem się
+(e)m się sypał
 sypałam się
+(e)m się sypała
 sypałom się
+(e)m się sypało
 sypaliśmy się
+(e)śmy się sypali
 sypałyśmy się
+(e)śmy się sypały
2 os. sypałeś się
+(e)ś się sypał
 sypałaś się
+(e)ś się sypała
 sypałoś się
+(e)ś się sypało
 sypaliście się
+(e)ście się sypali
 sypałyście się
+(e)ście się sypały
3 os. sypał się
 sypała się
 sypało się
 sypali się
 sypały się

bezosobnik: sypano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się sypał
będę się sypać
 będę się sypała
będę się sypać
 będę się sypało
będę się sypać
 będziemy się sypali
będziemy się sypać
 będziemy się sypały
będziemy się sypać
2 os. będziesz się sypał
będziesz się sypać
 będziesz się sypała
będziesz się sypać
 będziesz się sypało
będziesz się sypać
 będziecie się sypali
będziecie się sypać
 będziecie się sypały
będziecie się sypać
3 os. będzie się sypał
będzie się sypać
 będzie się sypała
będzie się sypać
 będzie się sypało
będzie się sypać
 będą się sypali
będą się sypać
 będą się sypały
będą się sypać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypmy się
2 os. syp się
 sypcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałbym się
bym się sypał
 sypałabym się
bym się sypała
 sypałobym się
bym się sypało
 sypalibyśmy się
byśmy się sypali
 sypałybyśmy się
byśmy się sypały
2 os. sypałbyś się
byś się sypał
 sypałabyś się
byś się sypała
 sypałobyś się
byś się sypało
 sypalibyście się
byście się sypali
 sypałybyście się
byście się sypały
3 os. sypałby się
by się sypał
 sypałaby się
by się sypała
 sypałoby się
by się sypało
 sypaliby się
by się sypali
 sypałyby się
by się sypały

bezosobnik: sypano by się

bezokolicznik: sypać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: sypiąc się

gerundium: sypanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: sypiący się

odpowiednik aspektowy: sypnąć się

9. chorować

Definicja

pot. 
tracić zdrowie, sprawność lub siły

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

Cytaty

Na tapczan musiałem się drapać na czworakach. Sypię się, doktorze.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005

Bóle [...] poniżej łopatek i w mostku, promieniujące bóle z okolic barku, ale po przeskoczeniu jakiejś chrząstki... No po prostu się sypię.

źródło: NKJP: Internet

Jadwiga zaczęła sypać się zdrowotnie.

źródło: NKJP: Martyna Bunda: Pomostowi, Polityka, 2009-01-17

[...] poznała, czym jest życie gwiazdy i jak smakuje samotność w tłumie. Chyba już wtedy zaczęła się trochę sypać psychicznie, choć w kinie nie było tego widać..

źródło: NKJP: Tomasz Sas: Marilyn Monroe, Express Ilustrowany, 2002-08-09

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypię się
 sypiemy się
2 os. sypiesz się
 sypiecie się
3 os. sypie się
 sypią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałem się
+(e)m się sypał
 sypałam się
+(e)m się sypała
 sypałom się
+(e)m się sypało
 sypaliśmy się
+(e)śmy się sypali
 sypałyśmy się
+(e)śmy się sypały
2 os. sypałeś się
+(e)ś się sypał
 sypałaś się
+(e)ś się sypała
 sypałoś się
+(e)ś się sypało
 sypaliście się
+(e)ście się sypali
 sypałyście się
+(e)ście się sypały
3 os. sypał się
 sypała się
 sypało się
 sypali się
 sypały się

bezosobnik: sypano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się sypał
będę się sypać
 będę się sypała
będę się sypać
 będę się sypało
będę się sypać
 będziemy się sypali
będziemy się sypać
 będziemy się sypały
będziemy się sypać
2 os. będziesz się sypał
będziesz się sypać
 będziesz się sypała
będziesz się sypać
 będziesz się sypało
będziesz się sypać
 będziecie się sypali
będziecie się sypać
 będziecie się sypały
będziecie się sypać
3 os. będzie się sypał
będzie się sypać
 będzie się sypała
będzie się sypać
 będzie się sypało
będzie się sypać
 będą się sypali
będą się sypać
 będą się sypały
będą się sypać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypmy się
2 os. syp się
 sypcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałbym się
bym się sypał
 sypałabym się
bym się sypała
 sypałobym się
bym się sypało
 sypalibyśmy się
byśmy się sypali
 sypałybyśmy się
byśmy się sypały
2 os. sypałbyś się
byś się sypał
 sypałabyś się
byś się sypała
 sypałobyś się
byś się sypało
 sypalibyście się
byście się sypali
 sypałybyście się
byście się sypały
3 os. sypałby się
by się sypał
 sypałaby się
by się sypała
 sypałoby się
by się sypało
 sypaliby się
by się sypali
 sypałyby się
by się sypały

bezosobnik: sypano by się

bezokolicznik: sypać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: sypiąc się

gerundium: sypanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: sypiący się

odpowiedniki aspektowe: sypnąć się , posypać się

10. o sojuszu

Definicja

pot. 
przestawać tworzyć spójną całość

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

  • firma, partia, (światowa) potęga, sojusz, system, związek; fabuła, plan, teoria sypie się

Cytaty

Sypie się plan restrukturyzacji Miejskiego Szpitala Zespolonego.

źródło: NKJP: Urszula Giżyńska: Czy chodzi o to, by pozbyć się balastu?, Tygodnik Regionalny „Gazeta Częstochowska”, 2008-06-05

Tymczasem zaczęła sypać się obecna koalicja rządowa.

źródło: NKJP: Dziennik Polski, 2004-04-17

Pół biedy, gdyby chodziło tylko o potknięcia językowe, ale sypie się cała fabuła.

źródło: NKJP: Michał Foerster: Zdania proste, niezłożone, Esensja, 2009-07-02

[...] nie jest dobrze, kiedy dziecko ma być lekiem na całe zło. Ma się pojawić zamiast pustki, zamiast samotności we dwoje, ma skleić sypiące się małżeństwo.

źródło: NKJP: Barbara Pietkiewicz: Samo życie, Polityka, 2009-03-14

Jeżeli całe oskarżenie się sypie, to sąd musi szukać dowodów winy oskarżonego lub jego niewinności.

źródło: NKJP: Jarosław Popek: Coraz dłuższe procesy, Dziennik Bałtycki, 2011

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypię się
 sypiemy się
2 os. sypiesz się
 sypiecie się
3 os. sypie się
 sypią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałem się
+(e)m się sypał
 sypałam się
+(e)m się sypała
 sypałom się
+(e)m się sypało
 sypaliśmy się
+(e)śmy się sypali
 sypałyśmy się
+(e)śmy się sypały
2 os. sypałeś się
+(e)ś się sypał
 sypałaś się
+(e)ś się sypała
 sypałoś się
+(e)ś się sypało
 sypaliście się
+(e)ście się sypali
 sypałyście się
+(e)ście się sypały
3 os. sypał się
 sypała się
 sypało się
 sypali się
 sypały się

bezosobnik: sypano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się sypał
będę się sypać
 będę się sypała
będę się sypać
 będę się sypało
będę się sypać
 będziemy się sypali
będziemy się sypać
 będziemy się sypały
będziemy się sypać
2 os. będziesz się sypał
będziesz się sypać
 będziesz się sypała
będziesz się sypać
 będziesz się sypało
będziesz się sypać
 będziecie się sypali
będziecie się sypać
 będziecie się sypały
będziecie się sypać
3 os. będzie się sypał
będzie się sypać
 będzie się sypała
będzie się sypać
 będzie się sypało
będzie się sypać
 będą się sypali
będą się sypać
 będą się sypały
będą się sypać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypmy się
2 os. syp się
 sypcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałbym się
bym się sypał
 sypałabym się
bym się sypała
 sypałobym się
bym się sypało
 sypalibyśmy się
byśmy się sypali
 sypałybyśmy się
byśmy się sypały
2 os. sypałbyś się
byś się sypał
 sypałabyś się
byś się sypała
 sypałobyś się
byś się sypało
 sypalibyście się
byście się sypali
 sypałybyście się
byście się sypały
3 os. sypałby się
by się sypał
 sypałaby się
by się sypała
 sypałoby się
by się sypało
 sypaliby się
by się sypali
 sypałyby się
by się sypały

bezosobnik: sypano by się

bezokolicznik: sypać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: sypiąc się

gerundium: sypanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: sypiący się

odpowiedniki aspektowe: sypnąć się , posypać się

11. mylić się

Definicja

pot. 
mylić się podczas wystąpienia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Cytaty

W Kielcach dochrapałem się roli Albina. Ale grałem źle, sypałem się za każdym razem. Miejscowy krytyk zmieszał mnie z błotem.

źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Opowiadania drastyczne, 1966

Zagraliśmy [...] w „Kreaturze”. Jak tylko sypaliśmy się w tekście, zrzucaliśmy winę na tego drugiego. Dochodziło do strasznych scysji.

źródło: Anna Stefopulos: Jak panią palnę... - część II (styl.pl)

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypię się
 sypiemy się
2 os. sypiesz się
 sypiecie się
3 os. sypie się
 sypią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałem się
+(e)m się sypał
 sypałam się
+(e)m się sypała
 sypałom się
+(e)m się sypało
 sypaliśmy się
+(e)śmy się sypali
 sypałyśmy się
+(e)śmy się sypały
2 os. sypałeś się
+(e)ś się sypał
 sypałaś się
+(e)ś się sypała
 sypałoś się
+(e)ś się sypało
 sypaliście się
+(e)ście się sypali
 sypałyście się
+(e)ście się sypały
3 os. sypał się
 sypała się
 sypało się
 sypali się
 sypały się

bezosobnik: sypano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się sypał
będę się sypać
 będę się sypała
będę się sypać
 będę się sypało
będę się sypać
 będziemy się sypali
będziemy się sypać
 będziemy się sypały
będziemy się sypać
2 os. będziesz się sypał
będziesz się sypać
 będziesz się sypała
będziesz się sypać
 będziesz się sypało
będziesz się sypać
 będziecie się sypali
będziecie się sypać
 będziecie się sypały
będziecie się sypać
3 os. będzie się sypał
będzie się sypać
 będzie się sypała
będzie się sypać
 będzie się sypało
będzie się sypać
 będą się sypali
będą się sypać
 będą się sypały
będą się sypać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypmy się
2 os. syp się
 sypcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałbym się
bym się sypał
 sypałabym się
bym się sypała
 sypałobym się
bym się sypało
 sypalibyśmy się
byśmy się sypali
 sypałybyśmy się
byśmy się sypały
2 os. sypałbyś się
byś się sypał
 sypałabyś się
byś się sypała
 sypałobyś się
byś się sypało
 sypalibyście się
byście się sypali
 sypałybyście się
byście się sypały
3 os. sypałby się
by się sypał
 sypałaby się
by się sypała
 sypałoby się
by się sypało
 sypaliby się
by się sypali
 sypałyby się
by się sypały

bezosobnik: sypano by się

bezokolicznik: sypać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: sypiąc się

gerundium: sypanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: sypiący się

odpowiedniki aspektowe: sypnąć się , posypać się

12. przed sądem

Definicja

pot. 
obciążać jeden drugiego składanymi zeznaniami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Połączenia

  • sypać się nawzajem, wzajemnie
  • zacząć się sypać

Cytaty

[...] tytany w grupie, cieniasy pojedynczo, a przed wymiarem sprawiedliwości sypią się wzajemnie [...].

źródło: NKJP: Andrzej Plęs: Przyczajony tygrys, ukryty mruczuś, Gazeta Krakowska, 2007-04-04

Wystarczyło odsunąć stołki, pozbawić wpływów, odciąć od państwowej kasy, a zaczęli się wzajemnie sypać, nagrywać i wygryzać.

źródło: NKJP: Moja sitwa, i owszem, Tygodnik Siedlecki, 2007-03-28

Te niekończące się mowy, podszczuwania i jątrzenia świetnie nadawały się do wyrównania porachunków osobistych. Wyrównywali je więc, sypiąc się nawzajem, zapełniając więzienia i odbierając resztę spokoju.

źródło: NKJP: Wanda Ossowska: Przeżyłam... Lwów - Warszawa 1939-1946, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypię się
 sypiemy się
2 os. sypiesz się
 sypiecie się
3 os. sypie się
 sypią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałem się
+(e)m się sypał
 sypałam się
+(e)m się sypała
 sypałom się
+(e)m się sypało
 sypaliśmy się
+(e)śmy się sypali
 sypałyśmy się
+(e)śmy się sypały
2 os. sypałeś się
+(e)ś się sypał
 sypałaś się
+(e)ś się sypała
 sypałoś się
+(e)ś się sypało
 sypaliście się
+(e)ście się sypali
 sypałyście się
+(e)ście się sypały
3 os. sypał się
 sypała się
 sypało się
 sypali się
 sypały się

bezosobnik: sypano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się sypał
będę się sypać
 będę się sypała
będę się sypać
 będę się sypało
będę się sypać
 będziemy się sypali
będziemy się sypać
 będziemy się sypały
będziemy się sypać
2 os. będziesz się sypał
będziesz się sypać
 będziesz się sypała
będziesz się sypać
 będziesz się sypało
będziesz się sypać
 będziecie się sypali
będziecie się sypać
 będziecie się sypały
będziecie się sypać
3 os. będzie się sypał
będzie się sypać
 będzie się sypała
będzie się sypać
 będzie się sypało
będzie się sypać
 będą się sypali
będą się sypać
 będą się sypały
będą się sypać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sypmy się
2 os. syp się
 sypcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sypałbym się
bym się sypał
 sypałabym się
bym się sypała
 sypałobym się
bym się sypało
 sypalibyśmy się
byśmy się sypali
 sypałybyśmy się
byśmy się sypały
2 os. sypałbyś się
byś się sypał
 sypałabyś się
byś się sypała
 sypałobyś się
byś się sypało
 sypalibyście się
byście się sypali
 sypałybyście się
byście się sypały
3 os. sypałby się
by się sypał
 sypałaby się
by się sypała
 sypałoby się
by się sypało
 sypaliby się
by się sypali
 sypałyby się
by się sypały

bezosobnik: sypano by się

bezokolicznik: sypać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: sypiąc się

gerundium: sypanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: sypiący się

odpowiedniki aspektowe: sypnąć się , posypać się

Składnia

Rzpl + sypać się + bez ograniczeń
Data ostatniej modyfikacji: 03.04.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN