UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

opylać

Chronologizacja

1859, J.I. Kraszewski, "Metamorfozy", t. 1, 1859.
1861, SJPWil
W SJPWil: s.v. omiatanie

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opylam
opylamy
2 os. opylasz
opylacie
3 os. opyla
opylają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opylałem
+(e)m opylał
opylałam
+(e)m opylała
opylałom
+(e)m opylało
opylaliśmy
+(e)śmy opylali
opylałyśmy
+(e)śmy opylały
2 os. opylałeś
+(e)ś opylał
opylałaś
+(e)ś opylała
opylałoś
+(e)ś opylało
opylaliście
+(e)ście opylali
opylałyście
+(e)ście opylały
3 os. opylał
opylała
opylało
opylali
opylały

bezosobnik: opylano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę opylał
będę opylać
będę opylała
będę opylać
będę opylało
będę opylać
będziemy opylali
będziemy opylać
będziemy opylały
będziemy opylać
2 os. będziesz opylał
będziesz opylać
będziesz opylała
będziesz opylać
będziesz opylało
będziesz opylać
będziecie opylali
będziecie opylać
będziecie opylały
będziecie opylać
3 os. będzie opylał
będzie opylać
będzie opylała
będzie opylać
będzie opylało
będzie opylać
będą opylali
będą opylać
będą opylały
będą opylać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opylajmy
2 os. opylaj
opylajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opylałbym
bym opylał
opylałabym
bym opylała
opylałobym
bym opylało
opylalibyśmy
byśmy opylali
opylałybyśmy
byśmy opylały
2 os. opylałbyś
byś opylał
opylałabyś
byś opylała
opylałobyś
byś opylało
opylalibyście
byście opylali
opylałybyście
byście opylały
3 os. opylałby
by opylał
opylałaby
by opylała
opylałoby
by opylało
opylaliby
by opylali
opylałyby
by opylały

bezosobnik: opylano by

bezokolicznik: opylać

imiesłów przysłówkowy współczesny: opylając

gerundium: opylanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. opylanie
opylania
D. opylania
opylań
C. opylaniu
opylaniom
B. opylanie
opylania
N. opylaniem
opylaniami
Ms. opylaniu
opylaniach
W. opylanie
opylania

imiesłów przymiotnikowy czynny: opylający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opylający
opylający
opylający
opylające
opylająca
D. opylającego
opylającego
opylającego
opylającego
opylającej
C. opylającemu
opylającemu
opylającemu
opylającemu
opylającej
B. opylającego
opylającego
opylający
opylające
opylającą
N. opylającym
opylającym
opylającym
opylającym
opylającą
Ms. opylającym
opylającym
opylającym
opylającym
opylającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opylający
opylający
opylające
opylające
D. opylających
opylających
opylających
opylających
C. opylającym
opylającym
opylającym
opylającym
B. opylających
opylających
opylających
opylające
N. opylającymi
opylającymi
opylającymi
opylającymi
Ms. opylających
opylających
opylających
opylających

imiesłów przymiotnikowy bierny: opylany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opylany
opylany
opylany
opylane
opylana
D. opylanego
opylanego
opylanego
opylanego
opylanej
C. opylanemu
opylanemu
opylanemu
opylanemu
opylanej
B. opylanego
opylanego
opylany
opylane
opylaną
N. opylanym
opylanym
opylanym
opylanym
opylaną
Ms. opylanym
opylanym
opylanym
opylanym
opylanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opylani
opylani
opylane
opylane
D. opylanych
opylanych
opylanych
opylanych
C. opylanym
opylanym
opylanym
opylanym
B. opylanych
opylanych
opylanych
opylane
N. opylanymi
opylanymi
opylanymi
opylanymi
Ms. opylanych
opylanych
opylanych
opylanych

odpowiednik aspektowy: opylić

Pochodzenie

Zob. pył

1. pokrywać proszkiem

Definicja

pokrywać jakąś powierzchnię sypką lub gazową substancją

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

  • opylanie lasów, pól

Cytaty

Kurz drogi opyla buty.

źródło: NKJP: Bohdan Czeszko: Pokolenie, 1951

Opylanie i opryskiwanie upraw środkami chemicznymi powoduje niszczenie ogromnych ilości owadów pożytecznych.

źródło: NKJP: Jan Plewa: Środki chemiczne a pszczoły, Działkowiec nr 5, 1970

Nie należy opylać roślin wrażliwych na wapno!

źródło: NKJP: Internet

W produkcji sporo czasu można zaoszczędzić, opryskując dolne końce sadzonek [...] roztworami rozcieńczonymi lub opylając je preparatami proszkowymi [...].

źródło: NKJP: Leszek S. Jankiewicz (red.): Regulatory wzrostu i rozwoju roślin: zastosowanie w ogrodnictwie, rolnictwie, leśnictwie i w kulturach tkanek, 1997

Składnia

bez ograniczeń + opylać +
CO + (CZYM)

2. sprzedawać

Definicja

pot. 
sprzedawać coś w nieuczciwy sposób

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes handel i usługi

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  sprzedawać

Cytaty

Po żołdzie kupujemy po kilka skrzynek wina, ale pieniędzy wystarcza do piątego, potem trzeba opylać kradzione mundury, pasy.

źródło: NKJP: Paweł Wroński: Mówią koledzy żołnierza, który w piątek popełnił samobójstwo, Gazeta Wyborcza, 1996-12-09

[...] opyla tajemnice handlowe firm temu, kto zapłaci.

źródło: NKJP: Internet

- Ja będę szmelc wysyłał do Polski. Jako śmieci! Złom! Bezcłowo! Jeszcze mi amerykańska ekologia dopłaci. Mój koszt: właściwie tylko transport. A wspólnik będzie na Pradze reperował i opylał!

źródło: NKJP: Edward Redliński: Szczurojorczycy, 1994

Wprawdzie była surowa kontrola, szczegółowe rewizje wyjściowe, surowa kara za „kradzież”, aż do kuli w łeb włącznie, co niejednokrotnie też stosowano, ale ten „szaber”, jak to nazywano, szedł na potęgę. Opylano szaber na miejscu, gdzie byli Aryjczycy [...].

źródło: NKJP: Stefan Ernest: O wojnie wielkich Niemiec z Żydami Warszawy: 1939-1943, 2003

Składnia

bez ograniczeń + opylać +
CO + (KOMU)
Data ostatniej modyfikacji: 21.05.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj