Chronologizacja
1861, SJPWil
W SJPWil: s.v. omiatanie
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
opylam |
opylamy |
|||
| 2 os. |
opylasz |
opylacie |
|||
| 3 os. |
opyla |
opylają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
opylałem +(e)m opylał |
opylałam +(e)m opylała |
opylałom +(e)m opylało |
opylaliśmy +(e)śmy opylali |
opylałyśmy +(e)śmy opylały |
| 2 os. |
opylałeś +(e)ś opylał |
opylałaś +(e)ś opylała |
opylałoś +(e)ś opylało |
opylaliście +(e)ście opylali |
opylałyście +(e)ście opylały |
| 3 os. |
opylał |
opylała |
opylało |
opylali |
opylały |
bezosobnik: opylano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę opylał będę opylać |
będę opylała będę opylać |
będę opylało będę opylać |
będziemy opylali będziemy opylać |
będziemy opylały będziemy opylać |
| 2 os. |
będziesz opylał będziesz opylać |
będziesz opylała będziesz opylać |
będziesz opylało będziesz opylać |
będziecie opylali będziecie opylać |
będziecie opylały będziecie opylać |
| 3 os. |
będzie opylał będzie opylać |
będzie opylała będzie opylać |
będzie opylało będzie opylać |
będą opylali będą opylać |
będą opylały będą opylać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
opylajmy |
|
| 2 os. |
opylaj |
opylajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
opylałbym bym opylał |
opylałabym bym opylała |
opylałobym bym opylało |
opylalibyśmy byśmy opylali |
opylałybyśmy byśmy opylały |
| 2 os. |
opylałbyś byś opylał |
opylałabyś byś opylała |
opylałobyś byś opylało |
opylalibyście byście opylali |
opylałybyście byście opylały |
| 3 os. |
opylałby by opylał |
opylałaby by opylała |
opylałoby by opylało |
opylaliby by opylali |
opylałyby by opylały |
bezosobnik: opylano by
bezokolicznik: opylać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
opylając
gerundium: opylanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | opylanie |
opylania |
| D. | opylania |
opylań |
| C. | opylaniu |
opylaniom |
| B. | opylanie |
opylania |
| N. | opylaniem |
opylaniami |
| Ms. | opylaniu |
opylaniach |
| W. | opylanie |
opylania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: opylający
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | opylający |
opylający |
opylający |
opylające |
opylająca |
| D. | opylającego |
opylającego |
opylającego |
opylającego |
opylającej |
| C. | opylającemu |
opylającemu |
opylającemu |
opylającemu |
opylającej |
| B. | opylającego |
opylającego |
opylający |
opylające |
opylającą |
| N. | opylającym |
opylającym |
opylającym |
opylającym |
opylającą |
| Ms. | opylającym |
opylającym |
opylającym |
opylającym |
opylającej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | opylający |
opylający |
opylające |
opylające |
| D. | opylających |
opylających |
opylających |
opylających |
| C. | opylającym |
opylającym |
opylającym |
opylającym |
| B. | opylających |
opylających |
opylających |
opylające |
| N. | opylającymi |
opylającymi |
opylającymi |
opylającymi |
| Ms. | opylających |
opylających |
opylających |
opylających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: opylany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | opylany |
opylany |
opylany |
opylane |
opylana |
| D. | opylanego |
opylanego |
opylanego |
opylanego |
opylanej |
| C. | opylanemu |
opylanemu |
opylanemu |
opylanemu |
opylanej |
| B. | opylanego |
opylanego |
opylany |
opylane |
opylaną |
| N. | opylanym |
opylanym |
opylanym |
opylanym |
opylaną |
| Ms. | opylanym |
opylanym |
opylanym |
opylanym |
opylanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | opylani |
opylani |
opylane |
opylane |
| D. | opylanych |
opylanych |
opylanych |
opylanych |
| C. | opylanym |
opylanym |
opylanym |
opylanym |
| B. | opylanych |
opylanych |
opylanych |
opylane |
| N. | opylanymi |
opylanymi |
opylanymi |
opylanymi |
| Ms. | opylanych |
opylanych |
opylanych |
opylanych |
odpowiednik aspektowy: opylić
Pochodzenie
Zob. pył
1. pokrywać proszkiem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
Połączenia
- opylanie lasów, pól
Cytaty
|
Kurz drogi opyla buty. źródło: NKJP: Bohdan Czeszko: Pokolenie, 1951 |
|
|
Opylanie i opryskiwanie upraw środkami chemicznymi powoduje niszczenie ogromnych ilości owadów pożytecznych. źródło: NKJP: Jan Plewa: Środki chemiczne a pszczoły, Działkowiec nr 5, 1970 |
|
|
Nie należy opylać roślin wrażliwych na wapno! źródło: NKJP: Internet |
|
|
W produkcji sporo czasu można zaoszczędzić, opryskując dolne końce sadzonek [...] roztworami rozcieńczonymi lub opylając je preparatami proszkowymi [...]. źródło: NKJP: Leszek S. Jankiewicz (red.): Regulatory wzrostu i rozwoju roślin: zastosowanie w ogrodnictwie, rolnictwie, leśnictwie i w kulturach tkanek, 1997 |
Składnia
|
+ | opylać | + |
CO +
(CZYM)
|
2. sprzedawać
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes handel i usługi
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | sprzedawać |
Cytaty
|
Po żołdzie kupujemy po kilka skrzynek wina, ale pieniędzy wystarcza do piątego, potem trzeba opylać kradzione mundury, pasy. źródło: NKJP: Paweł Wroński: Mówią koledzy żołnierza, który w piątek popełnił samobójstwo, Gazeta Wyborcza, 1996-12-09 |
|
|
[...] opyla tajemnice handlowe firm temu, kto zapłaci. źródło: NKJP: Internet |
|
|
- Ja będę szmelc wysyłał do Polski. Jako śmieci! Złom! Bezcłowo! Jeszcze mi amerykańska ekologia dopłaci. Mój koszt: właściwie tylko transport. A wspólnik będzie na Pradze reperował i opylał! źródło: NKJP: Edward Redliński: Szczurojorczycy, 1994 |
|
|
Wprawdzie była surowa kontrola, szczegółowe rewizje wyjściowe, surowa kara za „kradzież”, aż do kuli w łeb włącznie, co niejednokrotnie też stosowano, ale ten „szaber”, jak to nazywano, szedł na potęgę. Opylano szaber na miejscu, gdzie byli Aryjczycy [...]. źródło: NKJP: Stefan Ernest: O wojnie wielkich Niemiec z Żydami Warszawy: 1939-1943, 2003 |
Składnia
|
+ | opylać | + |
CO +
(KOMU)
|