Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
werbuję |
werbujemy |
|||
| 2 os. |
werbujesz |
werbujecie |
|||
| 3 os. |
werbuje |
werbują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
werbowałem +(e)m werbował |
werbowałam +(e)m werbowała |
werbowałom +(e)m werbowało |
werbowaliśmy +(e)śmy werbowali |
werbowałyśmy +(e)śmy werbowały |
| 2 os. |
werbowałeś +(e)ś werbował |
werbowałaś +(e)ś werbowała |
werbowałoś +(e)ś werbowało |
werbowaliście +(e)ście werbowali |
werbowałyście +(e)ście werbowały |
| 3 os. |
werbował |
werbowała |
werbowało |
werbowali |
werbowały |
bezosobnik: werbowano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę werbował będę werbować |
będę werbowała będę werbować |
będę werbowało będę werbować |
będziemy werbowali będziemy werbować |
będziemy werbowały będziemy werbować |
| 2 os. |
będziesz werbował będziesz werbować |
będziesz werbowała będziesz werbować |
będziesz werbowało będziesz werbować |
będziecie werbowali będziecie werbować |
będziecie werbowały będziecie werbować |
| 3 os. |
będzie werbował będzie werbować |
będzie werbowała będzie werbować |
będzie werbowało będzie werbować |
będą werbowali będą werbować |
będą werbowały będą werbować |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
werbujmy |
|
| 2 os. |
werbuj |
werbujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
werbowałbym bym werbował |
werbowałabym bym werbowała |
werbowałobym bym werbowało |
werbowalibyśmy byśmy werbowali |
werbowałybyśmy byśmy werbowały |
| 2 os. |
werbowałbyś byś werbował |
werbowałabyś byś werbowała |
werbowałobyś byś werbowało |
werbowalibyście byście werbowali |
werbowałybyście byście werbowały |
| 3 os. |
werbowałby by werbował |
werbowałaby by werbowała |
werbowałoby by werbowało |
werbowaliby by werbowali |
werbowałyby by werbowały |
bezosobnik: werbowano by
bezokolicznik: werbować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
werbując
gerundium: werbowanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | werbowanie |
werbowania |
| D. | werbowania |
werbowań |
| C. | werbowaniu |
werbowaniom |
| B. | werbowanie |
werbowania |
| N. | werbowaniem |
werbowaniami |
| Ms. | werbowaniu |
werbowaniach |
| W. | werbowanie |
werbowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: werbujący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | werbujący |
werbujący |
werbujący |
werbujące |
werbująca |
| D. | werbującego |
werbującego |
werbującego |
werbującego |
werbującej |
| C. | werbującemu |
werbującemu |
werbującemu |
werbującemu |
werbującej |
| B. | werbującego |
werbującego |
werbujący |
werbujące |
werbującą |
| N. | werbującym |
werbującym |
werbującym |
werbującym |
werbującą |
| Ms. | werbującym |
werbującym |
werbującym |
werbującym |
werbującej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | werbujący |
werbujący |
werbujące |
werbujące |
| D. | werbujących |
werbujących |
werbujących |
werbujących |
| C. | werbującym |
werbującym |
werbującym |
werbującym |
| B. | werbujących |
werbujących |
werbujących |
werbujące |
| N. | werbującymi |
werbującymi |
werbującymi |
werbującymi |
| Ms. | werbujących |
werbujących |
werbujących |
werbujących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: werbowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | werbowany |
werbowany |
werbowany |
werbowane |
werbowana |
| D. | werbowanego |
werbowanego |
werbowanego |
werbowanego |
werbowanej |
| C. | werbowanemu |
werbowanemu |
werbowanemu |
werbowanemu |
werbowanej |
| B. | werbowanego |
werbowanego |
werbowany |
werbowane |
werbowaną |
| N. | werbowanym |
werbowanym |
werbowanym |
werbowanym |
werbowaną |
| Ms. | werbowanym |
werbowanym |
werbowanym |
werbowanym |
werbowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | werbowani |
werbowani |
werbowane |
werbowane |
| D. | werbowanych |
werbowanych |
werbowanych |
werbowanych |
| C. | werbowanym |
werbowanym |
werbowanym |
werbowanym |
| B. | werbowanych |
werbowanych |
werbowanych |
werbowane |
| N. | werbowanymi |
werbowanymi |
werbowanymi |
werbowanymi |
| Ms. | werbowanych |
werbowanych |
werbowanych |
werbowanych |
odpowiednik aspektowy: zwerbować
Pochodzenie
niem. werben
1. pracowników
Definicja
Noty o użyciu
Bywa używane z odcieniem pejoratywnym.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Połączenia
- kontrwywiad werbuje
- werbować dziennikarzy, księży, kurierów, najemników, pracowników, współpracowników; klientów; agentów, agenturę, informatorów, szpiegów; członków czegoś, kandydatów
- werbować do pracy, do współpracy; do sekty
- firma werbująca; metody, sposoby werbowania
Cytaty
|
Wrocławska firma werbowała w Polsce pielęgniarki do pracy w Norwegii. źródło: NKJP: Marcin Gąsiorowski: Trefna umowa, Gazeta Wrocławska, 2003-04-18 |
|
|
Dawniej jeżdżono w kraj werbować ludzi do kopalń. Dziś dajemy ogłoszenia w gazetach. źródło: NKJP: Jarosław Józef Szczepański: Górnik polski, 2005 |
|
|
Niegdysiejsza milicja werbowała agentów przede wszystkim wśród więźniów, miała w więzieniach swoje pawilony. źródło: NKJP: Piotr Najsztub: Nie ma strachu bez ognia, Gazeta Wyborcza, 1995-06-17 |
|
|
Dariusz I. prowadził w Słupsku firmę, zajmującą się sprzedażą zestawów satelitarnych. Klientów werbował głównie wśród mieszkańców okolicznych wsi. źródło: NKJP: Jacek Cegła: Były policjant aresztowany, Dziennik Bałtycki, 2000-11-14 |
Składnia
|
+ | werbować | + |
KOGO +
(do CZEGO)
|
2. żołnierzy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną
Połączenia
- werbować ochotników, rekrutów, żołnierzy
Cytaty
|
[...] utworzył pułk kozaków sułtańskich, do którego werbował Słowian bałkańskich różnych narodowości. źródło: NKJP: Stefan Kieniewicz: Historia Polski 1795-1918, 1968 |
|
|
Król mianował [...] dowódców poszczególnych oddziałów, którzy w jego imieniu werbowali żołnierzy. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych, 2004 |
|
|
Plan był taki, że na Białorusi będziemy werbować Polaków, wyposażać ich w broń, którą sukcesywnie dostarczą nam z Moskwy, i wysyłać do partyzantki w kraju. źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1985 |
|
|
W pewnym momencie Surian ściszył głos i, rozglądając się niepewnie, oznajmił, że stary lis najwyraźniej coś knuje, wysłał bowiem kanclerza Ludwika z poselstwem do Niemiec, zaczął także werbować do swych wojsk nowych najemników [...]. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004 |
Składnia
|
+ | werbować | + |
KOGO +
(do CZEGO)
|
3. sojuszników
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | kaptować |
Połączenia
- werbować zwolenników
Cytaty
|
Obaj przeciwnicy szykują się do walki i werbują sojuszników. źródło: NKJP: Adam Grzeszak: Wojna o króla, Polityka, 2000-01-08 |
|
|
Określoną ideologię i program wyrobiło sobie za to stopniowo Towarzystwo Demokratyczne Polskie. Pierwsza grupa kilkunastu założycieli werbowała kolejnych zwolenników [...]. źródło: NKJP: Stefan Kieniewicz: Historia Polski 1795-1918, 1968 |
|
|
[...] Rzym faktycznie był małym miastem i dopiero werbował sprzymierzeńców - wtedy to była po prostu konfederacja, której każdy podmiot posiadał własne prawo. źródło: NKJP: Internet |
Składnia
|
+ | werbować | + |
KOGO
|