UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pierwocina

Chronologizacja

1561, SPXVI
W postaci pierwociny

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pierwocina	pierwociny
D.	pierwociny	pierwocin

C.	pierwocinie	pierwocinom
B.	pierwocinę	pierwociny
N.	pierwociną	pierwocinami
Ms.	pierwocinie	pierwocinach
W.	pierwocino	pierwociny

Inne uwagi

Zwykle lm

Pochodzenie

Od dawnego pol. pierwoć 'początek jakiegoś okresu' z przyrostkiem -ina; pierwoć to rzeczownik abstrakcyjny od staropolskiego przymiotnika pierwy 'pierwszy' z przyrostkiem -oć (jak dobroć od dobry ); zob. pierwszy

1. początek

Definicja

książk.

początek - to, od czego się coś zaczyna w czasie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:

początek

Cytaty

	Pierwocin monarchii parlamentarnej szukać można w systemach przedstawicielstwa stanowego okresu średniowiecza i początku czasów nowożytnych. źródło: NKJP: Piotr Winczorek: Wstęp do nauki o państwie, 1995
	Trzęsieniom ziemi towarzyszą często niesamowite doświadczenia jakiegoś praporządku, pierwocin bytu. To tak, jakby się było przy piersi Boga. Opada z ciebie cała dorosłość i na powrót stajesz się dzieckiem. źródło: NKJP: Piotr Bikont: Przyszło piekło do raju, Gazeta Wyborcza, 1994-01-22
	W przedostatnim dziesięcioleciu XIX w. zaczęły się tworzyć pierwociny związków zawodowych. źródło: NKJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1967
	Młode osobniki mają pierwocinę muszli (tzw. muszla embrionalna). Stanowi ona szkielet zewnętrzny. źródło: Internet: redbor.pl

Składnia

pierwocina

(CZEGO)

2. dzieło

Definicja

książk.

dzieło powstałe na samym początku twórczości jakiegoś artysty

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

utwór

Cytaty

	Żywoty - to pierwociny pisarskie autora, powstałe w okresie pobytu w Krakowie, a więc w czasie kształtowania się jego reformacyjnych sympatii. źródło: NKJP: Jerzy Ziomek: Renesans, 1973
	W destrukcyjnej, chorobliwej i napisanej w nieubłaganym rytmie pieśni skażonego języka „Wojnie polsko-ruskiej” poza „przemajstrowaną” końcówką nie ma żadnych śladów pierwocin literackich. źródło: NKJP: Jerzy Pilch: Monolog Silnego, Polityka, 2002-09-14
	Już w tych pierwocinach pisarskich ujawniła talent niepospolity i zdumiewający u tak młodej debiutantki ciemny ton, w którym odzywały się jakby wszystkie echa modernistycznej dekadencji [...]. źródło: NKJP: Artur Hutnikiewicz: Młoda Polska, 1994
	U podłoża tej decyzji leżał pietyzm dla Goethego i być może również pomylone rozeznanie, że jego infantylny bohater jest modnym dziś „antybohaterem”. Trochę w sprzeczności z tym założeniem nadano tej nikłej pierwocinie wielkiego poety piękną, retoryczną, wycyzelowaną formę. źródło: NKJP: Tymon Terlecki: Festiwal Szekspirowski w Londynie, Kultura, nr 7-8, 1964
	Imponuje beztroska, z jaką Jarmusch nakręcił swoją pierwocinę; to film afabularny, lecz harmonijny i głęboko kontemplacyjny. źródło: Internet: moviesroom.pl

Składnia

pierwocina

(KOGO)

3. ofiara

Definicja

książk.

zbiór pierwszych płodów rolnych lub zwierząt będących pierwszym potomstwem danej samicy składanych w ofierze Bogu lub bóstwu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

ofiara

Cytaty

Zesłanie Ducha Świętego [...] było dziękczynieniem za zbiory pszenicy, których pierwociny zostały ofiarowane właśnie podczas Paschy.

źródło: NKJP: Marcin Kania: Pięćdziesiątnica, Głos Ojca Pio, 2004-06

Każdy pierworodny, podobnie jak pierwociny żniw, był [...] poświęcony Bogu i stanowił jego własność.

źródło: NKJP: Ryszard Przybylski: Uśmiech Demokryta, 2009

Panu Bogu trzeba oddać pierwocinę z lasów, pastwisk i pól na znak, że wszystko w Nim ma początek, że On jest Panem wszystkiego [...].

źródło: Internet: malinski.pl

Składnia

pierwocina

(CZEGO)

Data ostatniej modyfikacji: 29.07.2018