UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

szpanować

Chronologizacja

1826, Józef Franciszek Królikowski, Proste zasady stylu polskiego..., polona.pl
Inne znaczenie: 'wyciągać'

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. szpanuję
szpanujemy
2 os. szpanujesz
szpanujecie
3 os. szpanuje
szpanują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. szpanowałem
+(e)m szpanował
szpanowałam
+(e)m szpanowała
szpanowałom
+(e)m szpanowało
szpanowaliśmy
+(e)śmy szpanowali
szpanowałyśmy
+(e)śmy szpanowały
2 os. szpanowałeś
+(e)ś szpanował
szpanowałaś
+(e)ś szpanowała
szpanowałoś
+(e)ś szpanowało
szpanowaliście
+(e)ście szpanowali
szpanowałyście
+(e)ście szpanowały
3 os. szpanował
szpanowała
szpanowało
szpanowali
szpanowały

bezosobnik: szpanowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę szpanował
będę szpanować
będę szpanowała
będę szpanować
będę szpanowało
będę szpanować
będziemy szpanowali
będziemy szpanować
będziemy szpanowały
będziemy szpanować
2 os. będziesz szpanował
będziesz szpanować
będziesz szpanowała
będziesz szpanować
będziesz szpanowało
będziesz szpanować
będziecie szpanowali
będziecie szpanować
będziecie szpanowały
będziecie szpanować
3 os. będzie szpanował
będzie szpanować
będzie szpanowała
będzie szpanować
będzie szpanowało
będzie szpanować
będą szpanowali
będą szpanować
będą szpanowały
będą szpanować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. szpanujmy
2 os. szpanuj
szpanujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. szpanowałbym
bym szpanował
szpanowałabym
bym szpanowała
szpanowałobym
bym szpanowało
szpanowalibyśmy
byśmy szpanowali
szpanowałybyśmy
byśmy szpanowały
2 os. szpanowałbyś
byś szpanował
szpanowałabyś
byś szpanowała
szpanowałobyś
byś szpanowało
szpanowalibyście
byście szpanowali
szpanowałybyście
byście szpanowały
3 os. szpanowałby
by szpanował
szpanowałaby
by szpanowała
szpanowałoby
by szpanowało
szpanowaliby
by szpanowali
szpanowałyby
by szpanowały

bezosobnik: szpanowano by

bezokolicznik: szpanować

imiesłów przysłówkowy współczesny:

szpanując

gerundium: szpanowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. szpanowanie
szpanowania
D. szpanowania
szpanowań
C. szpanowaniu
szpanowaniom
B. szpanowanie
szpanowania
N. szpanowaniem
szpanowaniami
Ms. szpanowaniu
szpanowaniach
W. szpanowanie
szpanowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: szpanujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. szpanujący
szpanujący
szpanujący
szpanujące
szpanująca
D. szpanującego
szpanującego
szpanującego
szpanującego
szpanującej
C. szpanującemu
szpanującemu
szpanującemu
szpanującemu
szpanującej
B. szpanującego
szpanującego
szpanujący
szpanujące
szpanującą
N. szpanującym
szpanującym
szpanującym
szpanującym
szpanującą
Ms. szpanującym
szpanującym
szpanującym
szpanującym
szpanującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. szpanujący
szpanujący
szpanujące
szpanujące
D. szpanujących
szpanujących
szpanujących
szpanujących
C. szpanującym
szpanującym
szpanującym
szpanującym
B. szpanujących
szpanujących
szpanujących
szpanujące
N. szpanującymi
szpanującymi
szpanującymi
szpanującymi
Ms. szpanujących
szpanujących
szpanujących
szpanujących

odpowiednik aspektowy: zaszpanować

Pochodzenie

może niem. spannen 'naciągać, naprężać'

Definicja

pot. 
posługiwać się rzeczami modnymi lub uznawanymi za szczególnie wartościowe, żeby wywrzeć na innych wrażenie i pokazać, że się jest od nich lepszym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  napinać się
hiperonimy:  popisywać się

Połączenia

  • szpanować bogactwem, ciuchami, samochodem
  • szpanować przed dziewczynami, przed kolegami, przed kumplami
  • chcieć, móc szpanować

Cytaty

Byłem agresywny w stosunku do kolegów, z którymi piłem. Szpanowałem, chciałem zabłysnąć, pokazać, jakim jestem bohaterem.

źródło: NKJP: Mirosława Drapacz, Krystyna Budny: „I ujrzałem bestię...” (życiorysy pisane narkotykami), Wychowawca nr 127-128, 2003

Siwy to był amator, porszaka kupił tylko po to, żeby szpanować, i w dodatku trząsł się o niego jak wariat.

źródło: NKJP: Witold Horwath: Seans, 1997

Wiedziałem, że kiedyś przyjdzie chwila, w której naszemu Komandosowi zacznie się nudzić szpanowanie czarnym mundurem o amerykańskim sznycie.

źródło: NKJP: Michał Bielecki: Osiedle prominentów, 1997

Gimnazjaliści szpanują przed kolegami własnymi kartami bankomatowymi.

źródło: NKJP: (K): Konto dla małolata, Dziennik Łódzki, 2002-02-12

Wobec obcych i kumpli musiałem szpanować, że zawsze daję sobie radę.

źródło: NKJP: Dorota Terakowska: Władca Lewawu, 1989

Składnia

bez ograniczeń + szpanować +
(CZYM) + (przed KIM)
bez ograniczeń + szpanować +
(że ZDANIE)
Data ostatniej modyfikacji: 12.09.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj