Chronologizacja
Inne znaczenie: 'wyciągać'
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
szpanuję |
szpanujemy |
|||
| 2 os. |
szpanujesz |
szpanujecie |
|||
| 3 os. |
szpanuje |
szpanują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
szpanowałem +(e)m szpanował |
szpanowałam +(e)m szpanowała |
szpanowałom +(e)m szpanowało |
szpanowaliśmy +(e)śmy szpanowali |
szpanowałyśmy +(e)śmy szpanowały |
| 2 os. |
szpanowałeś +(e)ś szpanował |
szpanowałaś +(e)ś szpanowała |
szpanowałoś +(e)ś szpanowało |
szpanowaliście +(e)ście szpanowali |
szpanowałyście +(e)ście szpanowały |
| 3 os. |
szpanował |
szpanowała |
szpanowało |
szpanowali |
szpanowały |
bezosobnik: szpanowano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę szpanował będę szpanować |
będę szpanowała będę szpanować |
będę szpanowało będę szpanować |
będziemy szpanowali będziemy szpanować |
będziemy szpanowały będziemy szpanować |
| 2 os. |
będziesz szpanował będziesz szpanować |
będziesz szpanowała będziesz szpanować |
będziesz szpanowało będziesz szpanować |
będziecie szpanowali będziecie szpanować |
będziecie szpanowały będziecie szpanować |
| 3 os. |
będzie szpanował będzie szpanować |
będzie szpanowała będzie szpanować |
będzie szpanowało będzie szpanować |
będą szpanowali będą szpanować |
będą szpanowały będą szpanować |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
szpanujmy |
|
| 2 os. |
szpanuj |
szpanujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
szpanowałbym bym szpanował |
szpanowałabym bym szpanowała |
szpanowałobym bym szpanowało |
szpanowalibyśmy byśmy szpanowali |
szpanowałybyśmy byśmy szpanowały |
| 2 os. |
szpanowałbyś byś szpanował |
szpanowałabyś byś szpanowała |
szpanowałobyś byś szpanowało |
szpanowalibyście byście szpanowali |
szpanowałybyście byście szpanowały |
| 3 os. |
szpanowałby by szpanował |
szpanowałaby by szpanowała |
szpanowałoby by szpanowało |
szpanowaliby by szpanowali |
szpanowałyby by szpanowały |
bezosobnik: szpanowano by
bezokolicznik: szpanować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
szpanując
gerundium: szpanowanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | szpanowanie |
szpanowania |
| D. | szpanowania |
szpanowań |
| C. | szpanowaniu |
szpanowaniom |
| B. | szpanowanie |
szpanowania |
| N. | szpanowaniem |
szpanowaniami |
| Ms. | szpanowaniu |
szpanowaniach |
| W. | szpanowanie |
szpanowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: szpanujący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | szpanujący |
szpanujący |
szpanujący |
szpanujące |
szpanująca |
| D. | szpanującego |
szpanującego |
szpanującego |
szpanującego |
szpanującej |
| C. | szpanującemu |
szpanującemu |
szpanującemu |
szpanującemu |
szpanującej |
| B. | szpanującego |
szpanującego |
szpanujący |
szpanujące |
szpanującą |
| N. | szpanującym |
szpanującym |
szpanującym |
szpanującym |
szpanującą |
| Ms. | szpanującym |
szpanującym |
szpanującym |
szpanującym |
szpanującej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | szpanujący |
szpanujący |
szpanujące |
szpanujące |
| D. | szpanujących |
szpanujących |
szpanujących |
szpanujących |
| C. | szpanującym |
szpanującym |
szpanującym |
szpanującym |
| B. | szpanujących |
szpanujących |
szpanujących |
szpanujące |
| N. | szpanującymi |
szpanującymi |
szpanującymi |
szpanującymi |
| Ms. | szpanujących |
szpanujących |
szpanujących |
szpanujących |
odpowiednik aspektowy: zaszpanować
Pochodzenie
może niem. spannen 'naciągać, naprężać'
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | napinać się | |
| hiperonimy: | popisywać się |
Połączenia
- szpanować bogactwem, ciuchami, samochodem
- szpanować przed dziewczynami, przed kolegami, przed kumplami
- chcieć, móc szpanować
Cytaty
|
Byłem agresywny w stosunku do kolegów, z którymi piłem. Szpanowałem, chciałem zabłysnąć, pokazać, jakim jestem bohaterem. źródło: NKJP: Mirosława Drapacz, Krystyna Budny: „I ujrzałem bestię...” (życiorysy pisane narkotykami), Wychowawca nr 127-128, 2003 |
|
|
Siwy to był amator, porszaka kupił tylko po to, żeby szpanować, i w dodatku trząsł się o niego jak wariat. źródło: NKJP: Witold Horwath: Seans, 1997 |
|
|
Wiedziałem, że kiedyś przyjdzie chwila, w której naszemu Komandosowi zacznie się nudzić szpanowanie czarnym mundurem o amerykańskim sznycie. źródło: NKJP: Michał Bielecki: Osiedle prominentów, 1997 |
|
|
Gimnazjaliści szpanują przed kolegami własnymi kartami bankomatowymi. źródło: NKJP: (K): Konto dla małolata, Dziennik Łódzki, 2002-02-12 |
|
|
Wobec obcych i kumpli musiałem szpanować, że zawsze daję sobie radę. źródło: NKJP: Dorota Terakowska: Władca Lewawu, 1989 |
Składnia
|
+ | szpanować | + |
(CZYM) +
(przed KIM)
|
|
+ | szpanować | + |
(że ZDANIE)
|