UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

łechtać

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	łechczę łechtam książk. łechcę	łechczemy łechtamy książk. łechcemy
2 os.	łechczesz łechtasz książk. łechcesz	łechczecie łechtacie książk. łechcecie
3 os.	łechcze łechta książk. łechce	łechczą łechtają książk. łechcą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	łechtałem +(e)m łechtał	łechtałam +(e)m łechtała	łechtałom +(e)m łechtało	łechtaliśmy +(e)śmy łechtali	łechtałyśmy +(e)śmy łechtały
2 os.	łechtałeś +(e)ś łechtał	łechtałaś +(e)ś łechtała	łechtałoś +(e)ś łechtało	łechtaliście +(e)ście łechtali	łechtałyście +(e)ście łechtały
3 os.	łechtał	łechtała	łechtało	łechtali	łechtały

bezosobnik: łechtano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę łechtał będę łechtać	będę łechtała będę łechtać	będę łechtało będę łechtać	będziemy łechtali będziemy łechtać	będziemy łechtały będziemy łechtać
2 os.	będziesz łechtał będziesz łechtać	będziesz łechtała będziesz łechtać	będziesz łechtało będziesz łechtać	będziecie łechtali będziecie łechtać	będziecie łechtały będziecie łechtać
3 os.	będzie łechtał będzie łechtać	będzie łechtała będzie łechtać	będzie łechtało będzie łechtać	będą łechtali będą łechtać	będą łechtały będą łechtać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		łechczmy łechtajmy
2 os.	łechcz łechtaj	łechczcie łechtajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	łechtałbym bym łechtał	łechtałabym bym łechtała	łechtałobym bym łechtało	łechtalibyśmy byśmy łechtali	łechtałybyśmy byśmy łechtały
2 os.	łechtałbyś byś łechtał	łechtałabyś byś łechtała	łechtałobyś byś łechtało	łechtalibyście byście łechtali	łechtałybyście byście łechtały
3 os.	łechtałby by łechtał	łechtałaby by łechtała	łechtałoby by łechtało	łechtaliby by łechtali	łechtałyby by łechtały

bezosobnik: łechtano by

bezokolicznik: łechtać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

łechcząc
łechtając
książk. łechcąc

gerundium: łechtanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	łechtanie	łechtania
D.	łechtania	łechtań
C.	łechtaniu	łechtaniom
B.	łechtanie	łechtania
N.	łechtaniem	łechtaniami
Ms.	łechtaniu	łechtaniach
W.	łechtanie	łechtania

imiesłów przymiotnikowy czynny: łechczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	łechczący łechtający książk. łechcący	łechczący łechtający książk. łechcący	łechczący łechtający książk. łechcący	łechczące łechtające książk. łechcące	łechcząca łechtająca książk. łechcąca
D.	łechczącego łechtającego książk. łechcącego	łechczącego łechtającego książk. łechcącego	łechczącego łechtającego książk. łechcącego	łechczącego łechtającego książk. łechcącego	łechczącej łechtającej książk. łechcącej
C.	łechczącemu łechtającemu książk. łechcącemu	łechczącemu łechtającemu książk. łechcącemu	łechczącemu łechtającemu książk. łechcącemu	łechczącemu łechtającemu książk. łechcącemu	łechczącej łechtającej książk. łechcącej
B.	łechczącego łechtającego książk. łechcącego	łechczącego łechtającego książk. łechcącego	łechczący łechtający książk. łechcący	łechczące łechtające książk. łechcące	łechczącą łechtającą książk. łechcącą
N.	łechczącym łechtającym książk. łechcącym	łechczącym łechtającym książk. łechcącym	łechczącym łechtającym książk. łechcącym	łechczącym łechtającym książk. łechcącym	łechczącą łechtającą książk. łechcącą
Ms.	łechczącym łechtającym książk. łechcącym	łechczącym łechtającym książk. łechcącym	łechczącym łechtającym książk. łechcącym	łechczącym łechtającym książk. łechcącym	łechczącej łechtającej książk. łechcącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	łechczący łechtający książk. łechcący	łechczący łechtający książk. łechcący	łechczące łechtające książk. łechcące	łechczące łechtające książk. łechcące
D.	łechczących łechtających książk. łechcących	łechczących łechtających książk. łechcących	łechczących łechtających książk. łechcących	łechczących łechtających książk. łechcących
C.	łechczącym łechtającym książk. łechcącym	łechczącym łechtającym książk. łechcącym	łechczącym łechtającym książk. łechcącym	łechczącym łechtającym książk. łechcącym
B.	łechczących łechtających książk. łechcących	łechczących łechtających książk. łechcących	łechczących łechtających książk. łechcących	łechczące łechtające książk. łechcące
N.	łechczącymi łechtającymi książk. łechcącymi	łechczącymi łechtającymi książk. łechcącymi	łechczącymi łechtającymi książk. łechcącymi	łechczącymi łechtającymi książk. łechcącymi
Ms.	łechczących łechtających książk. łechcących	łechczących łechtających książk. łechcących	łechczących łechtających książk. łechcących	łechczących łechtających książk. łechcących

imiesłów przymiotnikowy bierny: łechtany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	łechtany	łechtany	łechtany	łechtane	łechtana
D.	łechtanego	łechtanego	łechtanego	łechtanego	łechtanej
C.	łechtanemu	łechtanemu	łechtanemu	łechtanemu	łechtanej
B.	łechtanego	łechtanego	łechtany	łechtane	łechtaną
N.	łechtanym	łechtanym	łechtanym	łechtanym	łechtaną
Ms.	łechtanym	łechtanym	łechtanym	łechtanym	łechtanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	łechtani	łechtani	łechtane	łechtane
D.	łechtanych	łechtanych	łechtanych	łechtanych
C.	łechtanym	łechtanym	łechtanym	łechtanym
B.	łechtanych	łechtanych	łechtanych	łechtane
N.	łechtanymi	łechtanymi	łechtanymi	łechtanymi
Ms.	łechtanych	łechtanych	łechtanych	łechtanych

odpowiednik aspektowy: połechtać

Pochodzenie

psł. laskъtati 'łaskotać'

Pol. łechtać, w st.pol.# w formie łektać/łechtać pochodzi z zachodniosłowiańskiej formy *lъchъtati, wariantu fonetycznego prapostaci *lъskъtati (st.pol. łesktać), może od pierwotnego *laskъtati (st.pol. łasktać) (Bor.).

1. w stopy

Definicja

książk.

lekko dotykać szczególnie wrażliwych miejsc na ciele, by kogoś pobudzić, zwykle do śmiechu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

gilgotać, łachotać, łaskotać

Cytaty

Na próżno Waldemar Kurowski siedzący obok łechtał mnie piórkiem; nie dałem rady wykrzesać uśmiechu.

źródło: NKJP: Andrzej Niczyperowicz: IDN, Gazeta Poznańska, 2003-12-27

[...] jej język łechce moje podbrzusze.

źródło: NKJP: Tomasz Jastrun: Rzeka podziemna, 2005

Składnia

łechtać

KOGO/CO + (CZYM)

2. o brodzie

Definicja

przest.

podrażniać jakieś miejsca na ciele, wywołując uczucie lekkiego swędzenia

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii cechy dotykowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:

gilgotać, łachotać, łaskotać

Cytaty

Tomasz bardzo lubił dziadka. Pachniało od niego nieprzyjemnie, a siwa szczecina nad ustami łechtała w policzek.

źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Dolina Issy, 1955

A Natka zębów nie chciała myć.
Mówiła: „Nie chcę,
Szczotka mnie łechce [...]

źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Sto bajek,1958

Składnia

łechtać

KOGO/CO + (w CO)

3. o zapachu

Definicja

książk.

powodować lekkie pobudzenie określonego zmysłu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

Relacje znaczeniowe

synonimy:

gilgotać, łachotać, łaskotać

Cytaty

Wchodzimy do gabinetu. Zapach kawy miło łechce nasz nos.

źródło: NKJP: Tomasz Leszczuk: Z życia sfer, Panorama Mazurska, 1998

Gwar głosów przyjemnie łechtał jego uszy, a dym papierosowy, który zazwyczaj mu przeszkadzał, tu wydawał mu się czymś niemal pożądanym.

źródło: NKJP: Internet

[...] adrenalina [...] zaczyna krążyć po organizmie i mile łechtać różne organy, z mózgiem na czele.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

łechtać

4. ambicję

Definicja

książk.

sprawiać przyjemność, pochlebiając

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

łachotać, łaskotać

Cytaty

	Drugi prelegent [...] również łechtał dumę brzeźniczan, mówił bowiem o swej książce „Taki był Julian”, przedstawiającej Juliana Dobranowskiego, który urodził się w Brzeźnicy w 1928 r. źródło: NKJP: Ognista Brzeźnica, Dziennik Polski, 2002-02-04
	I jeszcze ładnie łechtał mnie w liście z 23 sierpnia 1998 roku: Drogi Józefie, to, że Twoja Dusza śpiewa [...]. źródło: NKJP: Józef Banaszak: Czas nie przeszedł obok: wspomnienia przyrodnika, 2008
	Pomagał w przygotowywaniu umów, uczestnicząc nawet w poważnych negocjacjach finansowych, co mile łechtało jego ambicję. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Niemiecki taniec, 2009
	[...] choć uczucie niedosytu towarzyszyło mi w chwilę po zakończeniu meczu w Kolonii, to z drugiej strony cieszyłem się i nie była to radość tylko urzędowa, bo świadomość, że nasi są drugą drużyną na ziemi też mile łechce samopoczucie. źródło: NKJP: Bartosz Karcz: W sporcie jak w życiu, Gazeta Krakowska, 2007-02-05

Składnia

łechtać

KOGO/CO

Data ostatniej modyfikacji: 16.02.2021