UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

akomodować się

Chronologizacja

1585, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany lub niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. akomoduję się
akomodujemy się
2 os. akomodujesz się
akomodujecie się
3 os. akomoduje się
akomodują się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. akomodowałem się
+(e)m się akomodował
akomodowałam się
+(e)m się akomodowała
akomodowałom się
+(e)m się akomodowało
akomodowaliśmy się
+(e)śmy się akomodowali
akomodowałyśmy się
+(e)śmy się akomodowały
2 os. akomodowałeś się
+(e)ś się akomodował
akomodowałaś się
+(e)ś się akomodowała
akomodowałoś się
+(e)ś się akomodowało
akomodowaliście się
+(e)ście się akomodowali
akomodowałyście się
+(e)ście się akomodowały
3 os. akomodował się
akomodowała się
akomodowało się
akomodowali się
akomodowały się

bezosobnik: akomodowano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się akomodował
będę się akomodować
będę się akomodowała
będę się akomodować
będę się akomodowało
będę się akomodować
będziemy się akomodowali
będziemy się akomodować
będziemy się akomodowały
będziemy się akomodować
2 os. będziesz się akomodował
będziesz się akomodować
będziesz się akomodowała
będziesz się akomodować
będziesz się akomodowało
będziesz się akomodować
będziecie się akomodowali
będziecie się akomodować
będziecie się akomodowały
będziecie się akomodować
3 os. będzie się akomodował
będzie się akomodować
będzie się akomodowała
będzie się akomodować
będzie się akomodowało
będzie się akomodować
będą się akomodowali
będą się akomodować
będą się akomodowały
będą się akomodować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. akomodujmy się
2 os. akomoduj się
akomodujcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. akomodowałbym się
bym się akomodował
akomodowałabym się
bym się akomodowała
akomodowałobym się
bym się akomodowało
akomodowalibyśmy się
byśmy się akomodowali
akomodowałybyśmy się
byśmy się akomodowały
2 os. akomodowałbyś się
byś się akomodował
akomodowałabyś się
byś się akomodowała
akomodowałobyś się
byś się akomodowało
akomodowalibyście się
byście się akomodowali
akomodowałybyście się
byście się akomodowały
3 os. akomodowałby się
by się akomodował
akomodowałaby się
by się akomodowała
akomodowałoby się
by się akomodowało
akomodowaliby się
by się akomodowali
akomodowałyby się
by się akomodowały

bezosobnik: akomodowano by się

bezokolicznik: akomodować się

imiesłów przysłówkowy współczesny:

akomodując się

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

akomodowawszy się

gerundium: akomodowanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. akomodowanie się
akomodowania się
D. akomodowania się
akomodowań się
C. akomodowaniu się
akomodowaniom się
B. akomodowanie się
akomodowania się
N. akomodowaniem się
akomodowaniami się
Ms. akomodowaniu się
akomodowaniach się
W. akomodowanie się
akomodowania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: akomodujący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. akomodujący się
akomodujący się
akomodujący się
akomodujące się
akomodująca się
D. akomodującego się
akomodującego się
akomodującego się
akomodującego się
akomodującej się
C. akomodującemu się
akomodującemu się
akomodującemu się
akomodującemu się
akomodującej się
B. akomodującego się
akomodującego się
akomodujący się
akomodujące się
akomodującą się
N. akomodującym się
akomodującym się
akomodującym się
akomodującym się
akomodującą się
Ms. akomodującym się
akomodującym się
akomodującym się
akomodującym się
akomodującej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. akomodujący się
akomodujący się
akomodujące się
akomodujące się
D. akomodujących się
akomodujących się
akomodujących się
akomodujących się
C. akomodującym się
akomodującym się
akomodującym się
akomodującym się
B. akomodujących się
akomodujących się
akomodujących się
akomodujące się
N. akomodującymi się
akomodującymi się
akomodującymi się
akomodującymi się
Ms. akomodujących się
akomodujących się
akomodujących się
akomodujących się

Pochodzenie

Od: akomodować

1. o człowieku

Definicja

książk. 
przystosowywać się do życia lub pełnienia określonych zadań w jakichś warunkach lub w jakimś środowisku

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  przystosowywać się

Połączenia

  • akomodować się do środowiska, do współczesności

Cytaty

Wokół Aten i Tesalonik wyrosły miasteczka namiotowe, przesiedleńcy z trudem akomodowali się do życia w macierzy, a macierz ratowała się pomocą materialną Ligi Narodów, by rozładować ten ciężki kryzys migracyjny.

źródło: NKJP: Adam Szostkiewicz: Krew na marmurze, Polityka, 2004-08-14

Z takiego przekonania płynie najczęściej oczekiwanie, a nierzadko wręcz żądanie od Kościoła, by pospiesznie akomodował się do współczesności.

źródło: NKJP: Maciej Zięba OP: Po szkodzie? Przed szkodą? : o Polsce, kapitalizmie i kontemplacji, 1996

[...] konfederacyjna struktura wspólnoty katarskiej, choć służyła jej rozwojowi (gdyż pozwalała lepiej akomodować się katarom do policentrycznej struktury politycznej północnych i środkowych Włoch), sprzyjała także wewnętrznym waśniom [...]

źródło: NKJP: Mariusz Dobkowski: Kataryzm historia i system religijny, 2007

Omawiana instytucja wykazuje znaczny dynamizm, podlega permanentnemu rozwojowi i akomoduje się do konkretnych warunków czasu i miejsca.

źródło: Roman Jusiak: Kościół katolicki wobec wybranych kwestii społecznych i religijnych w Polsce, 2009 (books.google.pl)

Składnia

bez ograniczeń + akomodować się +
do CZEGO

2. o oku

Definicja

fizjol. 
przystosowywać się do tego, aby wyraźnie widzieć obiekt znajdujący się w określonej odległości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

Relacje znaczeniowe

synonimy:  akomodować

Cytaty

Obraz odzyska z wolna straconą intensywność, wrócą żywe kolory i wyraziste kształty, jak wtedy, gdy oko akomoduje się do wnętrza ciemnego pokoju...

źródło: Nowe książki, 1995 (books.google.pl)

Źrenica akomoduje się do ciemności około dziesięciu do dwudziestu minut.

źródło: Internet: miastoiludzie.pl/2017/08/10/noc-spadajacych-gwiazd-12-13-sierpnia

Składnia

bez ograniczeń + akomodować się +
do CZEGO

3. w językoznawstwie

Definicja

jęz. 
dopasowywać się (np. pod względem kategorii gramatycznych) do wyrazu, z którym tworzy związek składniowy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język

Cytaty

Istnieją języki, w których *W-fpred? akomoduje się nie tylko do *Sbi?, lecz również do *Obi?, jednak i tam gradacja obydwu członów zdania zostaje zachowana.

źródło: Elżbieta Smułkowa, ‎Kazimierz Feleszko: Problemy językoznawstwa konfrontatywnego: praca zbiorowa, 1988 (books.google.pl)

Pozostałe składniki grupy imiennej w większym lub mniejszym stopniu akomodują się do formy członu konstytutywnego.

źródło: Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego, 2002 (books.google.pl)

Jak wiadomo, składnik konstytutywny grupy narzuca formę pozostałym jej składnikom, a składnik uzupełniający akomoduje się do formy narzuconej składnikowi konstytutywnemu.

źródło: Polonica, tomy 19-20, 1998 (books.google.pl)

Składnia

bez ograniczeń + akomodować się +
do CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 19.06.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj