UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

posypać się

Chronologizacja

1691, Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

Zob. sypać

1. o piasku

Definicja

kolejno opaść na powierzchnię czegoś lub do jakiegoś pojemnika w postaci wielu sypkich lub drobnych elementów

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

gruz, piasek, tynk; śnieg posypał się; butelki, jaja, kamienie posypały się
posypać się na głowę
posypać się z góry

Cytaty

	Po drugiej serii z karabinu maszynowego na siedzących ludzi posypały się liście i gałęzie z koron ogromnych drzew, rosnących wzdłuż ulicy. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Rewolucja do poprawki, Gazeta Wyborcza, 1992-08-14
	Przyczepa została uszkodzona, burty się otworzyły i na jezdnię oraz pobocze posypała się pszenica, której było tam około 2,5 tony. źródło: NKJP: Zarobił na zderzeniu, Dziennik Polski, 2002-08-16
	[...] na niebezpieczeństwo narażeni są przechodnie, na których głowy mogą posypać się zlodowaciałe nawisy lub ciężkie płaty śniegu topniejącego na nagrzanych połaciach. źródło: NKJP: (PK): Nie tylko płaskie, Dziennik Polski, 2006-02-21
	Deszcz liści, jaki posypał się na koniec spotkania, wystawił na próbę zręczność i sprawność przedszkolaków, a każdy złapany listek to drobna pamiątka jesiennego spotkania, wykonana przez starszych kolegów. źródło: NKJP: Listopad nie musi być smutny, Co Tydzień Jaworzno, 2005-01-01

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	posypię się	posypiemy się
2 os.	posypiesz się	posypiecie się
3 os.	posypie się	posypią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałem się +(e)m się posypał	posypałam się +(e)m się posypała	posypałom się +(e)m się posypało	posypaliśmy się +(e)śmy się posypali	posypałyśmy się +(e)śmy się posypały
2 os.	posypałeś się +(e)ś się posypał	posypałaś się +(e)ś się posypała	posypałoś się +(e)ś się posypało	posypaliście się +(e)ście się posypali	posypałyście się +(e)ście się posypały
3 os.	posypał się	posypała się	posypało się	posypali się	posypały się

bezosobnik: posypano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		posypmy się
2 os.	posyp się	posypcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałbym się bym się posypał	posypałabym się bym się posypała	posypałobym się bym się posypało	posypalibyśmy się byśmy się posypali	posypałybyśmy się byśmy się posypały
2 os.	posypałbyś się byś się posypał	posypałabyś się byś się posypała	posypałobyś się byś się posypało	posypalibyście się byście się posypali	posypałybyście się byście się posypały
3 os.	posypałby się by się posypał	posypałaby się by się posypała	posypałoby się by się posypało	posypaliby się by się posypali	posypałyby się by się posypały

bezosobnik: posypano by się

bezokolicznik: posypać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: posypawszy się

gerundium: posypanie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	posypanie się	posypania się
D.	posypania się	posypań się
C.	posypaniu się	posypaniom się
B.	posypanie się	posypania się
N.	posypaniem się	posypaniami się
Ms.	posypaniu się	posypaniach się
W.	posypanie się	posypania się

Składnia

posypać się

(SKĄD) + (na KOGO/CO)

2. o tynku

Definicja

kolejno odłączyć się od czegoś w postaci licznych, drobnych elementów i spaść na ziemię lub rozprzestrzenić się

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

gruz, tynk posypał się; cegły, szyby; iskry posypały się
posypać się na głowę

Cytaty

	Tynk spod pięści Carlosa posypał się na podłogę, a na dłonie wystąpiła krew. źródło: NKJP: Małgorzata Kuźmińska: Sekret Kroke, 2009
	Z futryny posypało się trochę gruzu [...]. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006
	Z relacji świadków wynika, że rozległ się głośny zgrzyt, a spod kół pociągu posypał się snop iskier. źródło: NKJP: (AGNI): Ławką na tory, Gazeta Wrocławska, 2003-04-02
	Gdy mijał wiadukt kolejowy, szybę przebił spory kamień, rzucony przez kogoś nieodpowiedzialnego. Odłamki szkła posypały się na pasażerkę. źródło: NKJP: (Joter): Pociąg grozy, Kurier Powiatu Kwidzyńskiego, 2011
	[...] piorun uderzył w słup wysokiego napięcia dokładnie o godzinie 17.24. Iskry posypały się na stojącą w pobliżu drewnianą stodołę. źródło: NKJP: Marcin Płaszczyca: Trzaskały pioruny, Gazeta Krakowska, 2005-05-05

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	posypię się	posypiemy się
2 os.	posypiesz się	posypiecie się
3 os.	posypie się	posypią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałem się +(e)m się posypał	posypałam się +(e)m się posypała	posypałom się +(e)m się posypało	posypaliśmy się +(e)śmy się posypali	posypałyśmy się +(e)śmy się posypały
2 os.	posypałeś się +(e)ś się posypał	posypałaś się +(e)ś się posypała	posypałoś się +(e)ś się posypało	posypaliście się +(e)ście się posypali	posypałyście się +(e)ście się posypały
3 os.	posypał się	posypała się	posypało się	posypali się	posypały się

bezosobnik: posypano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		posypmy się
2 os.	posyp się	posypcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałbym się bym się posypał	posypałabym się bym się posypała	posypałobym się bym się posypało	posypalibyśmy się byśmy się posypali	posypałybyśmy się byśmy się posypały
2 os.	posypałbyś się byś się posypał	posypałabyś się byś się posypała	posypałobyś się byś się posypało	posypalibyście się byście się posypali	posypałybyście się byście się posypały
3 os.	posypałby się by się posypał	posypałaby się by się posypała	posypałoby się by się posypało	posypaliby się by się posypali	posypałyby się by się posypały

bezosobnik: posypano by się

bezokolicznik: posypać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: posypawszy się

gerundium: posypanie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	posypanie się	posypania się
D.	posypania się	posypań się
C.	posypaniu się	posypaniom się
B.	posypanie się	posypania się
N.	posypaniem się	posypaniami się
Ms.	posypaniu się	posypaniach się
W.	posypanie się	posypania się

Składnia

posypać się

(SKĄD) + (na KOGO/CO)

3. o jajkach

Definicja

zostać rzuconym w dużej liczbie w kierunku kogoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

cegły, jajka, kamienie, kwiaty posypały się

Cytaty

	Nie było [...] zaskoczeniem, kiedy z dwóch balkonów najbliższych scenie posypały się pod stopy śpiewaczki kwiaty. źródło: NKJP: Roman Pawłowski: Milva w Krakowie, Gazeta Wyborcza, 1997-05-12
	Kiedy do protestujących nie wyszedł żaden z burmistrzów, w kierunku magistratu posypały się jajka, do interwencji przystąpiła policja. źródło: NKJP: (kap): Jajami w urząd, Dziennik Bałtycki, 2001-04-03
	W stronę policjantów posypały się cegły, kamienie i płyty chodnikowe. W starciach rannych zostało 83 policjantów [...]. źródło: NKJP: Tamara Jesionowska: Bój o blokadę, Dziennik Bałtycki, 1999-08-21
	Nierząd uważany był za drastyczne przekroczenie Bożych wskazań, dlatego zasługiwał na najwyższy wymiar kary. Już miały posypać się kamienie, gdy do akcji wkroczył Jezus. źródło: Michał Piotr Gniadek: Ludzka sprawiedliwość i Boże miłosierdzie, Biblioteka Kaznodziejska, 2010-03/04 (bkaznodziejska.pl)

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	posypię się	posypiemy się
2 os.	posypiesz się	posypiecie się
3 os.	posypie się	posypią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałem się +(e)m się posypał	posypałam się +(e)m się posypała	posypałom się +(e)m się posypało	posypaliśmy się +(e)śmy się posypali	posypałyśmy się +(e)śmy się posypały
2 os.	posypałeś się +(e)ś się posypał	posypałaś się +(e)ś się posypała	posypałoś się +(e)ś się posypało	posypaliście się +(e)ście się posypali	posypałyście się +(e)ście się posypały
3 os.	posypał się	posypała się	posypało się	posypali się	posypały się

bezosobnik: posypano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		posypmy się
2 os.	posyp się	posypcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałbym się bym się posypał	posypałabym się bym się posypała	posypałobym się bym się posypało	posypalibyśmy się byśmy się posypali	posypałybyśmy się byśmy się posypały
2 os.	posypałbyś się byś się posypał	posypałabyś się byś się posypała	posypałobyś się byś się posypało	posypalibyście się byście się posypali	posypałybyście się byście się posypały
3 os.	posypałby się by się posypał	posypałaby się by się posypała	posypałoby się by się posypało	posypaliby się by się posypali	posypałyby się by się posypały

bezosobnik: posypano by się

bezokolicznik: posypać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: posypawszy się

gerundium: posypanie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	posypanie się	posypania się
D.	posypania się	posypań się
C.	posypaniu się	posypaniom się
B.	posypanie się	posypania się
N.	posypaniem się	posypaniami się
Ms.	posypaniu się	posypaniach się
W.	posypanie się	posypania się

Składnia

posypać się

(SKĄD) + (GDZIE)

4. o roślinach

Definicja

szybko stracić kolejne liście lub igły

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Cytaty

Choinka posypała się na dywan, stroik na stole jakiś taki goły, a poza tym, to nie mam co założyć na Wigilię.

źródło: Internet: wrobel-w-garsci.pl

Mamy [...] gwarancję, że choinka, którą przy nas ścięto, dłużej będzie świeża i zielona, i nie posypie się od razu po przyniesieniu jej do domu.

źródło: Redakcja: Jak dłużej utrzymać żywą choinkę w domu? (maluchy.pl)

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	posypię się	posypiemy się
2 os.	posypiesz się	posypiecie się
3 os.	posypie się	posypią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałem się +(e)m się posypał	posypałam się +(e)m się posypała	posypałom się +(e)m się posypało	posypaliśmy się +(e)śmy się posypali	posypałyśmy się +(e)śmy się posypały
2 os.	posypałeś się +(e)ś się posypał	posypałaś się +(e)ś się posypała	posypałoś się +(e)ś się posypało	posypaliście się +(e)ście się posypali	posypałyście się +(e)ście się posypały
3 os.	posypał się	posypała się	posypało się	posypali się	posypały się

bezosobnik: posypano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		posypmy się
2 os.	posyp się	posypcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałbym się bym się posypał	posypałabym się bym się posypała	posypałobym się bym się posypało	posypalibyśmy się byśmy się posypali	posypałybyśmy się byśmy się posypały
2 os.	posypałbyś się byś się posypał	posypałabyś się byś się posypała	posypałobyś się byś się posypało	posypalibyście się byście się posypali	posypałybyście się byście się posypały
3 os.	posypałby się by się posypał	posypałaby się by się posypała	posypałoby się by się posypało	posypaliby się by się posypali	posypałyby się by się posypały

bezosobnik: posypano by się

bezokolicznik: posypać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: posypawszy się

gerundium: posypanie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	posypanie się	posypania się
D.	posypania się	posypań się
C.	posypaniu się	posypaniom się
B.	posypanie się	posypania się
N.	posypaniem się	posypaniami się
Ms.	posypaniu się	posypaniach się
W.	posypanie się	posypania się

5. o zaroście

Definicja

zacząć wyrastać na twarzy mężczyzny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

sypnąć się

Cytaty

W liceum zbrzydłeś, pogrubiały ci rysy i posypał się zarost.

źródło: Jerzy Pilch: Miasto utrapienia, 2004 (litmir.me)

Widziała swoje dzieci w szeregu na trawie, w tym ich dziecięcym wydaniu, zanim stały się twarde i najeżone, zanim chłopcom posypał się zarost [...].

źródło: Anne Tyler: Drabina czasu, 2007 (biblionetka.pl)

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	posypię się	posypiemy się
2 os.	posypiesz się	posypiecie się
3 os.	posypie się	posypią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałem się +(e)m się posypał	posypałam się +(e)m się posypała	posypałom się +(e)m się posypało	posypaliśmy się +(e)śmy się posypali	posypałyśmy się +(e)śmy się posypały
2 os.	posypałeś się +(e)ś się posypał	posypałaś się +(e)ś się posypała	posypałoś się +(e)ś się posypało	posypaliście się +(e)ście się posypali	posypałyście się +(e)ście się posypały
3 os.	posypał się	posypała się	posypało się	posypali się	posypały się

bezosobnik: posypano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		posypmy się
2 os.	posyp się	posypcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałbym się bym się posypał	posypałabym się bym się posypała	posypałobym się bym się posypało	posypalibyśmy się byśmy się posypali	posypałybyśmy się byśmy się posypały
2 os.	posypałbyś się byś się posypał	posypałabyś się byś się posypała	posypałobyś się byś się posypało	posypalibyście się byście się posypali	posypałybyście się byście się posypały
3 os.	posypałby się by się posypał	posypałaby się by się posypała	posypałoby się by się posypało	posypaliby się by się posypali	posypałyby się by się posypały

bezosobnik: posypano by się

bezokolicznik: posypać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: posypawszy się

gerundium: posypanie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	posypanie się	posypania się
D.	posypania się	posypań się
C.	posypaniu się	posypaniom się
B.	posypanie się	posypania się
N.	posypaniem się	posypaniami się
Ms.	posypaniu się	posypaniach się
W.	posypanie się	posypania się

6. o nagrodach

Definicja

pojawić się kolejno w dużej ilości lub liczbie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Połączenia

deszcz (nagród), grad (oskarżeń) posypał się; lawina (pozwów) posypała się; gratulacje, zamówienia, zaproszenia; listy, propozycje, wnioski; groźby, oskarżenia, protesty, skargi, wyzwiska, zarzuty; kary, mandaty, nagrody, zwolnienia, żółte kartki; bramki, gole; ciosy, gromy; kontuzje posypały się
posypać się lawinowo; potem, później, znowu
posypać się jak z rękawa

Cytaty

	Po publikacji reportażu posypały się gromy na mnie i na redakcję. źródło: NKJP: Więcej miejsca dla grzesznika, Dziennik Polski, 2008-03-14
	[...] na głowę selekcjonera posypały się słowa krytyki za błędne decyzje osobowe. źródło: NKJP: Jacek Pałuba: Punkty najważniejsze, Gazeta Poznańska, 2005-04-01
	Nastała wiosna i w Nowym Sączu posypała się istna lawina kradzieży rowerów. źródło: NKJP: (sś): Pora na rowery, Gazeta Krakowska, 2004-04-02
	31 stycznia strażnicy odwiedzą te miejsca, w których stwierdzono zaniedbania. Dopiero wówczas mogą posypać się mandaty. źródło: NKJP: Andrzej Raciński: Legionowo. Odśnieżamy z oporami, ale na razie bez mandatów, Mazowieckie To i Owo, 2007-04-02

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	posypię się	posypiemy się
2 os.	posypiesz się	posypiecie się
3 os.	posypie się	posypią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałem się +(e)m się posypał	posypałam się +(e)m się posypała	posypałom się +(e)m się posypało	posypaliśmy się +(e)śmy się posypali	posypałyśmy się +(e)śmy się posypały
2 os.	posypałeś się +(e)ś się posypał	posypałaś się +(e)ś się posypała	posypałoś się +(e)ś się posypało	posypaliście się +(e)ście się posypali	posypałyście się +(e)ście się posypały
3 os.	posypał się	posypała się	posypało się	posypali się	posypały się

bezosobnik: posypano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		posypmy się
2 os.	posyp się	posypcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałbym się bym się posypał	posypałabym się bym się posypała	posypałobym się bym się posypało	posypalibyśmy się byśmy się posypali	posypałybyśmy się byśmy się posypały
2 os.	posypałbyś się byś się posypał	posypałabyś się byś się posypała	posypałobyś się byś się posypało	posypalibyście się byście się posypali	posypałybyście się byście się posypały
3 os.	posypałby się by się posypał	posypałaby się by się posypała	posypałoby się by się posypało	posypaliby się by się posypali	posypałyby się by się posypały

bezosobnik: posypano by się

bezokolicznik: posypać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: posypawszy się

gerundium: posypanie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	posypanie się	posypania się
D.	posypania się	posypań się
C.	posypaniu się	posypaniom się
B.	posypanie się	posypania się
N.	posypaniem się	posypaniami się
Ms.	posypaniu się	posypaniach się
W.	posypanie się	posypania się

odpowiednik aspektowy: posypywać się

Składnia

posypać się

(na KOGO/CO)

7. siebie samego

Definicja

nanieść na swoje ciało coś sypkiego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

sypać się

Cytaty

[...] nie da się zrezygnować z pomocy palców przy jedzeniu faworków, trzeba tylko podstawić sobie talerzyk, aby nie posypać się cukrem pudrem.

źródło: NKJP: Tadeusz Rojek: Jak to się je : savoir-vivre przy stole, 1994

Gałła okazał mi wielką dobroć, doradzając, że albo mogę powyrywać włosy i posypać się popiołem, albo wziąć się do działania, na przykład uczestniczyć w uroczystości.

źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997

Ja leniwa jestem, jeśli o makijaż chodzi. Tylko zamaluję korektorem pryszcze, posypię się pudrem [...].

źródło: Internet: wizaz.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	posypię się	posypiemy się
2 os.	posypiesz się	posypiecie się
3 os.	posypie się	posypią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałem się +(e)m się posypał	posypałam się +(e)m się posypała	posypałom się +(e)m się posypało	posypaliśmy się +(e)śmy się posypali	posypałyśmy się +(e)śmy się posypały
2 os.	posypałeś się +(e)ś się posypał	posypałaś się +(e)ś się posypała	posypałoś się +(e)ś się posypało	posypaliście się +(e)ście się posypali	posypałyście się +(e)ście się posypały
3 os.	posypał się	posypała się	posypało się	posypali się	posypały się

bezosobnik: posypano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		posypmy się
2 os.	posyp się	posypcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałbym się bym się posypał	posypałabym się bym się posypała	posypałobym się bym się posypało	posypalibyśmy się byśmy się posypali	posypałybyśmy się byśmy się posypały
2 os.	posypałbyś się byś się posypał	posypałabyś się byś się posypała	posypałobyś się byś się posypało	posypalibyście się byście się posypali	posypałybyście się byście się posypały
3 os.	posypałby się by się posypał	posypałaby się by się posypała	posypałoby się by się posypało	posypaliby się by się posypali	posypałyby się by się posypały

bezosobnik: posypano by się

bezokolicznik: posypać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: posypawszy się

gerundium: posypanie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	posypanie się	posypania się
D.	posypania się	posypań się
C.	posypaniu się	posypaniom się
B.	posypanie się	posypania się
N.	posypaniem się	posypaniami się
Ms.	posypaniu się	posypaniach się
W.	posypanie się	posypania się

odpowiednik aspektowy: posypywać się

Składnia

posypać się

CZYM

8. siebie nawzajem

Definicja

obrzucić się z kimś wzajemnie czymś sypkim

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

Oskar pragnie zobaczyć morze, posłuchać szumu fal, posypać się piaskiem razem z rodzicami i obydwoma braćmi.

źródło: Internet: facebook.com/pomocoskarowi

[...] możemy dla żartu posypać się popcornem i poskakać po łóżku.

źródło: NKJP: Andrzejczyk Magdalena: Komediowy hamburger, Dziennik Bałtycki, 2008-02-15

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	posypię się	posypiemy się
2 os.	posypiesz się	posypiecie się
3 os.	posypie się	posypią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałem się +(e)m się posypał	posypałam się +(e)m się posypała	posypałom się +(e)m się posypało	posypaliśmy się +(e)śmy się posypali	posypałyśmy się +(e)śmy się posypały
2 os.	posypałeś się +(e)ś się posypał	posypałaś się +(e)ś się posypała	posypałoś się +(e)ś się posypało	posypaliście się +(e)ście się posypali	posypałyście się +(e)ście się posypały
3 os.	posypał się	posypała się	posypało się	posypali się	posypały się

bezosobnik: posypano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		posypmy się
2 os.	posyp się	posypcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałbym się bym się posypał	posypałabym się bym się posypała	posypałobym się bym się posypało	posypalibyśmy się byśmy się posypali	posypałybyśmy się byśmy się posypały
2 os.	posypałbyś się byś się posypał	posypałabyś się byś się posypała	posypałobyś się byś się posypało	posypalibyście się byście się posypali	posypałybyście się byście się posypały
3 os.	posypałby się by się posypał	posypałaby się by się posypała	posypałoby się by się posypało	posypaliby się by się posypali	posypałyby się by się posypały

bezosobnik: posypano by się

bezokolicznik: posypać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: posypawszy się

gerundium: posypanie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	posypanie się	posypania się
D.	posypania się	posypań się
C.	posypaniu się	posypaniom się
B.	posypanie się	posypania się
N.	posypaniem się	posypaniami się
Ms.	posypaniu się	posypaniach się
W.	posypanie się	posypania się

odpowiednik aspektowy: posypywać się

Składnia

	+	posypać się	+	z KIM + CZYM
Rzpl	+	posypać się	+	CZYM

9. popsuć się

Definicja

pot.

kolejno ulec pogorszeniu, zniszczeniu z powodu starości lub innych czynników

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

psychika posypała się; zdrowie; wszystko posypało się; zęby posypały się

Cytaty

Elżbiecie P., będącej już po pięćdziesiątce, posypało się zdrowie. Długo by wyliczać jej schorzenia.

źródło: NKJP: Tadeusz Dudź: Posypało się zdrowie, Gazeta Wrocławska, 2003-05-15

Żeby się odbić, trzeba sięgnąć dna. Dla jednych to jest wizyta u dentysty, kiedy okazuje się, że zęby totalnie się posypały przetrawione kwasami żołądkowymi, dla innych - pierwsza krew z przełyku i lęk przed rakiem gardła [...].

źródło: NKJP: Joanna Podgórska: Mia, siostra Any, Polityka, 2006-10-07

Gdyby wszystko się posypało, proponuję sformatować twardy dysk.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	posypię się	posypiemy się
2 os.	posypiesz się	posypiecie się
3 os.	posypie się	posypią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałem się +(e)m się posypał	posypałam się +(e)m się posypała	posypałom się +(e)m się posypało	posypaliśmy się +(e)śmy się posypali	posypałyśmy się +(e)śmy się posypały
2 os.	posypałeś się +(e)ś się posypał	posypałaś się +(e)ś się posypała	posypałoś się +(e)ś się posypało	posypaliście się +(e)ście się posypali	posypałyście się +(e)ście się posypały
3 os.	posypał się	posypała się	posypało się	posypali się	posypały się

bezosobnik: posypano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		posypmy się
2 os.	posyp się	posypcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałbym się bym się posypał	posypałabym się bym się posypała	posypałobym się bym się posypało	posypalibyśmy się byśmy się posypali	posypałybyśmy się byśmy się posypały
2 os.	posypałbyś się byś się posypał	posypałabyś się byś się posypała	posypałobyś się byś się posypało	posypalibyście się byście się posypali	posypałybyście się byście się posypały
3 os.	posypałby się by się posypał	posypałaby się by się posypała	posypałoby się by się posypało	posypaliby się by się posypali	posypałyby się by się posypały

bezosobnik: posypano by się

bezokolicznik: posypać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: posypawszy się

gerundium: posypanie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	posypanie się	posypania się
D.	posypania się	posypań się
C.	posypaniu się	posypaniom się
B.	posypanie się	posypania się
N.	posypaniem się	posypaniami się
Ms.	posypaniu się	posypaniach się
W.	posypanie się	posypania się

10. rozchorować się

Definicja

pot.

utracić zdrowie, sprawność lub siły

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

Cytaty

[...] emocje wzbierały od pierwszego dnia, aż w połowie wyjazdu posypałam się. Był płacz, było mnóstwo pytań i niezrozumienia dla kultury panującej w Indonezji i nie tylko.

źródło: SOS dla świata. Odc. 2. Zakazany handel (sos.wwf.pl)

Posypałam się na terapii. Przez osiem miesięcy, co tydzień na każdej wizycie płakałam.

źródło: Niekończący się test na macierzyństwo..., 2016-07-12 (ohme.pl)

Po odstawieniu tego [e-papierosa] zaczęły się moje problemy: bóle brzucha, pełno powietrza w jelitach, wzdęcia na przemian z zaparciami i tak w kółko. Posypałem się przez to bardzo.

źródło: Internet: forum.gazeta.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	posypię się	posypiemy się
2 os.	posypiesz się	posypiecie się
3 os.	posypie się	posypią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałem się +(e)m się posypał	posypałam się +(e)m się posypała	posypałom się +(e)m się posypało	posypaliśmy się +(e)śmy się posypali	posypałyśmy się +(e)śmy się posypały
2 os.	posypałeś się +(e)ś się posypał	posypałaś się +(e)ś się posypała	posypałoś się +(e)ś się posypało	posypaliście się +(e)ście się posypali	posypałyście się +(e)ście się posypały
3 os.	posypał się	posypała się	posypało się	posypali się	posypały się

bezosobnik: posypano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		posypmy się
2 os.	posyp się	posypcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałbym się bym się posypał	posypałabym się bym się posypała	posypałobym się bym się posypało	posypalibyśmy się byśmy się posypali	posypałybyśmy się byśmy się posypały
2 os.	posypałbyś się byś się posypał	posypałabyś się byś się posypała	posypałobyś się byś się posypało	posypalibyście się byście się posypali	posypałybyście się byście się posypały
3 os.	posypałby się by się posypał	posypałaby się by się posypała	posypałoby się by się posypało	posypaliby się by się posypali	posypałyby się by się posypały

bezosobnik: posypano by się

bezokolicznik: posypać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: posypawszy się

gerundium: posypanie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	posypanie się	posypania się
D.	posypania się	posypań się
C.	posypaniu się	posypaniom się
B.	posypanie się	posypania się
N.	posypaniem się	posypaniami się
Ms.	posypaniu się	posypaniach się
W.	posypanie się	posypania się

odpowiednik aspektowy: sypać się

11. o sojuszu

Definicja

pot.

przestać tworzyć spójną całość

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

sypnąć się

Cytaty

Zespół posypał się do tego stopnia, że na boisko musiał wyjść ówczesny trener [...].

źródło: NKJP: Grzegorz Mikuła: Jeden kościół, szkoła, klub, Trybuna Śląska, 2001-11-03

Prawdą jest, że nagle posypała się drużyna.

źródło: NKJP: Ostatnia kolejka, Dziennik Polski, 2002-12-10

Dziś rosyjska astrofizyka posypała się.

źródło: NKJP: Anna Bikont: Portrety, Gazeta Wyborcza, 1993-10-08

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	posypię się	posypiemy się
2 os.	posypiesz się	posypiecie się
3 os.	posypie się	posypią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałem się +(e)m się posypał	posypałam się +(e)m się posypała	posypałom się +(e)m się posypało	posypaliśmy się +(e)śmy się posypali	posypałyśmy się +(e)śmy się posypały
2 os.	posypałeś się +(e)ś się posypał	posypałaś się +(e)ś się posypała	posypałoś się +(e)ś się posypało	posypaliście się +(e)ście się posypali	posypałyście się +(e)ście się posypały
3 os.	posypał się	posypała się	posypało się	posypali się	posypały się

bezosobnik: posypano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		posypmy się
2 os.	posyp się	posypcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałbym się bym się posypał	posypałabym się bym się posypała	posypałobym się bym się posypało	posypalibyśmy się byśmy się posypali	posypałybyśmy się byśmy się posypały
2 os.	posypałbyś się byś się posypał	posypałabyś się byś się posypała	posypałobyś się byś się posypało	posypalibyście się byście się posypali	posypałybyście się byście się posypały
3 os.	posypałby się by się posypał	posypałaby się by się posypała	posypałoby się by się posypało	posypaliby się by się posypali	posypałyby się by się posypały

bezosobnik: posypano by się

bezokolicznik: posypać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: posypawszy się

gerundium: posypanie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	posypanie się	posypania się
D.	posypania się	posypań się
C.	posypaniu się	posypaniom się
B.	posypanie się	posypania się
N.	posypaniem się	posypaniami się
Ms.	posypaniu się	posypaniach się
W.	posypanie się	posypania się

odpowiednik aspektowy: sypać się

12. pomylić się

Definicja

pot.

pomylić się podczas wystąpienia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

sypnąć się

Cytaty

Fronczewski posypał się z tekstem, ale Wajda nie przerwał dubla i powstał majstersztyk.

źródło: Internet: prk.artserwis.pl

- Zochna, teraz ty? - pyta Jurek i miętosi [...] bukiet.
- Nie gap się na mnie, bo się posypię - i ruszam na estradę.

źródło: NKJP: Krystyna Berwińska: Con Amore, 1976

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	posypię się	posypiemy się
2 os.	posypiesz się	posypiecie się
3 os.	posypie się	posypią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałem się +(e)m się posypał	posypałam się +(e)m się posypała	posypałom się +(e)m się posypało	posypaliśmy się +(e)śmy się posypali	posypałyśmy się +(e)śmy się posypały
2 os.	posypałeś się +(e)ś się posypał	posypałaś się +(e)ś się posypała	posypałoś się +(e)ś się posypało	posypaliście się +(e)ście się posypali	posypałyście się +(e)ście się posypały
3 os.	posypał się	posypała się	posypało się	posypali się	posypały się

bezosobnik: posypano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		posypmy się
2 os.	posyp się	posypcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałbym się bym się posypał	posypałabym się bym się posypała	posypałobym się bym się posypało	posypalibyśmy się byśmy się posypali	posypałybyśmy się byśmy się posypały
2 os.	posypałbyś się byś się posypał	posypałabyś się byś się posypała	posypałobyś się byś się posypało	posypalibyście się byście się posypali	posypałybyście się byście się posypały
3 os.	posypałby się by się posypał	posypałaby się by się posypała	posypałoby się by się posypało	posypaliby się by się posypali	posypałyby się by się posypały

bezosobnik: posypano by się

bezokolicznik: posypać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: posypawszy się

gerundium: posypanie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	posypanie się	posypania się
D.	posypania się	posypań się
C.	posypaniu się	posypaniom się
B.	posypanie się	posypania się
N.	posypaniem się	posypaniami się
Ms.	posypaniu się	posypaniach się
W.	posypanie się	posypania się

odpowiednik aspektowy: sypać się

13. wyjawić swój sekret

Definicja

pot.

niechcący wyjawić jakąś tajemnicę lub przyznać się do popełnienia jakiegoś czynu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Relacje znaczeniowe

synonimy:

sypnąć się

Cytaty

Widać, że milicjanci posypali się w swoich zeznaniach.

źródło: NKJP: Krzysztof Kowalczyk: Pęka mur milczenia, Gazeta Krakowska, 2006-01-25

Po tym, jak jeden z podejrzanych posypał się w śledztwie, trzeba było natychmiast skonfrontować jego zeznania z pozostałymi podejrzanymi.

źródło: Internet: m.niezalezna.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	posypię się	posypiemy się
2 os.	posypiesz się	posypiecie się
3 os.	posypie się	posypią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałem się +(e)m się posypał	posypałam się +(e)m się posypała	posypałom się +(e)m się posypało	posypaliśmy się +(e)śmy się posypali	posypałyśmy się +(e)śmy się posypały
2 os.	posypałeś się +(e)ś się posypał	posypałaś się +(e)ś się posypała	posypałoś się +(e)ś się posypało	posypaliście się +(e)ście się posypali	posypałyście się +(e)ście się posypały
3 os.	posypał się	posypała się	posypało się	posypali się	posypały się

bezosobnik: posypano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		posypmy się
2 os.	posyp się	posypcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałbym się bym się posypał	posypałabym się bym się posypała	posypałobym się bym się posypało	posypalibyśmy się byśmy się posypali	posypałybyśmy się byśmy się posypały
2 os.	posypałbyś się byś się posypał	posypałabyś się byś się posypała	posypałobyś się byś się posypało	posypalibyście się byście się posypali	posypałybyście się byście się posypały
3 os.	posypałby się by się posypał	posypałaby się by się posypała	posypałoby się by się posypało	posypaliby się by się posypali	posypałyby się by się posypały

bezosobnik: posypano by się

bezokolicznik: posypać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: posypawszy się

gerundium: posypanie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	posypanie się	posypania się
D.	posypania się	posypań się
C.	posypaniu się	posypaniom się
B.	posypanie się	posypania się
N.	posypaniem się	posypaniami się
Ms.	posypaniu się	posypaniach się
W.	posypanie się	posypania się

odpowiednik aspektowy: sypać się

Składnia

posypać się

w CZYM

14. wyruszyć

Definicja

pot. przest.

liczną grupą kolejno udać się do jakiegoś miejsca

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

Jak toboły z wywróconego wozu posypali się więźniowie z galeryjki, wpadli między leżących na podłodze, roztrącali, przepychali się do murów.

źródło: Jerzy Putrament: Rozstaje, 1954 (books.google.pl)

- Naprzód! - Jerzy był już w bramie. Energiczny ruch ręką, jakby przyspieszony gest siewcy. Posypali się na drugą stronę ulicy, przygięci jak pod ogniem.

źródło: NKJP: Roman Bratny: Kolumbowie - rocznik 20, 1957

Na Politechnice zaczęto przyjmować wpisy do AK. Posypali się młodzi ludzie i panienki. Z naszej kamienicy poszedł dozorca [...].

źródło: Tadeusz Tomaszewski: Lwów 1940-1944. Pejzaż psychologiczny, 1996 (books.google.pl)

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	posypię się	posypiemy się
2 os.	posypiesz się	posypiecie się
3 os.	posypie się	posypią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałem się +(e)m się posypał	posypałam się +(e)m się posypała	posypałom się +(e)m się posypało	posypaliśmy się +(e)śmy się posypali	posypałyśmy się +(e)śmy się posypały
2 os.	posypałeś się +(e)ś się posypał	posypałaś się +(e)ś się posypała	posypałoś się +(e)ś się posypało	posypaliście się +(e)ście się posypali	posypałyście się +(e)ście się posypały
3 os.	posypał się	posypała się	posypało się	posypali się	posypały się

bezosobnik: posypano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		posypmy się
2 os.	posyp się	posypcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posypałbym się bym się posypał	posypałabym się bym się posypała	posypałobym się bym się posypało	posypalibyśmy się byśmy się posypali	posypałybyśmy się byśmy się posypały
2 os.	posypałbyś się byś się posypał	posypałabyś się byś się posypała	posypałobyś się byś się posypało	posypalibyście się byście się posypali	posypałybyście się byście się posypały
3 os.	posypałby się by się posypał	posypałaby się by się posypała	posypałoby się by się posypało	posypaliby się by się posypali	posypałyby się by się posypały

bezosobnik: posypano by się

bezokolicznik: posypać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: posypawszy się

gerundium: posypanie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	posypanie się	posypania się
D.	posypania się	posypań się
C.	posypaniu się	posypaniom się
B.	posypanie się	posypania się
N.	posypaniem się	posypaniami się
Ms.	posypaniu się	posypaniach się
W.	posypanie się	posypania się

Składnia

posypać się

(SKĄD) + (DOKĄD)

Frazeologizmy

poleciały głowy
posypały się głowy

Data ostatniej modyfikacji: 11.07.2018