Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
odkurzam |
odkurzamy |
|||
| 2 os. |
odkurzasz |
odkurzacie |
|||
| 3 os. |
odkurza |
odkurzają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
odkurzałem +(e)m odkurzał |
odkurzałam +(e)m odkurzała |
odkurzałom +(e)m odkurzało |
odkurzaliśmy +(e)śmy odkurzali |
odkurzałyśmy +(e)śmy odkurzały |
| 2 os. |
odkurzałeś +(e)ś odkurzał |
odkurzałaś +(e)ś odkurzała |
odkurzałoś +(e)ś odkurzało |
odkurzaliście +(e)ście odkurzali |
odkurzałyście +(e)ście odkurzały |
| 3 os. |
odkurzał |
odkurzała |
odkurzało |
odkurzali |
odkurzały |
bezosobnik: odkurzano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę odkurzał będę odkurzać |
będę odkurzała będę odkurzać |
będę odkurzało będę odkurzać |
będziemy odkurzali będziemy odkurzać |
będziemy odkurzały będziemy odkurzać |
| 2 os. |
będziesz odkurzał będziesz odkurzać |
będziesz odkurzała będziesz odkurzać |
będziesz odkurzało będziesz odkurzać |
będziecie odkurzali będziecie odkurzać |
będziecie odkurzały będziecie odkurzać |
| 3 os. |
będzie odkurzał będzie odkurzać |
będzie odkurzała będzie odkurzać |
będzie odkurzało będzie odkurzać |
będą odkurzali będą odkurzać |
będą odkurzały będą odkurzać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
odkurzajmy |
|
| 2 os. |
odkurzaj |
odkurzajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
odkurzałbym bym odkurzał |
odkurzałabym bym odkurzała |
odkurzałobym bym odkurzało |
odkurzalibyśmy byśmy odkurzali |
odkurzałybyśmy byśmy odkurzały |
| 2 os. |
odkurzałbyś byś odkurzał |
odkurzałabyś byś odkurzała |
odkurzałobyś byś odkurzało |
odkurzalibyście byście odkurzali |
odkurzałybyście byście odkurzały |
| 3 os. |
odkurzałby by odkurzał |
odkurzałaby by odkurzała |
odkurzałoby by odkurzało |
odkurzaliby by odkurzali |
odkurzałyby by odkurzały |
bezosobnik: odkurzano by
bezokolicznik: odkurzać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
odkurzając
gerundium: odkurzanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | odkurzanie |
odkurzania |
| D. | odkurzania |
odkurzań |
| C. | odkurzaniu |
odkurzaniom |
| B. | odkurzanie |
odkurzania |
| N. | odkurzaniem |
odkurzaniami |
| Ms. | odkurzaniu |
odkurzaniach |
| W. | odkurzanie |
odkurzania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: odkurzający
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | odkurzający |
odkurzający |
odkurzający |
odkurzające |
odkurzająca |
| D. | odkurzającego |
odkurzającego |
odkurzającego |
odkurzającego |
odkurzającej |
| C. | odkurzającemu |
odkurzającemu |
odkurzającemu |
odkurzającemu |
odkurzającej |
| B. | odkurzającego |
odkurzającego |
odkurzający |
odkurzające |
odkurzającą |
| N. | odkurzającym |
odkurzającym |
odkurzającym |
odkurzającym |
odkurzającą |
| Ms. | odkurzającym |
odkurzającym |
odkurzającym |
odkurzającym |
odkurzającej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | odkurzający |
odkurzający |
odkurzające |
odkurzające |
| D. | odkurzających |
odkurzających |
odkurzających |
odkurzających |
| C. | odkurzającym |
odkurzającym |
odkurzającym |
odkurzającym |
| B. | odkurzających |
odkurzających |
odkurzających |
odkurzające |
| N. | odkurzającymi |
odkurzającymi |
odkurzającymi |
odkurzającymi |
| Ms. | odkurzających |
odkurzających |
odkurzających |
odkurzających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: odkurzany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | odkurzany |
odkurzany |
odkurzany |
odkurzane |
odkurzana |
| D. | odkurzanego |
odkurzanego |
odkurzanego |
odkurzanego |
odkurzanej |
| C. | odkurzanemu |
odkurzanemu |
odkurzanemu |
odkurzanemu |
odkurzanej |
| B. | odkurzanego |
odkurzanego |
odkurzany |
odkurzane |
odkurzaną |
| N. | odkurzanym |
odkurzanym |
odkurzanym |
odkurzanym |
odkurzaną |
| Ms. | odkurzanym |
odkurzanym |
odkurzanym |
odkurzanym |
odkurzanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | odkurzani |
odkurzani |
odkurzane |
odkurzane |
| D. | odkurzanych |
odkurzanych |
odkurzanych |
odkurzanych |
| C. | odkurzanym |
odkurzanym |
odkurzanym |
odkurzanym |
| B. | odkurzanych |
odkurzanych |
odkurzanych |
odkurzane |
| N. | odkurzanymi |
odkurzanymi |
odkurzanymi |
odkurzanymi |
| Ms. | odkurzanych |
odkurzanych |
odkurzanych |
odkurzanych |
odpowiednik aspektowy: odkurzyć
Pochodzenie
Zob. kurzyć
1. dywan
Definicja
Noty o użyciu
Jeśli wyrazu odkurzać używamy bez dopełnienia, to określa on oczyszczanie podłogi za pomocą odkurzacza.
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | czyścić, oczyszczać |
Połączenia
- odkurzać dywan, podłogę; mieszkanie, pokój; meble
- odkurzać i myć; sprzątać i odkurzać, zamiatać i odkurzać, zmywać i odkurzać
Cytaty
|
Panowie przybijają, malują, zmieniają wykładziny, a panie odkurzają, myją okna, szorują szafki. źródło: NKJP: Łukasz Bąk, Anita Szarlik: Wespół w zespół, Ozon, nr 4, 2005 |
|
|
Pod jej ręką wszystko lśniło czystością. Szczególnie starannie i z pieczołowitością odkurzała ołtarzyk Matki Boskiej, całując go przy tym. źródło: NKJP: Krystyna Kolińska: Orzeszkowa, złote ptaki i terroryści, 1996 |
|
|
Domowe kwiatki odkurzał Tomek. Listek po listku. Od razu poznał, gdy ktoś skubnął chociaż jeden. źródło: NKJP: Angelika Swoboda, Józef Krzyk: Mój sąsiad szatan, Gazeta Wyborcza, 1999-03-09 |
|
|
Kiedy posłowie przybywali na pierwsze posiedzenie Sejmu IV Kadencji, w całym budynku trwały jeszcze ostatnie porządki. Sprzątaczki odkurzały dywany, pucowały meble, pracownicy techniczni dokręcali śrubki przy tabliczkach z nazwami klubów parlamentarnych. źródło: NKJP: Agata Pustułka, Andrzej Bęben: Sejm się zaczął, Trybuna Śląska, 2001-10-20 |
|
|
Rattan należy odkurzać wilgotną ściereczką lub odkurzaczem z zamontowaną końcówką w postaci miękkiej szczoteczki. źródło: NKJP: (l): Moda na rattan, Dziennik Bałtycki, 2001-08-21 |
Składnia
|
+ | odkurzać | + |
CO
|
2. pomysł
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Cytaty
|
Jedynie w rzadkich chwilach, gdy odkurzała głęboko ukryte, odległe wspomnienia, wilgotniały jej dobre, niebieskie oczy i oddech stawał się cięższy, chrapliwy. źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróć..., 2001 |
|
|
Mamy dość buły z wkładem z sieciowych fast foodów i staramy się jakoś wyróżnić, czerpiąc wzory z tradycji. Stąd bierze się pęd do odkurzania starych przepisów. źródło: NKJP: Paweł Wrabec: Skosztuj pamuły, Polityka, 2004-10-16 |
|
|
[...] „nasz” naród jest odważny i waleczny, ma wspaniałych bohaterów, którzy stanowią drogowskaz, dokąd maszerować i jak postępować. Dlatego bohaterów wojen z odległych epok odkurzano i na nowo pasowano na herosów. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba: Historia Powszechna. Wiek XIX, 2008 |
Składnia
|
+ | odkurzać | + |
CO
|