UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

promotor

Chronologizacja

SPXVI, SJPXVII, SL: (inne znaczenie), SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

fr. promoteur

1. pracy naukowej

Definicja

pracownik naukowy kierujący i opiekujący się pracą doktoranta lub magistranta

Noty o użyciu

Jeżeli wyrazu promotor używamy w odniesieniu do kobiety, we wszystkich kontekstach może występować forma równokształtna z M. lp, a wyraz może przyłączać formy żeńskie czasownika i przymiotnika, np. pani promotor , spotkanie z moją promotor, Joanną Kowalską . Może też zostać zachowana odmiana i składnia charakterystyczna dla rzeczowników rodzaju m1, np.: spotkanie z moim promotorem, Joanną Kowalską .

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata studia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka działalność naukowa

Połączenia

mój, nasz... promotor
promotor doktoratu, pracy doktorskiej, magisterskiej, naukowej..., przewodu doktorskiego, rozprawy (doktorskiej)
promotor w przewodzie doktorskim
promotor i recenzent
pan, pani promotor
opieka; rola promotora
promotor kieruje pracą, pomaga, wystawia ocenę
być, zostać promotorem
robić coś jako promotor

Cytaty

	Nie przepuszczałem nawet, że autor tak bliskich mi zdań zaszczyci mnie kiedyś swoją przyjaźnią. Że pod jego opieką skończę doktorat, kiedy umarł mój wspaniały promotor, profesor Kazimierz Wyka, że „namaszczony” przez Błońskiego zajmę jego miejsce jako kierownik literacki w Starym Teatrze... źródło: NKJP: Strach pisać o Błońskim, Dziennik Polski, 2001-02-19
	Promotorem jego pracy doktorskiej poświęconej semantyce i pragmatyce języka schizofreników był prof. Władysław Miodunka, który zaproponował mu pracę w Instytucie Badań Polonijnych. źródło: NKJP: Emigracja musi boleć, Dziennik Polski, 2003-01-15
	Skończone przepisywanie, poprawianie. Zostało mi jeszcze wyprasowanie skromnej sukienki z białym kołnierzykiem, odszukanie nie noszonych od pół roku okularów i pójście na spotkanie z promotorem. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: My zdies' emigranty, 1999
	Promotorem w przewodzie doktorskim [...] może być osoba posiadająca tytuł profesora lub stopień doktora habilitowanego w zakresie danej lub pokrewnej dyscypliny naukowej lub artystycznej. źródło: NKJP: Dz.U. z 2003r. Nr 65, poz. 595

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	promotor	promotorzy	ndepr
M.	promotor	promotory	depr
D.	promotora	promotorów
C.	promotorowi	promotorom
B.	promotora	promotorów
N.	promotorem	promotorami
Ms.	promotorze	promotorach
W.	promotorze	promotorzy	ndepr
W.	promotorze	promotory	depr

Składnia

	+	promotor	+	KOGO/CZEGO
	+	promotor	+	CZYJ

2. działań

Definicja

osoba występująca z inicjatywą jakichś działań społecznych, kulturalnych oraz wspierająca ich organizację

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata organizacje/placówki opiekuńcze i kulturalne

Połączenia

nasz; główny, słynny, znany; najlepszy, wielki; były promotor; promotor bokserski
promotor akcji, boksu zawodowego, ekologii, kultury...
promotor z Warszawy, z zagranicy...
promotor i organizator, promotor i patron; opiekun i promotor
promotor działa, prowadzi rozmowy, uczestniczy w promocjach; planuje pojedynek
być, zostać promotorem
robić coś jako promotor

Cytaty

Nasze muzeum straciło swego promotora. Generał wspierał nas na każdym kroku, denerwował się, jeżeli nie miał bieżących wiadomości o muzeum. Nie tak dawno byłem u niego w domu w sprawie kolekcji broni, którą mamy sprowadzić do placówki.

źródło: NKJP: Ostatni z Komendy Głównej, Dziennik Polski, 2001-05-22

Drugi laureat to francuski historyk [...], były więzień Dachau, a potem promotor dialogu francusko-niemieckiego.

źródło: NKJP: (ZKR), Dziennik Polski, 2001-06-15

Przywołując początki Budki Suflera, nie można pominąć dziennikarza muzycznego Jerzego Janiszewskiego. To on był promotorem zespołu, doradcą i dobrym duchem.

źródło: NKJP: Bartłomiej Kierzkowski: Budka Suflera, Dziennik Polski, 1999-11-20

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	promotor	promotorzy	ndepr
M.	promotor	promotory	depr
D.	promotora	promotorów
C.	promotorowi	promotorom
B.	promotora	promotorów
N.	promotorem	promotorami
Ms.	promotorze	promotorach
W.	promotorze	promotorzy	ndepr
W.	promotorze	promotory	depr

Składnia

promotor

KOGO/CZEGO

3. genu

Definicja

biochem. genet.

odcinek DNA, zwykle położony powyżej sekwencji kodującej genu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Połączenia

promotor genowy
promotor genu
region; regulacja, skracanie promotora; organizacja, struktura promotorów
wiązać się z promotorem

Cytaty

	By nowy gen mógł zostać użyty do produkcji interesującego nas białka, musi towarzyszyć mu dodatkowy kawałek DNA zwany promotorem. źródło: NKJP: Geny do poprawki, Gazeta Wyborcza, 1992-07-31
	Badania nad karpiem transgenicznym rozpoczęto w końcu lat 80. Gen ludzki, odpowiedzialny za wytworzenie hormonu wzrostu, wprowadzono do ikry karpia za pośrednictwem promotora (fragmentu DNA umożliwiającego odczytanie genu), który pobrano od żaby. źródło: NKJP: Katarzyna Montgomery: Polskie karpie z ludzkim genem, Gazeta Wyborcza, 1996-11-12
	Ludzki gen pochodził z ludzkiej tkanki, takiej jak krew czy łożysko, lecz w warunkach laboratoryjnych ludzki promotor genowy został zastąpiony krowim. źródło: NKJP: Dana Milbank: Szczodry Herman, Gazeta Wyborcza - The Wall Street Journal Europe, 1994-08-01
	W otrzymanych roślinach transgenicznych bada się ekspresję wprowadzonych genów. Przez skracanie (delecję) promotora obniża się lub eliminuje ten proces. źródło: NKJP: Leszek S.Jankiewicz: Regulatory wzostu i rozwoju roślin, 1997
	Niektórym chorym na cukrzycę mogłaby pomóc terapia genami insuliny, ale tylko jeśli nowe geny włączałyby się i wyłączały we właściwym momencie, a niestety wspomniane wcześniej promotory utrzymują je w stanie stałego uaktywnienia. źródło: NKJP: Geny do poprawki, Gazeta Wyborcza,1992-07-31

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	promotor	promotory
D.	promotora	promotorów
C.	promotorowi	promotorom
B.	promotor	promotory
N.	promotorem	promotorami
Ms.	promotorze	promotorach
W.	promotorze	promotory

Składnia

promotor

(CZEGO)

4. reakcji chemicznej

Definicja

chem.

substancja, której dodanie do katalizatora przyspiesza szybkość reakcji

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:

aktywator

Połączenia

promotor sorpcji
promotory i progresory
aktywność promotorów
promotor działa, przyspiesza reakcję
być promotorem
działać jako promotor

Cytaty

	Nadtlenki organiczne i H2O2 są promotorami i progresorami procesu karcynogenezy w skórze myszy. źródło: NKJP: Bartosz Grzegorz: Druga twarz tlenu, 1995
	Katalizator heterogeniczny składa się zazwyczaj z składnika aktywnego [...], nośnika katalizatora [...], promotorów, czyli składników dodawanych w niewielkich ilościach polepszających strukturę geometryczną składnika aktywnego. źródło: Internet
	Ważnymi dodatkami do katalizatorów F-T są tzw. promotory. Do najważniejszych promotorów należą potas i miedź, ale mogą to być również wapń, mangan, cez lub magnez. Dodatki promotorów zmieniają aktywność lub/i selektywność katalizatorów. źródło: Internet
	Hamowanie to jest porównywalnie silne i specyficzne jak w przypadku promotora nowotworowego - kwasu okadainowego, który przyczynia się do hyperfosforylacji czynników transkrypcyjnych lub białek regulatorowych. źródło: NKJP: Zofia Walter: Budowa toksyn cyjanobakterii, 2000
	Wytworzono doświadczalne preparaty insuliny nadające się do rozpylania w jamie nosa. W celu zmniejszenia napięcia powierzchniowego roztworu zawierają one lecytynę lub inne promotory sorpcji. źródło: NKJP: Marek Pawlikowski: Leczenie hormonami i pochodnymi hormonów, 1996

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	promotor	promotory
D.	promotora	promotorów
C.	promotorowi	promotorom
B.	promotor	promotory
N.	promotorem	promotorami
Ms.	promotorze	promotorach
W.	promotorze	promotory

Składnia

promotor

(CZEGO)

Data ostatniej modyfikacji: 20.05.2010