UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

niewypał

Chronologizacja

1920, Wawrz250

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. niewypał
niewypały
D. niewypału
niewypałów
C. niewypałowi
niewypałom
B. niewypał
niewypały
N. niewypałem
niewypałami
Ms. niewypale
niewypałach
W. niewypale
niewypały

Pochodzenie

Zob. palić

1. w ziemi

Definicja

obiekt zawierający materiał wybuchowy, który nie eksplodował, mimo że został wystrzelony lub w inny sposób użyty w celach bojowych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Relacje znaczeniowe

synonimy:  niewybuch

Połączenia

  • groźny niewypał
  • eksplozja niewypałów
  • znaleźć niewypał
  • trafić, natrafić na niewypał

Cytaty

Pochodzące z czasów II wojny światowej niewypały saperzy wywieźli na poligon w Kazuniu.

źródło: NKJP: Największy arsenał od czasów wojny, Metropol nr 10/04, 2001

Hieronim zadzwonił do powiatu. Prosił o przysłanie saperów, którzy odszukają i rozbroją leżące na przydrożach niewypały.

źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996

W poniedziałek, 19 kwietnia, strażacy otrzymali zgłoszenie o znalezionym niewypale w Zamościu (gm. Szubin).

źródło: NKJP: ST: Zabrany przez patrol saperski, Nakielski Czas, 2004-04-28

Chodziliśmy po terenie, gdzie co kilkadziesiąt metrów widzieliśmy leżące pociski; zapewne część z nich to niewypały, które mogły wybuchnąć od temperatury czy nieuważnego potrącenia [...].

źródło: NKJP: Andrzej Solecki: Dlaczego nie zostałem czerwcowym warchołem, Kultura nr 11, 1976

Tadzio czasami znajduje niewypały. - Najpierw się nimi bawię, a potem wyrzucam do jeziora. Jakby wojsko poszperało po wiosce, to znaleźliby z ciężarówkę niewypałów.

źródło: NKJP: Marcin Fabjański, Piotr Paweł Gadzinowski: Czar poligonu, Gazeta Wyborcza, 1996-08-20

2. w pistolecie

Definicja

wojsk. 
sytuacja, kiedy pocisk nie zostaje wystrzelony i zostaje w lufie albo magazynku mimo wykonania próby wystrzelenia zgodnej z zasadami działania danej broni

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Cytaty

Wyrwawszy zza pasa pistolet wymierzyłem mu w pierś, ściągnąłem cyngiel. Pstyk! Niewypał. Dabaro wydał okrzyk triumfu. Błyskawicznie dobyłem noża [...].

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Orinoko, 1957

System zabezpieczeń broni zapewnia bezpieczne użytkowanie pistoletu z nabojem wprowadzonym do komory nabojowej, co znacznie skraca czas użycia broni. Nie pozwala natomiast na ponowne napięcie i wyzwolenie mechanizmu uderzeniowego w razie niewypału.

źródło: NKJP: Internet

Kolejnym niezwykłym rozwiązaniem było pozbawienie broni mechanizmu wyciągu łuski - wystrzelona była wyrzucana przez resztki ciśnienia gazów prochowych w momencie otwarcia zamka. Stanowiło to główna wadę tej broni, gdyż w przypadku niewypału niemożliwe było wyjęcie wadliwego naboju z komory nabojowej.

źródło: Internet: muzeumwp.pl

3. klapa

Definicja

pot. 
nieudane zakończenie jakiegoś przedsięwzięcia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  klapa

Połączenia

  • wielki; kompletny, totalny niewypał
  • coś okazało się niewypałem

Cytaty

Niewypałem okazał się wybór prowadzącej galę.

źródło: NKJP: „Zakręcone” Fryderyki, Dziennik Polski, 1999-04-12

Pomysł okazał się niewypałem i przyniósł straty rzędu ok. 5 mln zł.

źródło: NKJP: Katarzyna Lisowska, Edyta Żyła: Sprytni biznesmeni, Życie Warszawy nr 20/02

– To był jeden wielki niewypał. Dostaliśmy podwyżkę czynszu i nic w zamian.

źródło: NKJP: Igor Cieślicki: Ku zadowoleniu lokatorów, Trybuna Śląska, 2001-03-30

Przez dwa lata prowadził kawiarnię w Lokeren. - To był niewypał, staliśmy się z żoną niewolnikami własnego biznesu - wspomina.

źródło: NKJP: Krzysztof Olejnik, Monika Donke: Klub odlbojów Z czego żyją byli sportowcy?, Wprost nr 28/11, 1999

Data ostatniej modyfikacji: 30.04.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj