UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zjadliwy

Chronologizacja

1 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zjadliwy
zjadliwy
zjadliwy
zjadliwe
zjadliwa
D. zjadliwego
zjadliwego
zjadliwego
zjadliwego
zjadliwej
C. zjadliwemu
zjadliwemu
zjadliwemu
zjadliwemu
zjadliwej
B. zjadliwego
zjadliwego
zjadliwy
zjadliwe
zjadliwą
N. zjadliwym
zjadliwym
zjadliwym
zjadliwym
zjadliwą
Ms. zjadliwym
zjadliwym
zjadliwym
zjadliwym
zjadliwej
W. zjadliwy
zjadliwy
zjadliwy
zjadliwe
zjadliwa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zjadliwi
zjadliwi
zjadliwe
zjadliwe
D. zjadliwych
zjadliwych
zjadliwych
zjadliwych
C. zjadliwym
zjadliwym
zjadliwym
zjadliwym
B. zjadliwych
zjadliwych
zjadliwych
zjadliwe
N. zjadliwymi
zjadliwymi
zjadliwymi
zjadliwymi
Ms. zjadliwych
zjadliwych
zjadliwych
zjadliwych
W. zjadliwi
zjadliwi
zjadliwe
zjadliwe

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zjadliwszy
zjadliwszy
zjadliwszy
zjadliwsze
zjadliwsza
D. zjadliwszego
zjadliwszego
zjadliwszego
zjadliwszego
zjadliwszej
C. zjadliwszemu
zjadliwszemu
zjadliwszemu
zjadliwszemu
zjadliwszej
B. zjadliwszego
zjadliwszego
zjadliwszy
zjadliwsze
zjadliwszą
N. zjadliwszym
zjadliwszym
zjadliwszym
zjadliwszym
zjadliwszą
Ms. zjadliwszym
zjadliwszym
zjadliwszym
zjadliwszym
zjadliwszej
W. zjadliwszy
zjadliwszy
zjadliwszy
zjadliwsze
zjadliwsza
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zjadliwsi
zjadliwsi
zjadliwsze
zjadliwsze
D. zjadliwszych
zjadliwszych
zjadliwszych
zjadliwszych
C. zjadliwszym
zjadliwszym
zjadliwszym
zjadliwszym
B. zjadliwszych
zjadliwszych
zjadliwszych
zjadliwsze
N. zjadliwszymi
zjadliwszymi
zjadliwszymi
zjadliwszymi
Ms. zjadliwszych
zjadliwszych
zjadliwszych
zjadliwszych
W. zjadliwsi
zjadliwsi
zjadliwsze
zjadliwsze

1.a człowiek

Definicja

taki, który celowo dokucza komuś i sprawia mu przykrość

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Relacje znaczeniowe

synonimy:  cięty, złośliwy, złośniczy

Połączenia

  • stać się zjadliwy

Cytaty

Jak to się dzieje, że na starość ludzie robią się zjadliwi, roszczeniowi, w skrajnych przypadkach wyniszczający psychicznie opiekunów?

źródło: NKJP: Internet

Zjadliwa baba, tak zjadliwa, że z niektórych stronic aż jad tryska.

źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem: (Francja 1940-1944), 1957

Zmienił mu się charakter. Zgorzkniał. Pełna dowcipu przekora nabrała cech kasandrycznych. Stał się zjadliwy, lubił nawet pośród obcych zatriumfować w polemice z przytupem [...].

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995

Prasa nam współczesna, choć bywa agresywna, zjadliwa i nie stroni od oszczerstw, nie zamieściłaby wszakże sprawozdania z uroczystego bankietu, powiedzmy, w pałacu prezydenckim, zakończonego słowami, iż po uczcie nie brakowało żadnego nakrycia czy sztućców.

źródło: NKJP: Janusz Tazbir: Silva rerum historicarum, 2002

1.b atak

Definicja

świadczący o tym, że ktoś celowo dokucza komuś i sprawia mu przykrość

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Relacje znaczeniowe

synonimy:  cięty, gryzący, złośliwy

Połączenia

  • zjadliwy artykuł, atak, felieton, komentarz, pamflet, tekst; dowcip, humor, śmiech, ton; zjadliwa krytyka, recenzja, satyra, uwaga; ironia
  • bardzo zjadliwy

Cytaty

Pielęgniarki nie żałowały zjadliwych uwag: „Pić to się nie bał, a zastrzyków się boi” [...].

źródło: NKJP: Anna Dodziuk, Włodzimierz Kamecki: Wyjść z matni: proste rozmowy o zgubnym nałogu, 1994

Ataki na Clintonów były czasami bardzo ostre, nawet zjadliwe, ale mimo to prezydent pozostawał kandydatem zachowującym sympatię większości wyborców.

źródło: NKJP: Stanisław Głąbiński: Polityka po amerykańsku, 1996

[...] sprawiedliwa natura, poskąpiwszy jednych darów, wyposażyła go w inne, bardzo w tej sytuacji cenne: nadzwyczajny zmysł obserwacji i znajomość ludzi oraz zjadliwą, otwartą złośliwość.

źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997

Ma się czasem wrażenie, jakby przedmiotem troski prezydenta było nie to, że instytucje te działają czy mogą działać źle, lecz to, że mogłyby działać dobrze. Jak bowiem inaczej rozumieć zjadliwą krytykę prób porozumiewania się partii w parlamencie?

źródło: NKJP: Waldemar Kuczyński: Słabe punkty naszej demokracji, Gazeta Wyborcza, 1992-03-19

2. wirus

Definicja

taki, który jest niebezpieczny dla zdrowia i życia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie rodzaje chorób

Połączenia

  • zjadliwy wirus; zjadliwa bakteria, odmiana
  • bardzo, szczególnie, wyjątkowo, wysoce zjadliwy

Cytaty

Aby wyprodukować szczególnie zjadliwe szczepy bakterii, wprowadza się do nich geny uodparniające je na wszelkie możliwe antybiotyki [...].

źródło: NKJP: Jacek Kubiak: Mikroby masowego rażenia, Polityka, 2003-11-29

Mała Tereska ma od miesięcy zjadliwy katar kiszek, płacze dzień i noc [...].

źródło: NKJP: Beata Obertyńska: W domu niewoli, 2005

Sepsa – to skrót od łacińskiego sepsis, czyli opanowanie całego organizmu przez zarazki, najczęściej zjadliwe bakterie.

źródło: NKJP: Danuta Pawlicka, Wojciech Kasprzak: Zdrowa środa, Gazeta Poznańska, 2004-03-17

Od dwóch tygodni słowo sepsa, częściej niż do tej pory pojawia się w mediach, a także w prywatnych rozmowach. Dzieje się tak, bo ta zjadliwa choroba zaatakowała chorych w różnych regionach kraju.

źródło: NKJP: Sepsa - szybki zabójca. Zdrowie, Polska Głos Wielkopolski, 2007-01-17

Kiedy do laboratoryjnej hodowli gronkowców wkradła się pleśń, Fleming zauważył, że z jej otoczenia zniknęły bakterie. Wykoncypował więc, że natknął się na substancję, zdolną wypowiedzieć wojnę zjadliwym drobnoustrojom.

źródło: NKJP: Ostrożnie z antybiotykami, Tygodnik Regionalny „Gazeta Częstochowska”, 2005-09-08

3. kolor

Definicja

o kolorze: mający bardzo intensywny odcień

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Połączenia

  • zjadliwa zieleń, żółć

Cytaty

Ściany upstrzono zjadliwą żółcią we wzorki.

źródło: NKJP: Joanna Kostrz: Ożywianie pamięci, Gazeta Krakowska, 2004-06-26

U dam królowała maszynowo tłoczona we wzory roślinne kremplina w kolorach buraczkowej czerwieni lub zjadliwej zieleni [...].

źródło: NKJP: Internet

Powstał pomysł robienia kostiumów z worków nakładanych dziurami przez głowę. Nakupiło się farb w zjadliwych w kolorach. [...] przystąpiliśmy do farbowania worków w misce.

źródło: NKJP: Miron Białoszewski: dokładne treści, Gazeta Wyborcza, 1997-09-20

4. obiad

Definicja

pot. 
taki, który nadaje się do zjedzenia, choć nie jest zbyt smaczny

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie przyprawy, smaki

Połączenia

  • zjadliwy posiłek

Cytaty

Jedyny zjadliwy chleb, który można kupić w Łodzi, pochodzi z Dłutowa. No, może jeszcze z pogardzanych Koluszek. Reszta to szmelc i wióry.

źródło: NKJP: Internet

Uszy. Niesmaczne. Chyba że się z osiem godzin będzie gotować. Wtedy są zjadliwe, za to reszta niedobra...

źródło: NKJP: Internet

[...] skoro szpital często nie jest w stanie zapewnić pacjentowi zjadliwego posiłku, a matce chorego dziecka nawet łóżka polowego czy dmuchanego materaca, to co tu mówić o pomocy psychologicznej?

źródło: NKJP: Aleksandra Wysocka-Zańko: Zdarzenie ubezpieczeniowe i „radzenie sobie”, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-12-01

Data ostatniej modyfikacji: 28.08.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj