UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

skuć

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Pochodzenie

Zob. kuć

1. tynk

Definicja

uderzając zaostrzonym narzędziem, usunąć po kawałku warstwę czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  usunąć

Połączenia

  • skuć tynk

Cytaty

Masz dwie możliwości. Albo skuć tynk, ponawiercać ścianę i wprowadzić środki osuszające, albo ścianę rozebrać i przy okazji powiększyć ten pokój, tak żebyś miał uczciwy salonik z kominkiem.

źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze source, 2009

Między środkowymi oknami pierwszego piętra umieszczono relief z robotnikami, podobny nieco do tych, które jakieś dziesięć lat temu skuto ze ścian burzonego kina Moskwa [...].

źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Balzakiana, 2008

Najważniejsze to wstawić nowe okna, bo dziury po wybuchu zabito papą i deskami. Trzeba wszystko zerwać, skuć ściany i postawić je na nowo.

źródło: NKJP: Izabela Jarosz: Dłoń przyjaciela, Trybuna Śląska, 2002-12-17

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skuję
skujemy
2 os. skujesz
skujecie
3 os. skuje
skują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skułem
+(e)m skuł
skułam
+(e)m skuła
skułom
+(e)m skuło
skuliśmy
+(e)śmy skuli
skułyśmy
+(e)śmy skuły
2 os. skułeś
+(e)ś skuł
skułaś
+(e)ś skuła
skułoś
+(e)ś skuło
skuliście
+(e)ście skuli
skułyście
+(e)ście skuły
3 os. skuł
skuła
skuło
skuli
skuły

bezosobnik: skuto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skujmy
2 os. skuj
skujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skułbym
bym skuł
skułabym
bym skuła
skułobym
bym skuło
skulibyśmy
byśmy skuli
skułybyśmy
byśmy skuły
2 os. skułbyś
byś skuł
skułabyś
byś skuła
skułobyś
byś skuło
skulibyście
byście skuli
skułybyście
byście skuły
3 os. skułby
by skuł
skułaby
by skuła
skułoby
by skuło
skuliby
by skuli
skułyby
by skuły

bezosobnik: skuto by

bezokolicznik: skuć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: skuwszy

gerundium: skucie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. skucie
skucia
D. skucia
skuć
C. skuciu
skuciom
B. skucie
skucia
N. skuciem
skuciami
Ms. skuciu
skuciach
W. skucie
skucia

imiesłów przymiotnikowy bierny: skuty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. skuty
skuty
skuty
skute
skuta
D. skutego
skutego
skutego
skutego
skutej
C. skutemu
skutemu
skutemu
skutemu
skutej
B. skutego
skutego
skuty
skute
skutą
N. skutym
skutym
skutym
skutym
skutą
Ms. skutym
skutym
skutym
skutym
skutej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. skuci
skuci
skute
skute
D. skutych
skutych
skutych
skutych
C. skutym
skutym
skutym
skutym
B. skutych
skutych
skutych
skute
N. skutymi
skutymi
skutymi
skutymi
Ms. skutych
skutych
skutych
skutych

odpowiednik aspektowy: skuwać

Składnia

bez ograniczeń + skuć +
CO

2. stal

Definicja

uderzeniami młotka złączyć metalowe elementy po ich rozgrzaniu

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł rzemiosło

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  złączyć

Cytaty

Dopóki kiedyś na własne życzenie nie został na jedną sierpniową noc asystentem mistrza, nie miał pojęcia, że skucie głowni miecza jest tak ciężką pracą.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg source, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skuję
skujemy
2 os. skujesz
skujecie
3 os. skuje
skują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skułem
+(e)m skuł
skułam
+(e)m skuła
skułom
+(e)m skuło
skuliśmy
+(e)śmy skuli
skułyśmy
+(e)śmy skuły
2 os. skułeś
+(e)ś skuł
skułaś
+(e)ś skuła
skułoś
+(e)ś skuło
skuliście
+(e)ście skuli
skułyście
+(e)ście skuły
3 os. skuł
skuła
skuło
skuli
skuły

bezosobnik: skuto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skujmy
2 os. skuj
skujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skułbym
bym skuł
skułabym
bym skuła
skułobym
bym skuło
skulibyśmy
byśmy skuli
skułybyśmy
byśmy skuły
2 os. skułbyś
byś skuł
skułabyś
byś skuła
skułobyś
byś skuło
skulibyście
byście skuli
skułybyście
byście skuły
3 os. skułby
by skuł
skułaby
by skuła
skułoby
by skuło
skuliby
by skuli
skułyby
by skuły

bezosobnik: skuto by

bezokolicznik: skuć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: skuwszy

gerundium: skucie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. skucie
skucia
D. skucia
skuć
C. skuciu
skuciom
B. skucie
skucia
N. skuciem
skuciami
Ms. skuciu
skuciach
W. skucie
skucia

imiesłów przymiotnikowy bierny: skuty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. skuty
skuty
skuty
skute
skuta
D. skutego
skutego
skutego
skutego
skutej
C. skutemu
skutemu
skutemu
skutemu
skutej
B. skutego
skutego
skuty
skute
skutą
N. skutym
skutym
skutym
skutym
skutą
Ms. skutym
skutym
skutym
skutym
skutej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. skuci
skuci
skute
skute
D. skutych
skutych
skutych
skutych
C. skutym
skutym
skutym
skutym
B. skutych
skutych
skutych
skute
N. skutymi
skutymi
skutymi
skutymi
Ms. skutych
skutych
skutych
skutych

odpowiednik aspektowy: skuwać

Składnia

bez ograniczeń + skuć +
CO

3. więźnia

Definicja

założyć komuś kajdanki lub łańcuchy na ręce lub nogi, tak żeby mu utrudnić lub uniemożliwić poruszanie się

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

Relacje znaczeniowe

synonimy:  okuć, skować, zakuć
antonimy:  rozkuć

Połączenia

  • policjanci, porywacze skuli
  • skuć nogi, ręce
  • skuć kajdankami
  • skute ręce

Cytaty

Pchnął zamroczonego Skowrońskiego na ziemię i skuł kajdankami.

źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Przystanek Śmierć, 2007

Policjanci skuli agresora i zawieźli do szpitala.

źródło: NKJP: MICH: Pięścią w policjanta, Gazeta Poznańska, 2003-11-18

Jego i ojca skuto i zawieziono do komisariatu żandarmerii.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: zdrada, 1991

- Czytał pan Lukrecjusza, doktorze? – zwrócił się nieoczekiwanie do skutego mężczyzny.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Dżuma w Breslau, 2007

Jechali w klatce więziennej karetki, skuci kajdankami, a przez okno samochodu widać było jeziora i góry.

źródło: NKJP: Joanna Rudniańska: Miejsca, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skuję
skujemy
2 os. skujesz
skujecie
3 os. skuje
skują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skułem
+(e)m skuł
skułam
+(e)m skuła
skułom
+(e)m skuło
skuliśmy
+(e)śmy skuli
skułyśmy
+(e)śmy skuły
2 os. skułeś
+(e)ś skuł
skułaś
+(e)ś skuła
skułoś
+(e)ś skuło
skuliście
+(e)ście skuli
skułyście
+(e)ście skuły
3 os. skuł
skuła
skuło
skuli
skuły

bezosobnik: skuto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skujmy
2 os. skuj
skujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skułbym
bym skuł
skułabym
bym skuła
skułobym
bym skuło
skulibyśmy
byśmy skuli
skułybyśmy
byśmy skuły
2 os. skułbyś
byś skuł
skułabyś
byś skuła
skułobyś
byś skuło
skulibyście
byście skuli
skułybyście
byście skuły
3 os. skułby
by skuł
skułaby
by skuła
skułoby
by skuło
skuliby
by skuli
skułyby
by skuły

bezosobnik: skuto by

bezokolicznik: skuć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: skuwszy

gerundium: skucie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. skucie
skucia
D. skucia
skuć
C. skuciu
skuciom
B. skucie
skucia
N. skuciem
skuciami
Ms. skuciu
skuciach
W. skucie
skucia

imiesłów przymiotnikowy bierny: skuty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. skuty
skuty
skuty
skute
skuta
D. skutego
skutego
skutego
skutego
skutej
C. skutemu
skutemu
skutemu
skutemu
skutej
B. skutego
skutego
skuty
skute
skutą
N. skutym
skutym
skutym
skutym
skutą
Ms. skutym
skutym
skutym
skutym
skutej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. skuci
skuci
skute
skute
D. skutych
skutych
skutych
skutych
C. skutym
skutym
skutym
skutym
B. skutych
skutych
skutych
skute
N. skutymi
skutymi
skutymi
skutymi
Ms. skutych
skutych
skutych
skutych

odpowiednik aspektowy: skuwać

Składnia

bez ograniczeń + skuć +
KOGO/CO + (CZYM)

4. jezioro

Definicja

pokryć twardą warstwą tworzącą się w niskiej temperaturze

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ściąć

Połączenia

  • mróz skuł
  • skuć jezioro, rzekę, wodę
  • skuć lodem

Cytaty

Najpierw spadły obfite śniegi, potem tęgi mróz skuł wszystko lodem.

źródło: NKJP: Alfons Filar: Śladami tatrzańskich kurierów, 1995

Dobrze uczyniłem, gdyż w Moguncji zaskoczyła nas wczesna w owym roku zima, toteż Ren, który tamże przekroczyliśmy, był całkiem skuty lodem.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003

Benedykt Gierosławski, zdolny matematyk, ale i niepoprawny hazardzista, na zlecenie carskiego Ministerstwa Zimy zostaje wysłany Ekspresem Transsyberyjskim do skutego lodem Irkucka [...].

źródło: NKJP: Książki nadesłane, Esensja, nr 10, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skuję
skujemy
2 os. skujesz
skujecie
3 os. skuje
skują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skułem
+(e)m skuł
skułam
+(e)m skuła
skułom
+(e)m skuło
skuliśmy
+(e)śmy skuli
skułyśmy
+(e)śmy skuły
2 os. skułeś
+(e)ś skuł
skułaś
+(e)ś skuła
skułoś
+(e)ś skuło
skuliście
+(e)ście skuli
skułyście
+(e)ście skuły
3 os. skuł
skuła
skuło
skuli
skuły

bezosobnik: skuto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skujmy
2 os. skuj
skujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skułbym
bym skuł
skułabym
bym skuła
skułobym
bym skuło
skulibyśmy
byśmy skuli
skułybyśmy
byśmy skuły
2 os. skułbyś
byś skuł
skułabyś
byś skuła
skułobyś
byś skuło
skulibyście
byście skuli
skułybyście
byście skuły
3 os. skułby
by skuł
skułaby
by skuła
skułoby
by skuło
skuliby
by skuli
skułyby
by skuły

bezosobnik: skuto by

bezokolicznik: skuć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: skuwszy

gerundium: skucie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. skucie
skucia
D. skucia
skuć
C. skuciu
skuciom
B. skucie
skucia
N. skuciem
skuciami
Ms. skuciu
skuciach
W. skucie
skucia

imiesłów przymiotnikowy bierny: skuty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. skuty
skuty
skuty
skute
skuta
D. skutego
skutego
skutego
skutego
skutej
C. skutemu
skutemu
skutemu
skutemu
skutej
B. skutego
skutego
skuty
skute
skutą
N. skutym
skutym
skutym
skutym
skutą
Ms. skutym
skutym
skutym
skutym
skutej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. skuci
skuci
skute
skute
D. skutych
skutych
skutych
skutych
C. skutym
skutym
skutym
skutym
B. skutych
skutych
skutych
skute
N. skutymi
skutymi
skutymi
skutymi
Ms. skutych
skutych
skutych
skutych

odpowiednik aspektowy: skuwać

Inne uwagi

Zwykle imb

Składnia

bez ograniczeń + skuć +
CO + (CZYM)

5. mordę

Definicja

wulg. 
wielokrotnie uderzyć, zadając ból

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pobić, sprać, stłuc, zbić, zlać

Połączenia

  • skuć mordę

Cytaty

- Skuj mu ryja, jeżeli sprawi ci to przyjemność - odzywa się Wójcik. - Potem zabij i zakop. Ja spadam.

źródło: NKJP: Jacek Rębacz: Zakopane: sezon na samobójców, 2006

Jeśli ty nie przestaniesz kłamać, to mordę skuję na błoto.

źródło: NKJP: Leopold Buczkowski: Czarny potok, 1959

Odłóż słuchawkę albo skuję ci mordę i nie wyjdziesz z tego kibla w jednym kawałku.

źródło: NKJP: Piotr Czerwiński: Przebiegum życiae czyli Kartonowa sieć, 2009

Skuci po gębie napastnicy, odpowiadając na pytanie: kto im pozwolił podnieść rękę na żołnierza, przyznali, że to ich dowódca, komendant miejscowego UB.

źródło: NKJP: Henryk Jan Mielcarek: Fordon'45, Akant, 2007-10

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skuję
skujemy
2 os. skujesz
skujecie
3 os. skuje
skują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skułem
+(e)m skuł
skułam
+(e)m skuła
skułom
+(e)m skuło
skuliśmy
+(e)śmy skuli
skułyśmy
+(e)śmy skuły
2 os. skułeś
+(e)ś skuł
skułaś
+(e)ś skuła
skułoś
+(e)ś skuło
skuliście
+(e)ście skuli
skułyście
+(e)ście skuły
3 os. skuł
skuła
skuło
skuli
skuły

bezosobnik: skuto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skujmy
2 os. skuj
skujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skułbym
bym skuł
skułabym
bym skuła
skułobym
bym skuło
skulibyśmy
byśmy skuli
skułybyśmy
byśmy skuły
2 os. skułbyś
byś skuł
skułabyś
byś skuła
skułobyś
byś skuło
skulibyście
byście skuli
skułybyście
byście skuły
3 os. skułby
by skuł
skułaby
by skuła
skułoby
by skuło
skuliby
by skuli
skułyby
by skuły

bezosobnik: skuto by

bezokolicznik: skuć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: skuwszy

gerundium: skucie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. skucie
skucia
D. skucia
skuć
C. skuciu
skuciom
B. skucie
skucia
N. skuciem
skuciami
Ms. skuciu
skuciach
W. skucie
skucia

imiesłów przymiotnikowy bierny: skuty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. skuty
skuty
skuty
skute
skuta
D. skutego
skutego
skutego
skutego
skutej
C. skutemu
skutemu
skutemu
skutemu
skutej
B. skutego
skutego
skuty
skute
skutą
N. skutym
skutym
skutym
skutym
skutą
Ms. skutym
skutym
skutym
skutym
skutej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. skuci
skuci
skute
skute
D. skutych
skutych
skutych
skutych
C. skutym
skutym
skutym
skutym
B. skutych
skutych
skutych
skute
N. skutymi
skutymi
skutymi
skutymi
Ms. skutych
skutych
skutych
skutych

odpowiednik aspektowy: skuwać

Składnia

bez ograniczeń + skuć +
(KOMU) + CO
bez ograniczeń + skuć +
KOGO + (po CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 05.02.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj