UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

odwieszać

Chronologizacja

1806, J.S. Bandtkie: Słownik dokładny języka polskiego i niemieckiego do podręcznego używania dla Polaków i Niemców, Tom 1, books.google.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odwieszam
 odwieszamy
2 os. odwieszasz
 odwieszacie
3 os. odwiesza
 odwieszają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odwieszałem
+(e)m odwieszał
 odwieszałam
+(e)m odwieszała
 odwieszałom
+(e)m odwieszało
 odwieszaliśmy
+(e)śmy odwieszali
 odwieszałyśmy
+(e)śmy odwieszały
2 os. odwieszałeś
+(e)ś odwieszał
 odwieszałaś
+(e)ś odwieszała
 odwieszałoś
+(e)ś odwieszało
 odwieszaliście
+(e)ście odwieszali
 odwieszałyście
+(e)ście odwieszały
3 os. odwieszał
 odwieszała
 odwieszało
 odwieszali
 odwieszały

bezosobnik: odwieszano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę odwieszał
będę odwieszać
 będę odwieszała
będę odwieszać
 będę odwieszało
będę odwieszać
 będziemy odwieszali
będziemy odwieszać
 będziemy odwieszały
będziemy odwieszać
2 os. będziesz odwieszał
będziesz odwieszać
 będziesz odwieszała
będziesz odwieszać
 będziesz odwieszało
będziesz odwieszać
 będziecie odwieszali
będziecie odwieszać
 będziecie odwieszały
będziecie odwieszać
3 os. będzie odwieszał
będzie odwieszać
 będzie odwieszała
będzie odwieszać
 będzie odwieszało
będzie odwieszać
 będą odwieszali
będą odwieszać
 będą odwieszały
będą odwieszać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odwieszajmy
2 os. odwieszaj
 odwieszajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odwieszałbym
bym odwieszał
 odwieszałabym
bym odwieszała
 odwieszałobym
bym odwieszało
 odwieszalibyśmy
byśmy odwieszali
 odwieszałybyśmy
byśmy odwieszały
2 os. odwieszałbyś
byś odwieszał
 odwieszałabyś
byś odwieszała
 odwieszałobyś
byś odwieszało
 odwieszalibyście
byście odwieszali
 odwieszałybyście
byście odwieszały
3 os. odwieszałby
by odwieszał
 odwieszałaby
by odwieszała
 odwieszałoby
by odwieszało
 odwieszaliby
by odwieszali
 odwieszałyby
by odwieszały

bezosobnik: odwieszano by

bezokolicznik: odwieszać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

odwieszając

gerundium: odwieszanie

imiesłów przymiotnikowy czynny: odwieszający

imiesłów przymiotnikowy bierny: odwieszany

odpowiednik aspektowy: odwiesić

Pochodzenie

Zob.  wieszać 

1. płaszcz

Definicja

wieszać ponownie coś, co przedtem zostało zdjęte

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

  • odwieszać płaszcz, słuchawkę

Cytaty

Odwieszając jego marynarkę na wieszak, dyskretnie zajrzyj pod klapy.

źródło: NKJP: Internet

Prawą ręką sięga do kieszeni po monetę, znajduje, lewą ręką sięga po słuchawkę, zdejmuje słuchawkę, wrzuca monetę do aparatu, przekłada słuchawkę z lewej ręki do prawej, przykłada słuchawkę do ucha, czeka, odwiesza słuchawkę [...].

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Teatr 1 (Miłość na Krymie 1993, Wdowy 1992, Portret 1987, Kontrakt 1986, 1986)

Jak odwieszam daną rzecz – to też zawsze według koloru. Potem łatwiej znaleźć potrzebny ciuch i dobrać odpowiedni kolor, np. koszuli do garnituru.

źródło: NKJP: Agata Markowicz: Żony na zakupy nie zabieram, Dziennik Zachodni, 2006-11-14

Zobaczyła go, jak tarabani się do przedpokoju z walizką, jak kładzie bukiet na konsolce, odwiesza płaszcz na ten wieszak, którego zawsze używał Maurycy [...].

źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006

Składnia

bez ograniczeń + odwieszać +
CO + (DOKĄD)

2. działalność

Definicja

odwoływać wcześniejsze postanowienie wstrzymujące decyzje lub działania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

antonimy:  zawieszać

Cytaty

Przez prawie rok zawieszano i odwieszano postępowanie, ponieważ - jak się okazało, Jerzy Z. był poszukiwany przez imponującą ilość organów ścigania na terenie całego kraju.

źródło: NKJP: Justyna Report: Z wokandy - „Biznesmen”, Tygodnik Podhalański, nr 12, 1999

Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji nie upomniała się na czas o bezcłowe kontyngenty, a ministerstwo wprowadza kontyngenty i odwiesza cła wyłącznie na wniosek branży.

źródło: NKJP: Jacek Pawlicki, Piotr Cieśliński, Tomasz Chlebowski: Rynek komputerów, Gazeta Wyborcza, 1997-05-21

Przed wyjazdem odwieszam firmę. Po powrocie wystawiam rachunek, rozliczam się i znów zawieszam działalność.

źródło: NKJP: Paweł Wrabec: Życie na wahadle, Polityka, nr 2456, 2004-06-12

Od września Związek Komunalny Komunikacja Międzygminna odwiesza niektóre kursy autobusów linii 336 i 338, wiodących przez Mętków i Zagórze. Kursy zostały zawieszone w związku z mniejszą frekwencją w okresie wakacyjnym, gdy dzieci nie dojeżdżały do szkół.

źródło: NKJP: (AF): Związek odwiesza kursy, Gazeta Krakowska, 2002-08-27

Składnia

bez ograniczeń + odwieszać +
CO

3. ucznia

Definicja

odwoływać zakaz pełnienia przez kogoś funkcji

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Relacje znaczeniowe

antonimy:  zawieszać

Cytaty

Uważam, że latem minister popełnił błąd, odwieszając zarząd PZPN.

źródło: NKJP: Robert Błoński, Dariusz Wołowski: Piłka nożna. Wywiad ze Zbigniewem Bońkiem (2), Gazeta Wyborcza, 1999-03-19

Niemal po każdej dyskwalifikacji IAAF musiała prowadzić długie, kosztowne procesy, bo federacje odwieszały ukaranych.

źródło: NKJP: Stefan Tuszyński: Lekkoatletyka. Mistrzostwa Świata, Gazeta Wyborcza, 1997-08-01

Nie jest to korzystne dla policji, bo policjant zawieszony nie przychodzi do pracy, później go trzeba odwieszać, a przez ten czas ktoś go musi zastępować.

źródło: NKJP: K. Juszczak: Może pojadę na Alaskę, Czas Ostrzeszowski, nr 200610, 2006

Składnia

bez ograniczeń + odwieszać +
KOGO

4. karę

Definicja

wznawiać wykonanie kary z powodu popełnienia przez skazanego nowych przestępstw

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa sąd

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

Relacje znaczeniowe

antonimy:  zawieszać

Połączenia

  • odwieszać karę, wyrok

Cytaty

W okresie próby wdaje się w bójkę, za co sąd odwiesza mu karę.

źródło: NKJP: Igor T. Miecik: Skazani na czekanie, Polityka, nr 2447, 2004-04-10

Sąd w Słubicach nie zamierza odwieszać kary. - Powodem jest brak możliwości prawnych [...].

źródło: NKJP: Expressem, Super Express, 2006

Czy następna sprawa karna dotycząca tego samego przestępstwa odwiesza wyrok?

źródło: Internet: poradaprawna.pl

Wezwano mnie nagle dzień po ogłoszeniu słynnych podwyżek do dowódcy brygady i powiedziano, że w związku z brakiem poprawy w moim zachowaniu odwieszają mi areszt.

źródło: NKJP: Tadeusz Isakowicz-Zaleski: Moje życie nielegalne, 2008

Składnia

bez ograniczeń + odwieszać +
(KOMU) + CO

5. komputer

Definicja

ponownie uruchamiać urządzenie elektroniczne, które przestało działać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny komputery/informatyka

Relacje znaczeniowe

sprzeczne:  zawieszać

Połączenia

  • odwieszać komputer

Cytaty

Odwiesza niesforne laptopy w radiowozach, naprawia uszkodzone aplikacje, konserwuje gigantyczny ekran centrum dowodzenia.

źródło: NKJP: Marek Machwitz: Komisarz Ryba to nie fikcja, Dziennik Łódzki, 2006-02-17

Z innej beczki, jeśli już mówimy o mądrości tatusiów: mój syn już n-ty raz chodzi odwieszać komputer sąsiada [...].

źródło: NKJP: Internet

[...] dopiero wyciągnięcie baterii odwiesza telefon.

źródło: Internet: forum.android.com.pl

Składnia

bez ograniczeń + odwieszać +
CO

Frazeologizmy

ktoś zawiesza na kołku coś
ktoś odwiesza na kołek coś
Data ostatniej modyfikacji: 18.03.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN