UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

trzos

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. trzos
trzosy
D. trzosa
trzosu
trzosów
C. trzosowi
trzosom
B. trzos
trzosy
N. trzosem
trzosami
Ms. trzosie
trzosach
W. trzosie
trzosy

Pochodzenie

psł. čersъ (< *kert-so-) 'wąska i długa sakiewka obwiązywana wokół pasa'

1. na pieniądze

Definicja

dawniej używany mały worek na pieniądze zrobiony ze skórki lub tkaniny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kiesa, sakiewka
hiperonimy:  worek

Połączenia

  • ciężki, pełny, wypchany; pusty; cudzy trzos
  • trzos na pieniądze
  • zawartość trzosa
  • pieniądze, srebro, złoto w trzosie
  • trzymać; dać komuś trzos
  • sięgnąć, zaglądać; wrzucać coś do trzosa; wyciągnąć coś z trzosa

Cytaty

Ze stojącej pod ścianą skrzyni wydobył ciężki trzos mile brzęczący denarami, który rzucił w moją stronę, ja zaś pochwyciłem go w locie.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003

Otto obdarzył go dodatkowo na drogę trzosem, i to o wiele cięższym niż sakieweczka otrzymana przed tygodniem od Konrada Kantnera.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002

- To nie brzęczy - stwierdził z wyrzutem czarodziej. I wepchnął sakiewkę za kaftan. - Wolne żarty, panie cyrulik. Nawet nie myślcie o trzosach srebrem czy choćby miedziakami wypchanych.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Smoczy pazur, 2003

O korzyściach płynących z denominacji złotówki - która nastąpi już za kilka dni - piszą i będą pisać wszyscy. Uprości ona pracę księgowych i ich komputerów, przyniesie znaczne korzyści producentom portmonetek, „podkówek”, trzosów i woreczków na bilon [...].

źródło: NKJP: Teodor Krzysztof Toeplitz: Mój wybór: rzeczy mniejsze, 1998

2. pieniądze

Definicja

książk. 
wszystkie pieniądze posiadane przez kogoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kiesa, sakiewka

Połączenia

  • kościelny, państwowy trzos

Cytaty

A jeśli nie interesują się nią ludzie władzy, dysponujący państwowym trzosem, to niby dlaczego nauka ma stać u nas na przyzwoitym poziomie?

źródło: NKJP: Jacek Jachimecki: Nie spychajmy nauki!, Gazeta Krakowska, 2003-06-18

Cóż, słyszałem o kilku przypadkach nieakceptowalnego przeze mnie przepływu pieniądza z kiesy państwa do kościelnego trzosa, lecz kwoty takich przypadków stanowią jedynie kroplę w morzu marnotrawstwa, jakie ukazuje się przy pobieżnej analizie wydatków budżetu.

źródło: NKJP: Internet

Data ostatniej modyfikacji: 07.11.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj