UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

sprzeciwić się

Chronologizacja

SStp, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Z przedrostkiem s- od dawnego przeciwić się ‘sprzeciwiać się’.
Zob. przeciw

1. planom

Definicja

nie zgodzić się na to, by coś się wydarzyło

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

antonimy:

zgodzić się

Połączenia

sprzeciwić się czyjemuś awansowi, członkostwu, decyzji, czyjejś działalności, idei, ingerencji, czyjejś kandydaturze, kapitulacji, likwidacji czegoś, planom, czyjejś polityce, pomysłowi, czyimś posunięciom, próbie rozbicia czegoś, prywatyzacji, przemocy, realizacji czegoś, jakiemuś rozwiązaniu, czyjemuś udziałowi, Unii, utworzeniu czegoś, wojnie, wprowadzeniu czegoś, współpracy, zmianom
kategorycznie, stanowczo się sprzeciwić

Cytaty

Po pięciu dniach walk Kreta została zdobyta. Hitler sprzeciwił się jednak dalszym planom desantu na Cyprze.

źródło: KWSJP: Franciszek Ryszka: Noc i mgła: Niemcy w okresie hitlerowskim, 1963

Sejm sprzeciwił się projektowi królewskiemu.

źródło: KWSJP: Alicja Dybkowska, Jan Żaryn, Małgorzata Żaryn: Polskie dzieje od czasów najdawniejszych do współczesności, 1994

Zamierzała uporządkować zapiski i wzorem innych krakowskich wdów doprowadzić do ich publikacji - bez względu na wszystko. Przed śmiercią męża nie zapoznała się z ani jedną linijką, bo kiedy chciała to zrobić, Maurycy stanowczo się sprzeciwił, wymuszając na niej przyrzeczenie, że nigdy nie przeczyta bodaj akapitu.

źródło: KWSJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	sprzeciwię się	sprzeciwimy się
2 os.	sprzeciwisz się	sprzeciwicie się
3 os.	sprzeciwi się	sprzeciwią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sprzeciwiłem się +(e)m się sprzeciwił	sprzeciwiłam się +(e)m się sprzeciwiła	sprzeciwiłom się +(e)m się sprzeciwiło	sprzeciwiliśmy się +(e)śmy się sprzeciwili	sprzeciwiłyśmy się +(e)śmy się sprzeciwiły
2 os.	sprzeciwiłeś się +(e)ś się sprzeciwił	sprzeciwiłaś się +(e)ś się sprzeciwiła	sprzeciwiłoś się +(e)ś się sprzeciwiło	sprzeciwiliście się +(e)ście się sprzeciwili	sprzeciwiłyście się +(e)ście się sprzeciwiły
3 os.	sprzeciwił się	sprzeciwiła się	sprzeciwiło się	sprzeciwili się	sprzeciwiły się

bezosobnik: sprzeciwiono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		sprzeciwmy się
2 os.	sprzeciw się	sprzeciwcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sprzeciwiłbym się bym się sprzeciwił	sprzeciwiłabym się bym się sprzeciwiła	sprzeciwiłobym się bym się sprzeciwiło	sprzeciwilibyśmy się byśmy się sprzeciwili	sprzeciwiłybyśmy się byśmy się sprzeciwiły
2 os.	sprzeciwiłbyś się byś się sprzeciwił	sprzeciwiłabyś się byś się sprzeciwiła	sprzeciwiłobyś się byś się sprzeciwiło	sprzeciwilibyście się byście się sprzeciwili	sprzeciwiłybyście się byście się sprzeciwiły
3 os.	sprzeciwiłby się by się sprzeciwił	sprzeciwiłaby się by się sprzeciwiła	sprzeciwiłoby się by się sprzeciwiło	sprzeciwiliby się by się sprzeciwili	sprzeciwiłyby się by się sprzeciwiły

bezosobnik: sprzeciwiono by się

bezokolicznik: sprzeciwić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: sprzeciwiwszy się

gerundium: sprzeciwienie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sprzeciwienie się	sprzeciwienia się
D.	sprzeciwienia się	sprzeciwień się
C.	sprzeciwieniu się	sprzeciwieniom się
B.	sprzeciwienie się	sprzeciwienia się
N.	sprzeciwieniem się	sprzeciwieniami się
Ms.	sprzeciwieniu się	sprzeciwieniach się
W.	sprzeciwienie się	sprzeciwienia się

odpowiednik aspektowy: sprzeciwiać się

Składnia

Rz_osobowy

sprzeciwić się

CZEMU

2. matce

Definicja

nie zgodzić się na to, o co ktoś prosi lub czego żąda

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	przeciwstawić się, zaoponować, zaprzeć się
	antonimy:	zgodzić się

Połączenia

sprzeciwić się Bogu, matce, ojcu, przełożonemu, rodzicom, żonie; czyjejś prośbie, czyjejś woli, czyjemuś żądaniu

Cytaty

	Kiedy jednak Michał ukończył gimnazjum i powiedział, że zamierza wstąpić do konserwatorium, jego ojciec sprzeciwił się. Chciał, żeby syn kształcił się na lekarza albo na adwokata. źródło: KWSJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999
	Poświęć Mi swego syna, Izaaka... - O Panie! Tyś mi go dał! - Tym większe jest prawo moje... Mój on jest... Oddaj Mi go. - Nie sprzeciwię się Tobie, Panie... Uczynię to, czego żądasz... źródło: KWSJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952
	Miał dopiero półtora roku i każdy mógł na niego powiedzieć, że to jego. Ale w ostatniej chwili mama sprzeciwiła się i nie chciała oddać Bućka kobiecie, która po niego przyszła, i wybiegliśmy z domu wszyscy razem. źródło: KWSJP: Henryk Grynberg: Żydowska wojna, 1965
	Danielowi przeznaczono rolę ostatniego wykonawcy, tego, którego by potem pytano, dlaczego nie sprzeciwił się poleceniom. źródło: KWSJP: Jacek Duka: W kraju niewiernych, 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	sprzeciwię się	sprzeciwimy się
2 os.	sprzeciwisz się	sprzeciwicie się
3 os.	sprzeciwi się	sprzeciwią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sprzeciwiłem się +(e)m się sprzeciwił	sprzeciwiłam się +(e)m się sprzeciwiła	sprzeciwiłom się +(e)m się sprzeciwiło	sprzeciwiliśmy się +(e)śmy się sprzeciwili	sprzeciwiłyśmy się +(e)śmy się sprzeciwiły
2 os.	sprzeciwiłeś się +(e)ś się sprzeciwił	sprzeciwiłaś się +(e)ś się sprzeciwiła	sprzeciwiłoś się +(e)ś się sprzeciwiło	sprzeciwiliście się +(e)ście się sprzeciwili	sprzeciwiłyście się +(e)ście się sprzeciwiły
3 os.	sprzeciwił się	sprzeciwiła się	sprzeciwiło się	sprzeciwili się	sprzeciwiły się

bezosobnik: sprzeciwiono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		sprzeciwmy się
2 os.	sprzeciw się	sprzeciwcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sprzeciwiłbym się bym się sprzeciwił	sprzeciwiłabym się bym się sprzeciwiła	sprzeciwiłobym się bym się sprzeciwiło	sprzeciwilibyśmy się byśmy się sprzeciwili	sprzeciwiłybyśmy się byśmy się sprzeciwiły
2 os.	sprzeciwiłbyś się byś się sprzeciwił	sprzeciwiłabyś się byś się sprzeciwiła	sprzeciwiłobyś się byś się sprzeciwiło	sprzeciwilibyście się byście się sprzeciwili	sprzeciwiłybyście się byście się sprzeciwiły
3 os.	sprzeciwiłby się by się sprzeciwił	sprzeciwiłaby się by się sprzeciwiła	sprzeciwiłoby się by się sprzeciwiło	sprzeciwiliby się by się sprzeciwili	sprzeciwiłyby się by się sprzeciwiły

bezosobnik: sprzeciwiono by się

bezokolicznik: sprzeciwić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: sprzeciwiwszy się

gerundium: sprzeciwienie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sprzeciwienie się	sprzeciwienia się
D.	sprzeciwienia się	sprzeciwień się
C.	sprzeciwieniu się	sprzeciwieniom się
B.	sprzeciwienie się	sprzeciwienia się
N.	sprzeciwieniem się	sprzeciwieniami się
Ms.	sprzeciwieniu się	sprzeciwieniach się
W.	sprzeciwienie się	sprzeciwienia się

odpowiednik aspektowy: sprzeciwiać się

Składnia

Rz_osobowy

sprzeciwić się

KOMU/CZEMU

3. słowom

Definicja

nie zgodzić się z tym, co ktoś mówi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	zaoponować
	antonimy:	zgodzić się

Cytaty

- A właśnie że Musia wolałaby zaczarowaną dorożkę! - sprzeciwił się Paweł.

źródło: KWSJP: Marta Tomaszewska: Tajemnica białego pokoju, 1977

- To lepiej przestań - przerwał mu Lis szeptem. - Dlaczego? - sprzeciwił się Kogut głośno.

źródło: KWSJP: Sławomir Mrożek:Opowiadania i donosy 1980-1989, 1989

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	sprzeciwię się	sprzeciwimy się
2 os.	sprzeciwisz się	sprzeciwicie się
3 os.	sprzeciwi się	sprzeciwią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sprzeciwiłem się +(e)m się sprzeciwił	sprzeciwiłam się +(e)m się sprzeciwiła	sprzeciwiłom się +(e)m się sprzeciwiło	sprzeciwiliśmy się +(e)śmy się sprzeciwili	sprzeciwiłyśmy się +(e)śmy się sprzeciwiły
2 os.	sprzeciwiłeś się +(e)ś się sprzeciwił	sprzeciwiłaś się +(e)ś się sprzeciwiła	sprzeciwiłoś się +(e)ś się sprzeciwiło	sprzeciwiliście się +(e)ście się sprzeciwili	sprzeciwiłyście się +(e)ście się sprzeciwiły
3 os.	sprzeciwił się	sprzeciwiła się	sprzeciwiło się	sprzeciwili się	sprzeciwiły się

bezosobnik: sprzeciwiono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		sprzeciwmy się
2 os.	sprzeciw się	sprzeciwcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sprzeciwiłbym się bym się sprzeciwił	sprzeciwiłabym się bym się sprzeciwiła	sprzeciwiłobym się bym się sprzeciwiło	sprzeciwilibyśmy się byśmy się sprzeciwili	sprzeciwiłybyśmy się byśmy się sprzeciwiły
2 os.	sprzeciwiłbyś się byś się sprzeciwił	sprzeciwiłabyś się byś się sprzeciwiła	sprzeciwiłobyś się byś się sprzeciwiło	sprzeciwilibyście się byście się sprzeciwili	sprzeciwiłybyście się byście się sprzeciwiły
3 os.	sprzeciwiłby się by się sprzeciwił	sprzeciwiłaby się by się sprzeciwiła	sprzeciwiłoby się by się sprzeciwiło	sprzeciwiliby się by się sprzeciwili	sprzeciwiłyby się by się sprzeciwiły

bezosobnik: sprzeciwiono by się

bezokolicznik: sprzeciwić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: sprzeciwiwszy się

gerundium: sprzeciwienie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sprzeciwienie się	sprzeciwienia się
D.	sprzeciwienia się	sprzeciwień się
C.	sprzeciwieniu się	sprzeciwieniom się
B.	sprzeciwienie się	sprzeciwienia się
N.	sprzeciwieniem się	sprzeciwieniami się
Ms.	sprzeciwieniu się	sprzeciwieniach się
W.	sprzeciwienie się	sprzeciwienia się

odpowiednik aspektowy: sprzeciwiać się

Składnia

Rz_osobowy

sprzeciwić się

MOWA WPROST

Data ostatniej modyfikacji: 18.03.2014