UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zmówić

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zmówię	zmówimy
2 os.	zmówisz	zmówicie
3 os.	zmówi	zmówią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zmówiłem +(e)m zmówił	zmówiłam +(e)m zmówiła	zmówiłom +(e)m zmówiło	zmówiliśmy +(e)śmy zmówili	zmówiłyśmy +(e)śmy zmówiły
2 os.	zmówiłeś +(e)ś zmówił	zmówiłaś +(e)ś zmówiła	zmówiłoś +(e)ś zmówiło	zmówiliście +(e)ście zmówili	zmówiłyście +(e)ście zmówiły
3 os.	zmówił	zmówiła	zmówiło	zmówili	zmówiły

bezosobnik: zmówiono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zmówmy
2 os.	zmów	zmówcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zmówiłbym bym zmówił	zmówiłabym bym zmówiła	zmówiłobym bym zmówiło	zmówilibyśmy byśmy zmówili	zmówiłybyśmy byśmy zmówiły
2 os.	zmówiłbyś byś zmówił	zmówiłabyś byś zmówiła	zmówiłobyś byś zmówiło	zmówilibyście byście zmówili	zmówiłybyście byście zmówiły
3 os.	zmówiłby by zmówił	zmówiłaby by zmówiła	zmówiłoby by zmówiło	zmówiliby by zmówili	zmówiłyby by zmówiły

bezosobnik: zmówiono by

bezokolicznik: zmówić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zmówiwszy

gerundium: zmówienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zmówienie	zmówienia
D.	zmówienia	zmówień
C.	zmówieniu	zmówieniom
B.	zmówienie	zmówienia
N.	zmówieniem	zmówieniami
Ms.	zmówieniu	zmówieniach
W.	zmówienie	zmówienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zmówiony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zmówiony	zmówiony	zmówiony	zmówione	zmówiona
D.	zmówionego	zmówionego	zmówionego	zmówionego	zmówionej
C.	zmówionemu	zmówionemu	zmówionemu	zmówionemu	zmówionej
B.	zmówionego	zmówionego	zmówiony	zmówione	zmówioną
N.	zmówionym	zmówionym	zmówionym	zmówionym	zmówioną
Ms.	zmówionym	zmówionym	zmówionym	zmówionym	zmówionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zmówieni	zmówieni	zmówione	zmówione
D.	zmówionych	zmówionych	zmówionych	zmówionych
C.	zmówionym	zmówionym	zmówionym	zmówionym
B.	zmówionych	zmówionych	zmówionych	zmówione
N.	zmówionymi	zmówionymi	zmówionymi	zmówionymi
Ms.	zmówionych	zmówionych	zmówionych	zmówionych

odpowiednik aspektowy: zmawiać

Pochodzenie

Zob. mówić

1. modlitwę

Definicja

wypowiedzieć modlitwę lub jakąś rytualną formułę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	odmówić
	hiperonimy:	powiedzieć

Połączenia

zmówić kadisz, modlitwę, pacierz, paciorek

Cytaty

	Kazał mi się przeżegnać i zmówić pacierz po polsku. źródło: NKJP: Rafał Kosecki: Nawojowałem się w życiu, Dziennik Bałtycki, 2000-11-04
	Uczestnicy wysłuchali najpierw listu Papieża, a potem zmówili „Ojcze nasz” . źródło: NKJP: Natalia Skipietrow, Olena Skwiecińska: Międzynarodowy Kongres Rodziny, Gazeta Wyborcza, 1994-04-15
	[...] dwaj młodzi braciszkowie rzucili się łakomie na owe dary Boże, pospiesznie zmówiwszy modlitwę . źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Ogród miłości, 2006
	Niedzielne uroczystości zostały poprzedzone zmówieniem różańca za pomordowanych. źródło: NKJP: rako: Kwiaty pod pomnikiem, Dziennik Bałtycki, 1999-10-26

Składnia

zmówić

2. robotnika

Definicja

przest.

nakłonić kogoś do pracy u siebie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zatrudnić

Cytaty

- Wojtas akurat robił przy grochu, jak go zmówili do bryczki. [...] Pendereccy zmówili też ludową kapelę.

źródło: NKJP: Zygmunt Szych: Ślub nad ślubami, Dziennik Bałtycki, 1999-09-02

[...] a żem to ja was wszystkich zmówił tutaj ze stron różnych i sprowadził, nie chcę, żebyście z kwitkiem odeszli, potem na mnie wymyślali; więc za swoje pieniądze wody wam zafunduję.

źródło: NKJP: Hanna Kostyrko: Klechdy domowe, 1960

Składnia

zmówić

KOGO + (do CZEGO)

Data ostatniej modyfikacji: 26.08.2018