UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

kaprawy

Chronologizacja

1641, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. kaprawy
kaprawy
kaprawy
kaprawe
kaprawa
D. kaprawego
kaprawego
kaprawego
kaprawego
kaprawej
C. kaprawemu
kaprawemu
kaprawemu
kaprawemu
kaprawej
B. kaprawego
kaprawego
kaprawy
kaprawe
kaprawą
N. kaprawym
kaprawym
kaprawym
kaprawym
kaprawą
Ms. kaprawym
kaprawym
kaprawym
kaprawym
kaprawej
W. kaprawy
kaprawy
kaprawy
kaprawe
kaprawa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. kaprawi
kaprawi
kaprawe
kaprawe
D. kaprawych
kaprawych
kaprawych
kaprawych
C. kaprawym
kaprawym
kaprawym
kaprawym
B. kaprawych
kaprawych
kaprawych
kaprawe
N. kaprawymi
kaprawymi
kaprawymi
kaprawymi
Ms. kaprawych
kaprawych
kaprawych
kaprawych
W. kaprawi
kaprawi
kaprawe
kaprawe

Pochodzenie

może słowac. kapravý

może ukr. kaprávyj

Od: psł. dial. *kapra 'to, co kapie, śluz z oczu'.

1.a oko

Definicja

pot. 
taki, który jest zaropiały, łzawiący lub i zaczerwieniony

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Cytaty

Był młodszy, niż go sobie w wyobraźni malowałem. Niski, pulchny, energiczny, uśmiechnięty. Jedno oko kaprawe, większość zębów zepsuta.

źródło: NKJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2000

Łza wypływa spod kaprawej powieki.

źródło: NKJP: (X): Podstęp archiwisty, Dziennik Polski, 2000-07-07

[...] Za nim maszerował dość obszarpany typek, mierzący metr i to w kapeluszu, z kaprawym okiem i krzywymi nogami [...].

źródło: NKJP: (rtk): Szantaż, Gazeta Krakowska, 2003-05-13

Opowiadając mi o tym, piekielna starucha błyskała chytrze kaprawymi oczyma i spoglądała na nas wymownie, przypatrując się z jawnym pożądaniem memu urodziwemu pachołkowi [...].

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004

1.b człowiek

Definicja

pot. 
taki, który ma zaropiałe, łzawiące lub zaczerwienione oko lub oczy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Cytaty

Kaprawy włóczęga znów otworzył oko i patrzy na niego jak na wariata.

źródło: NKJP: Piotr Siemion: Niskie Łąki, 2000

Przysiadając i aż tupiąc z oburzenia, pokazywał na migi, jak to ten stary boboj tłucze swoją biedną marżon, małą, kaprawą, strupieszałą babinę, którą widywałyśmy zawsze w głębi obejścia, zapracowaną do upadłego [...].

źródło: NKJP: Beata Obertyńska: W domu niewoli, 2005

Żal mi ich, są tacy bezradni, biedni, strasznie smutni, okrutnie zniekształceni, wykoślawieni, kaprawi, schorowani...

źródło: NKJP: Andrzej Zaniewski: Król Tanga, 1997

2. system

Definicja

pot.  pejorat. 
taki, który jest pod jakimś względem nieprawidłowy lub źle funkcjonujący

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  chory, nienormalny
hiperonimy:  niesprawny

Cytaty

Mamy – kaprawy, bo kaprawy – ale mamy system demokratyczny.

źródło: NKJP: Hanna Wieczorek: Zawsze pod prąd, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2007-06-16

[...] Dzięki polityce chcą wziąć odwet za swoje kaprawe życie.

źródło: NKJP: Tadeusz Jacewicz: Tego nie wolno, Dziennik Polski, 2005-03-25

Obaj pochodzili z kaprawego miasteczka w Rzeszowskiem, przez lata odmawiali sobie wszystkiego, żeby zarobić na przyjazd i teraz upajał ich i podnosił na duchu blask cudzego powodzenia.

źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997

W dodatku wszystko jest podawane mocno kaprawą polszczyzną, z użyciem argumentów godnych twardogłowców.

źródło: NKJP: (dell): Lato piękne tego roku, Dziennik Polski, 2008-06-21

Bo gdzie są ci piękni chłopcy z tamtych lat? Szczęśliwsi - na emeryturach albo rentach. Mniej szczęśliwi - na chudych pensjach w kaprawych firmach, sprzedawanych i kupowanych, przechodzących z rąk do rąk [...].

źródło: NKJP: (DELL): Smutna feta, Dziennik Polski, 2005-08-27

Data ostatniej modyfikacji: 01.10.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj