UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

oszlifować

Chronologizacja

1856, "Dziennik Literacki", nr 3, 1856.

Pochodzenie

Od: szlifować

1. powierzchnię

Definicja

wielokrotnie pocierając czymś o twardy przedmiot, nadać mu odpowiedni kształt i gładkość

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii cechy dotykowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wyszlifować

Połączenia

  • oszlifować diament

Cytaty

To surowy diament. Ale jak się go ładnie oszlifuje, będzie wspaniałą ozdobą.

źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz: Kuźnia na rozdrożu, 2008

Już czas zrobić remont grobu dziadków, poprawić obmurówkę, oszlifować to pozieleniałe lastriko.

źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002

Lustro oszlifowano w pracowni optycznej mieszczącej się w suterenach budynku teleskopu.

źródło: NKJP: Nasza okładka, Urania, nr 10, 1957

Kiedyś w Polsce łąkotkę usuwało się z kolana. Moją, powiedziałbym, oszlifowano, zrównano do poprzedniego kształtu.

źródło: NKJP: Radosław Leniarski: Boks. Andrzej Gołota specjalnie dla „Gazety”, Gazeta Wyborcza, 1998-08-08

Jakub de Molay zamknął drugą skrzynię i otworzył trzecią i czwartą. W jednej były pięknie oszlifowane diamenty, szmaragdy i rubiny, druga po brzegi wypełniona była złotymi luidorami.

źródło: NKJP: Maciej Pinkwart: Dziewczyna z Ipanemy, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. oszlifuję
oszlifujemy
2 os. oszlifujesz
oszlifujecie
3 os. oszlifuje
oszlifują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. oszlifowałem
+(e)m oszlifował
oszlifowałam
+(e)m oszlifowała
oszlifowałom
+(e)m oszlifowało
oszlifowaliśmy
+(e)śmy oszlifowali
oszlifowałyśmy
+(e)śmy oszlifowały
2 os. oszlifowałeś
+(e)ś oszlifował
oszlifowałaś
+(e)ś oszlifowała
oszlifowałoś
+(e)ś oszlifowało
oszlifowaliście
+(e)ście oszlifowali
oszlifowałyście
+(e)ście oszlifowały
3 os. oszlifował
oszlifowała
oszlifowało
oszlifowali
oszlifowały

bezosobnik: oszlifowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. oszlifujmy
2 os. oszlifuj
oszlifujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. oszlifowałbym
bym oszlifował
oszlifowałabym
bym oszlifowała
oszlifowałobym
bym oszlifowało
oszlifowalibyśmy
byśmy oszlifowali
oszlifowałybyśmy
byśmy oszlifowały
2 os. oszlifowałbyś
byś oszlifował
oszlifowałabyś
byś oszlifowała
oszlifowałobyś
byś oszlifowało
oszlifowalibyście
byście oszlifowali
oszlifowałybyście
byście oszlifowały
3 os. oszlifowałby
by oszlifował
oszlifowałaby
by oszlifowała
oszlifowałoby
by oszlifowało
oszlifowaliby
by oszlifowali
oszlifowałyby
by oszlifowały

bezosobnik: oszlifowano by

bezokolicznik: oszlifować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: oszlifowawszy

gerundium: oszlifowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. oszlifowanie
oszlifowania
D. oszlifowania
oszlifowań
C. oszlifowaniu
oszlifowaniom
B. oszlifowanie
oszlifowania
N. oszlifowaniem
oszlifowaniami
Ms. oszlifowaniu
oszlifowaniach
W. oszlifowanie
oszlifowania

imiesłów przymiotnikowy bierny: oszlifowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. oszlifowany
oszlifowany
oszlifowany
oszlifowane
oszlifowana
D. oszlifowanego
oszlifowanego
oszlifowanego
oszlifowanego
oszlifowanej
C. oszlifowanemu
oszlifowanemu
oszlifowanemu
oszlifowanemu
oszlifowanej
B. oszlifowanego
oszlifowanego
oszlifowany
oszlifowane
oszlifowaną
N. oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowaną
Ms. oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. oszlifowani
oszlifowani
oszlifowane
oszlifowane
D. oszlifowanych
oszlifowanych
oszlifowanych
oszlifowanych
C. oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowanym
B. oszlifowanych
oszlifowanych
oszlifowanych
oszlifowane
N. oszlifowanymi
oszlifowanymi
oszlifowanymi
oszlifowanymi
Ms. oszlifowanych
oszlifowanych
oszlifowanych
oszlifowanych

odpowiednik aspektowy: szlifować

Inne uwagi

Zwykle imb

Składnia

bez ograniczeń + oszlifować +
CO

2. talent

Definicja

udoskonalić umiejętności lub zachowanie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wyszlifować
hiperonimy:  udoskonalić

Połączenia

  • oszlifować talent

Cytaty

Sukcesy Otylii Jędrzejczak zakrawają na cud, bo przy tak niskim progu powszechności (w krajach Europy Zachodniej, ale i za naszą wschodnią granicą pływanie uprawia wyczynowo po kilkadziesiąt tysięcy osób) jednak odkryto i oszlifowano jej talent.

źródło: NKJP: Tadeusz Olszański, Piotr Pytlakowski: Raport Polityki, Polityka, 2004

Ludzi z aspiracjami do posiadania „klasy”, czujących się lepszymi od innych, a żyjących w zakłamaniu i „na pokaz” prostaczków, których nie zdołały oszlifować ani ukończone studia, ani zajmowane stanowiska, a już najmniej zasobne konta bankowe.

źródło: NKJP: Lustro, Tygodnik Siedlecki, 2008-05-28

Ten narwaniec (po cóż dodawać - młody i przystojny), chcąc wywołać zazdrość jakiejś panienki, sprokurował bohaterce fałszywą metrykę i przy pomocy zaufanych wychowawców oszlifował ją na damę, po czym wprowadził na salony.

źródło: NKJP: Katarzyna Pisarzewska: Koncert łgarzy, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. oszlifuję
oszlifujemy
2 os. oszlifujesz
oszlifujecie
3 os. oszlifuje
oszlifują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. oszlifowałem
+(e)m oszlifował
oszlifowałam
+(e)m oszlifowała
oszlifowałom
+(e)m oszlifowało
oszlifowaliśmy
+(e)śmy oszlifowali
oszlifowałyśmy
+(e)śmy oszlifowały
2 os. oszlifowałeś
+(e)ś oszlifował
oszlifowałaś
+(e)ś oszlifowała
oszlifowałoś
+(e)ś oszlifowało
oszlifowaliście
+(e)ście oszlifowali
oszlifowałyście
+(e)ście oszlifowały
3 os. oszlifował
oszlifowała
oszlifowało
oszlifowali
oszlifowały

bezosobnik: oszlifowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. oszlifujmy
2 os. oszlifuj
oszlifujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. oszlifowałbym
bym oszlifował
oszlifowałabym
bym oszlifowała
oszlifowałobym
bym oszlifowało
oszlifowalibyśmy
byśmy oszlifowali
oszlifowałybyśmy
byśmy oszlifowały
2 os. oszlifowałbyś
byś oszlifował
oszlifowałabyś
byś oszlifowała
oszlifowałobyś
byś oszlifowało
oszlifowalibyście
byście oszlifowali
oszlifowałybyście
byście oszlifowały
3 os. oszlifowałby
by oszlifował
oszlifowałaby
by oszlifowała
oszlifowałoby
by oszlifowało
oszlifowaliby
by oszlifowali
oszlifowałyby
by oszlifowały

bezosobnik: oszlifowano by

bezokolicznik: oszlifować

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

oszlifowawszy

gerundium: oszlifowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. oszlifowanie
oszlifowania
D. oszlifowania
oszlifowań
C. oszlifowaniu
oszlifowaniom
B. oszlifowanie
oszlifowania
N. oszlifowaniem
oszlifowaniami
Ms. oszlifowaniu
oszlifowaniach
W. oszlifowanie
oszlifowania

imiesłów przymiotnikowy bierny: oszlifowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. oszlifowany
oszlifowany
oszlifowany
oszlifowane
oszlifowana
D. oszlifowanego
oszlifowanego
oszlifowanego
oszlifowanego
oszlifowanej
C. oszlifowanemu
oszlifowanemu
oszlifowanemu
oszlifowanemu
oszlifowanej
B. oszlifowanego
oszlifowanego
oszlifowany
oszlifowane
oszlifowaną
N. oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowaną
Ms. oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. oszlifowani
oszlifowani
oszlifowane
oszlifowane
D. oszlifowanych
oszlifowanych
oszlifowanych
oszlifowanych
C. oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowanym
B. oszlifowanych
oszlifowanych
oszlifowanych
oszlifowane
N. oszlifowanymi
oszlifowanymi
oszlifowanymi
oszlifowanymi
Ms. oszlifowanych
oszlifowanych
oszlifowanych
oszlifowanych

odpowiednik aspektowy: szlifować

Składnia

bez ograniczeń + oszlifować +
KOGO/CO

3. tekst

Definicja

udoskonalić tekst

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wyszlifować
hiperonimy:  udoskonalić

Cytaty

Ojciec Święty wybrał i oszlifował tekst, reszty dokonali redaktorzy.

źródło: Internet: papiez.wiara.pl

Oby te teksty, oszlifowane, stały się zaczynem autobiograficznych książek.

źródło: NKJP: (jaca): Po dwie pchły na łóżko, Gazeta Krakowska, 2004-07-03

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. oszlifuję
oszlifujemy
2 os. oszlifujesz
oszlifujecie
3 os. oszlifuje
oszlifują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. oszlifowałem
+(e)m oszlifował
oszlifowałam
+(e)m oszlifowała
oszlifowałom
+(e)m oszlifowało
oszlifowaliśmy
+(e)śmy oszlifowali
oszlifowałyśmy
+(e)śmy oszlifowały
2 os. oszlifowałeś
+(e)ś oszlifował
oszlifowałaś
+(e)ś oszlifowała
oszlifowałoś
+(e)ś oszlifowało
oszlifowaliście
+(e)ście oszlifowali
oszlifowałyście
+(e)ście oszlifowały
3 os. oszlifował
oszlifowała
oszlifowało
oszlifowali
oszlifowały

bezosobnik: oszlifowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. oszlifujmy
2 os. oszlifuj
oszlifujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. oszlifowałbym
bym oszlifował
oszlifowałabym
bym oszlifowała
oszlifowałobym
bym oszlifowało
oszlifowalibyśmy
byśmy oszlifowali
oszlifowałybyśmy
byśmy oszlifowały
2 os. oszlifowałbyś
byś oszlifował
oszlifowałabyś
byś oszlifowała
oszlifowałobyś
byś oszlifowało
oszlifowalibyście
byście oszlifowali
oszlifowałybyście
byście oszlifowały
3 os. oszlifowałby
by oszlifował
oszlifowałaby
by oszlifowała
oszlifowałoby
by oszlifowało
oszlifowaliby
by oszlifowali
oszlifowałyby
by oszlifowały

bezosobnik: oszlifowano by

bezokolicznik: oszlifować

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

oszlifowawszy

gerundium: oszlifowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. oszlifowanie
oszlifowania
D. oszlifowania
oszlifowań
C. oszlifowaniu
oszlifowaniom
B. oszlifowanie
oszlifowania
N. oszlifowaniem
oszlifowaniami
Ms. oszlifowaniu
oszlifowaniach
W. oszlifowanie
oszlifowania

imiesłów przymiotnikowy bierny: oszlifowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. oszlifowany
oszlifowany
oszlifowany
oszlifowane
oszlifowana
D. oszlifowanego
oszlifowanego
oszlifowanego
oszlifowanego
oszlifowanej
C. oszlifowanemu
oszlifowanemu
oszlifowanemu
oszlifowanemu
oszlifowanej
B. oszlifowanego
oszlifowanego
oszlifowany
oszlifowane
oszlifowaną
N. oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowaną
Ms. oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. oszlifowani
oszlifowani
oszlifowane
oszlifowane
D. oszlifowanych
oszlifowanych
oszlifowanych
oszlifowanych
C. oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowanym
oszlifowanym
B. oszlifowanych
oszlifowanych
oszlifowanych
oszlifowane
N. oszlifowanymi
oszlifowanymi
oszlifowanymi
oszlifowanymi
Ms. oszlifowanych
oszlifowanych
oszlifowanych
oszlifowanych

odpowiednik aspektowy: szlifować

Składnia

bez ograniczeń + oszlifować +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 21.05.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj